علی محمد قنبری

با توجه به اهمیت تصمیم گیری مدیران بر مبنای اطلاعات جامع و صحیح تولید شده توسط یک سیستم اطلاعاتی حسابداری انعطاف پذیر، در این پژوهش سعی شده است «نقش سیستم اطلاعات حسابداری در فرآیند تصمیم گیری مدیران شرکت ملی گاز ایران» بررسی گردد. بدین منظور یک فرضیه اصلی به همراه شش فرضیه فرعی مطرح گردید تا مشخص شود میزان استفاده مدیران ارشد سازمان از گزارش های مالی در تصمیم گیری در رابطه با مدیریت بهای تمام شده، بودجه بندی سالانه، سرمایه گذاری و انتخاب پروژه ها، ارزیابی عملکرد حوزه های مختلف سازمان، تجزیه و تحلیل وضعیت و عملکرد مالی سازمان و برنامه ریزی بلندمدت تا چه حد است. قلمرو مکانی شامل شرکت اصلی و کلیه شرکت های تابعه شرکت ملی گاز ایران در حوزه های پالایش، توزیع و تخصصی بوده و زمان انجام تحقیق در سال 1390 می باشد. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه، مصاحبه و مطالعات کتابخانه ای جمع آوری و آزمون فرض پژوهش با استفاده از آزمون آماری one sample t-test در نرم افزار SPSS انجام پذیرفت. نتایج حاصل از تحقیق، بیانگر آن است که مدیران شرکت ملی گاز ایران و شرکت های تابعه آن، از گزارش های سیستم اطلاعات حسابداری تنها در زمینه بودجه بندی سالانه استفاده می نمایند و در سایر محورهای تصمیم گیری از قبیل مدیریت بهای تمام شده، سرمایه گذاری و انتخاب پروژه ها، ارزیابی عملکرد، تجزیه و تحلیل مالی و برنامه ریزی بلندمدت، گزارش های سیستم حسابداری نقشی ایفاء نمی نماید.

این پژوهش درصدد محاسبه و مقایسه بهای تمام شده خدمات ارائه شده در پایگاههای بهداشتی بخش خصوصی و پایگاههای بهداشتی دولتی تحت نظر مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قم جهت ارائه نمودن ارزیابی مالی صحیحی از مقرون به صرفه بودن برونسپاری خدمات بهداشتی به بخش خصوصی با استفاده از رویکرد هزینه یابی بر مبنای فعالیت میباشد. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی است که به شیوه توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی و گذشته نگر انجام شده است. بر اساس یافتههای پژوهش بهای تمام شده هر واحد خدمت ارائه شده در پایگاههای بهداشتی دولتی به مراتب بیش از بهای تمام شده هر واحد خدمت مشابه ارائه شده در پایگاههای بهداشتی خصوصی است. همچنین تعداد خدمات ارائه شده در پایگاههای بهداشتی دولتی کمتر از پایگاههای بهداشتی خصوصی است. لذا با توجه به میزان هزینهبری پایین پایگاههای بهداشتی خصوصی و بالا بودن تعداد خدمات ارائه شده توسط آنها، برونسپاری پایگاههای بهداشتی از منظر مالی به صلاح دانشگاه بوده و مدیریت میتواند واگذاری سایر پایگاههای دولتی یا حداقل تعدادی از خدمات آنها به بخش خصوصی را مورد بررسی قرار دهد.

در این پژوهش به بررسی پیامدهای اقتصادی بیش اعتمادی مدیران در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1395-1385 پرداخته شده است. برای انجام این پژوهش تعداد 77 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی مذکور بررسی گردید. برای آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل رگرسیونی تلفیقی/تابلویی در نرم افزار EViews 9 استفاده شده است. در این پژوهش جهت تعیین شاخص بیش اعتمادی مدیران، از معیار مخارج سرمایه ای استفاده شد. همچنین، به منظور سنجش پیامدهای اقتصادی بیش اعتمادی مدیران شامل کاهش کیفیت گزارشگری مالی از معیار مدیریت سود، افزایش هزینه های حسابرسی از معیار لگاریتم طبیعی حق الزحمه حسابرسی، کاهش ارزش بازار شرکت از شاخص نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری و افزایش درماندگی مالی از مدل بومی شده کردستانی و تاتلی (1393) استفاده بعمل آمد. در این پژوهش از متغیرهای کنترلی اهرم مالی، اندازه و سودآوری شرکت و نسبت وجوه نقد عملیاتی به عنوان سایر عوامل مؤثر بر پیامدهای اقتصادی بیش اعتمادی مدیران نیز استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که در سطح کل شرکت ها، مخارج سرمایه ای به عنوان معیار بیش اعتمادی مدیران بر مدیریت سود، و بر افزایشِ هزینه های حسابرسی متعاقب کاهش کیفیت گزارشگری مالی، تأثیر مثبت و معنی دار، و همچنین بر کاهش (افت) نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری متعاقب کاهش کیفیت گزارشگری مالی، تأثیر منفی و معنی دار دارد. این در حالی است که درماندگی مالی شرکت ها، مستقل از بیش اعتمادی مدیران و کاهشِ کیفیت گزارشگری مالی متعاقب آن است.

مقدمه: هزینه یابی بر مبنای فعالیت یکی ازسیستم های نوین بهای تمام شده محصولات و خدمات می باشد که اطلاعات موردنیاز مدیران را بهتر و دقیق تر فراهم می کند و به دنبال تعیین بهای تمام شده خدمت دیالیز ارائه شده در بیمارستان امام سجاد(ع) و مقایسه آن با تعرفه اعلام شده برای این خدمت طی سال 1391، جهت پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مدیریت بیمارستان می باشد. روش کار: این پژوهش جزء تحقیقات موردی و کاربردی است برای این منظور ابتدا به بررسی و شناخت قابلیت های سیستم فعلی حسابداری مراکز جهت استقرار هزینه یابی بر مبنای فعالیت پرداخته شد. در گام دوم مراکز فعالیت، منابع مصرفی و محرک منابع تعیین و تخصیص اولیه انجام شد. در مرحله بعد فرآیندها، فعالیت های عملیاتی و محرک های فعالیت، به منظور انجام تخصیص مرحله دوم مورد شناسایی قرارگرفت. نهایتاً، بهای تمام شده خدمت دیالیز ارائه شده بیمارستان مذکورتعیین گردید و به مقایسه وتحلیل انحراف میان بهای تمام شده هر خدمت با تعرفه درمانی اعلام شده پرداخته شد. یافته ها: با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت بهای تمام شده یک واحد خدمت دیالیز در بیمارستان امام سجاد(ع) بیشتر از تعرفه درمانی مصوب بوده است. همچنین هزینه سربار(سهم از دوایر پشتیبانی) با 44 درصد و هزینه مواد و ملزومات مصرفی با 24 درصد بیشترین سهم از منابع مصرفی خدمت تحت بررسی را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: اگر برای تعیین تعرفه درمانی، علاوه بر اعمال افزایش سالانه بر اساس ضریب و عدد k، از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت برای تعیین تعرفه استفاده شود، هزینه های واقعی یک خدمت بیمارستان با تعرفه درمانی اعلام شده انطباق بیشتری خواهد داشت. این اطلاعات امکان مدیریت بهتر بهای تمام شده و اتخاذ تصمیمات مدیریتی کارآمدتری را فراهم می کند.