رضا فدایی کیوانی

کسب و کارهای خانوادگی در میان صنایع و مشاغل گوناگون از وضعیت مطلوبی دارا هستند و تاثیر مهمی در رشد اقتصادی، تولید ثروت و ایجاد اشتغال در کشورهای دنیا دارد. این مطالعه با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های پایداری کارآفرینی خانوادگی در ایران انجام شده است. این پژوهش از دید هدف کاربردی و از نوع کیفی بوده و با بهره گیری از تکنیک تجزیه و تحلیل محتوا شکل گرفته است. داده ها از طریق مصاحبه های عمیق و غیر ساختار یافته با 15 نفر از مدیران ارشد و مالکان کسب و کارهای خانوادگی، به روش گلوله برفی گردآوری گردیده و با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آنست که متغیرهای خانوادگی(روابط خانوادگی، ارزش های مشترک، رفتار کاری، ذهنیت کارآفرینانه، دیدگاه های یکسان، تجارب خانوادگی)؛ عوامل مالی و تجاری (منابع مالی، سرمایه گذاری بلند مدت، بازار سرمایه، بازاریابی)؛ عوامل محیطی(قابلیت اطمینان، رقابت پذیری محیطی، وجود بازار مناسب، سیاست گذاری و خط مشی دولت)؛ عوامل مدیریتی(تهیه برنامه راهبردی، طرح جانشینی، صلاحیت جانشین، حاکمیت و کنترل، رهبری تحول گرا)؛ عوامل کسب و کار(هویت، سوددهی و رشد اقتصادی، مزیت رقابتی، نیروی انسانی) از عوامل موثر بر پایداری کارآفرینی خانوادگی می باشند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر اخلاق کار اسلامی بر درگیری شغلی و تسهیم دانش با میانجی گری رضایتمندی شغلی بوده است. تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی بوده و از نظر روش پژوهش توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان شعبات بانک ملی شهر رشت تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده نمونه ای به حجم 213 نفر از کارکنان انتخاب گردیدند و برای جمع آوری اطلاعات و داده های نیز از پرسشنامه استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که اخلاق کار اسلامی و رضایتمندی شغلی تاثیر معنادار و مستقیمی بر تسهیم دانش و درگیری شغلی کارکنان دارد. در ادامه، اخلاق کار اسلامی تاثیر معنادار و مستقیمی بر رضایتمندی شغلی کارکنان دارد؛ همچنین اخلاق کار اسلامی با تاثیرگذاری مستقیم بر رضایتمندی شغلی به صورت غیر مستقیم بر تسهیم دانش و درگیری شغلی کارکنان تاثیر گذار است.

هدف این تحقیق معرفی و ترویج مفهوم جدید مدیریت منابع انسانی اسلامی و ارزیابی اثرات آن در سازمان تامین اجتماعی شرق گیلان است. مدیریت منابع انسانی اسلامی از مولفه های کلیدی برای پیاده سازی رویکرد مدیریت اسلامی در سازمان ها به شمار می رود. پیاده سازی رویه های مدیریت منابع انسانی اسلامی در سازمان ها می تواند منشا تغییراتی مثبت در نگرش های اعضا نسبت به کار و محیط کاری گردد که این امر به نوبه خود منجر به ارتقای سطح بهره وری خواهد شد. دو مورد از مهمترین نگرش های سازمانی ذکر شده در ادبیات شامل تعهد کارکنان و عدالت سازمانی می باشند؛ پژوهش حاضر هدف خود را بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی اسلامی بر تقویت تعهد کارکنان از طریق بالا بردن سطح عدالت ادراک شده در سازمان تعیین نموده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و تجربی و به روش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 331 نفر از کارکنان و مدیران سازمان تامین اجتماعی شرق استان گیلان است. براساس فرمول کوکران 138 نفر محاسبه و به روش نمونه گیری خوشه ای و چند مرحله ای انتخاب شدند ،به منظور جمع آوری داده های ثبت شده اولیه، سؤالات توزیع و پاسخ جمع آوری شده با استفاده از روش رگرسیون و همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت.

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی با نقش میانجی سرمایه اجتماعی در دانشگاه پیام نور استان گیلان می باشد. روش پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و برحسب روش، تحقیقی توصیفی از نوع همبستگی می باشد که با به کارگیری ابزار پرسشنامه و روش پیمایشی داده های مورد نیاز جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارکنان دانشگاه پیام نور گیلان (424 نفر) است. که با استفاده از جدول مورگان 203 نفر به عنوان حداقل حجم نمونه آماری انتخاب شدند و در نهایت 220 پرسشنامه جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزارهایSPSS19 و Smart PLS2 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد متغیر سرمایه فکری با ضریب تاثیر 626/0 تاثیر مثبت و معنی داری بر متغیر سرمایه اجتماعی دارد. همچنین متغیر سرمایه اجتماعی با ضریب تاثیر 429/0 دارای تاثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد سازمانی است. این یافته ها حاکی از این است که سرمایه اجتماعی در تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی نقش میانجی دارد. همچنین نتایج نشان داد متغیر سرمایه فکری به صورت مستقیم نیز، با ضریب تاثیر 347/0 تاثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد سازمانی دارد، و این نتیجه دلالت بر نقش میانجی جزئی متغیر سرمایه اجتماعی در رابطه بین این دو متغیر دارد.

امروزه سازمان ها دیگر نمی توانند تنها به تجهیزات فنی خود اکتفا کنند و نیاز به افرادی دارند که ازلحاظ دانش و خلق ایده های نو بتوانند با دیگر رقبا رقابت کنند. مدیریت درست سرمایه فکری در سازمان ها موجب استفاده صحیح از آن و باعث بهبود در عملکرد سازمان می شود و اصولاً سازمان های برخوردار از مدیریت سرمایه فکری عملکرد بهتری دارند. برای اینکه سازمان ها بتوانند برنامه های عملیاتی خود را اجرا کنند تا عملکردشان ارتقا یابد، سرمایه گذاری در سرمایه فکری یک امر حیاتی است. این پژوهش به روش توصیفی و کتابخانه ای و با بررسی اسناد و مدارک موجود به بررسی نقش سرمایه فکری در عملکرد سازمانی می پردازد. ازآنجاکه سرمایه انسانی به عنوان یکی از ابعاد سرمایه فکری، از عوامل مؤثر در ارتقای عملکرد سازمانی می باشد، باید تلاش گردد از کارکنان کلیدی حمایت کافی به عمل آید و آن ها را به ارائه هر چه بیشتر ایده های جدید تشویق کرد. علاوه بر آن هنگام جذب نیرو تلاش شود تا بهترین متقاضیان شغل جذب گردد، و ارتقا و رتبه کارکنان طبق سیستم شایسته سالاری باشد.

امروزه سازمان هایی موفق هستند که دانش جدید را در سطح گسترده ای از سازمان توزیع و آن را به سرعت در فناوری ها و محصولات جدید به کار گیرند. این فرایند منجر به خلاقیت و نوآوری و توسعه برتری رقابتی خواهد شد. در سال های اخیر در کنار سرمایه های انسانی، مالی و اقتصادی، سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی موردتوجه صاحب نظران در حوزه های مختلف علوم، به ویژه مدیریت، اقتصاد، دین و نظام ارزشی می باشد. این مفهوم به پیوندها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبع باارزش اشاره دارد که با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضا می شود. سازمانی که بتواند هر چه بیشتر تعاملات اثربخش را در میان کارکنان خویش، در داخل گروه ها و واحدهای سازمانی افزایش دهد، احتمال خلق دانش جدید در سازمان، انتقال و تبادل دانش میان افراد سازمان بیشتر و در نتیجه موجب مدیریت اثربخش دانش سازمانی خواهد بود. توجه به ارتباطات و تعاملات اثربخش میان افراد سازمان و ایجاد جوی آکنده از اعتماد متقابل میان آنان، ما را به مفهوم سرمایه اجتماعی نزدیک می سازد.

امروزه هیچ سازمانی بدون توجه به نیروی انسانی و نقش سازنده آن در ارائه خدمات، قادر به ادامه حیات نیست. در واقع میزان توانایی سازمان ها و شرکت ها ، آموزش در شناسایی و حفظ نیروی کاری واجد شرایط می باشد، و از عوامل مورد توجه در اتخاذ این توانایی پرورش و توسعه سرمایه انسانی است. سرمایه و توسعه نیروی انسانی به توانایی قابلیت های سازنده و کارآمد افراد اشاره دارد. توانایی ها و قابلیت ها شامل دانش، مهارت ها و تجربه می شود که دارای ارزش اقتصادی هستند. توسعه منابع انسانی و به کارگیری درست از آن درسازمان ها و موسسات آموزشی، فنی، اقتصادی و کشاورزی و سایر علوم مستلزم تامین نیروی انسانی کارآمد و ماهر آموزش دیده است. ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ روش توصیفی و کﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای و ﺑﺎ بررسی اسناد و مدارک ﻣﻮﺟﻮد ضمن بررسی اهمیت توسعه نیروی انسانی به نقش و تاثیر استفاده از آموزش در توسعه نیروی انسانی برای ایجاد ثبات در سازمان ها و افزایش اعتماد به نفس در جهت توانمندی کار و رشد و پرورش شغلی در راستای نیل به اهداف سازمانی پرداخته است.