زهرا خضری

هدف از این مطالعه تبیین فرایند اعتیاد جوانان و سهم خانوده و دوستان در آن بود. در این مطالعه با استفاده از روش کیفی و تکنیک نظریه پدیدار گشته از تجربه برای دستیابی به این هدف تلاش شده است. در این تحقیق با نمونه گیری هدفمند، 12 نفر از معتادان به شیشه انتخاب شده و سپس مصاحبه ی عمیق از آنها به عمل آمد. سپس بر اساس یافته ها، مقوله ها در چند مرحله با استفاده از کدگذاری آزاد و محوری به دست آمد. برای به دست آوردن یافته ها با روش چرخشی بین نظریه ها و داده ها به بسط مفاهیم نظریه پرداخته در این بسط از الگوهای آسیب اجتماعی و فرزندپروری استفاده شده است. مقوله های پدیدار گشته در پژوهش حاضر مقوله های اصلی سبک والدگری، یادگیری اجتماعی و باورهای سترون شده درباره اعتیاد است که مقوله ی اصلی دارای زیرمقوله های فرعی می باشد. زیرمقوله ی سبک والدگری، رابطه ی والدین با فرزندان، رابطه ی والدین با یکدیگر، انعطاف ناپذیری در سبک، سرمایه های خانواده است. زیرمقوله ی یادگیری اجتماعی، دوستان مصرف کننده و وجود فرد مصرف کننده در خانواده است. زیرمقوله ی باورهای سترون شده تعاریف مطلوب، توجیه عمل، عدم قبول مسئولیت نتیجه ی عمل است. سبک های والدگری و سرمایه های خانوادگی از یک سو و ملحق شدن به گروه های دوستی که مصرف کننده نیز هستند، از سوی دیگر نوعی گرایش به مصرف در فرد به وجود می آورد که این تمایلات رفته رفته باورهایی را در فرد ایجاد کرده که در ابتدا مشوق مصرف از روی کنجکاوی یا تفریحی بوده، اما به مرور باورهای سترون نسبت به اعتیاد در فرد ایجاد و تثبیت می شود که اجبار، ولع و تنوع در مصرف شکل می گیرد.

امروزه اخلاق کاری، به عنوان یکی از مفاهیم مهم به ویژه در حوزه مسائل جامعه شناسی سازمانی و صنعتی، توجه صاحبنظران زیادی را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر نیز با استفاده از تئوری تلفیقی بوردیو، پدیده اخلاق کار را با روشی رابطه گرایانه و دیالکتیکی مورد کنکاش و تحلیل نظری قرار داده است. تکوین اخلاق کار در یک رابطه دیالکتیک و تاثیر میدان ها در شکل گیری و جهت دهی به آن، دغدغه اساسی و بنیادین پژوهش حاضر است؛ این که از یک طرف، میدان های اقتصادی و قدرت مستتر در آن ها چگونه بر اخلاق کار (عادت واره) تاثیر می گذارند و از طرف دیگر،اخلاق کار چگونه و طی چه فرایندی به کنش هایی منجر می شود که به بازتولید همان میدان های تاثیرگذار می انجامد. نهایتا بر اساس دیدگاه نظری بوردیو می توان نتیجه گرفت که کنشگران در داخل میدان ها ضمن آن که برای دسترسی به سرمایه های چندگانه رقابت می کنند فضای میدان و مکانیسم های آن و همچنین روابط سلسله مراتبی بر ماهیت اخلاق کاری آنان اثر می گذارد؛ در این میان بسته به نوع تاثیر، اخلاق کاری می تواند به کارایی یا عدم کارایی سازمان منجر شود.

عملکرد شغلی، کنشی سازمانی و نهادی است که از سطح سرمایه اجتماعی بر شکوفایی و توسعه سازمانی تأثیر گذاشته و به مفهوم بازدهی و اثربخشی یا برآیند شغلی در یک سازمان اطلاق می شود. عملکرد شغلی تحت تأثیر هنجار شغلی، سرمایه درون و برون گروهی، اعتماد سازمانی و روابط اجتماعی قرارگرفته و آثار آن خلاقیت، نوآوری و شکوفایی سازمانی است. بر این اساس، پژوهش حاضر قصد دارد میزان تأثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در پژوهش های ایرانی را با استفاده از نرم افزار فراتحلیل کمی مورد بررسی قرار داده و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که سرمایه اجتماعی به چه میزان بر عملکرد شغلی تأثیر داشته و آن را تبیین می کند؟ به منظور انجام فرا تحلیل حاضر، ۱3 پژوهش مرتبط که در سال های ۱۳96-۱۳88 و با هدف ارزیابی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و عملکرد شغلی انجام و در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیده بودند، انتخاب شدند. پژوهش های منتخب به روش پیمایشی در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند. در گام نخستِ ارزیابی پژوهش های منتخب، مفروضات همگنی و خطای انتشار، مورد بررسی قرار گرفتند که یافته ها حاکی از ناهمگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعات مورد بررسی داشت. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر کلی ارائه شده است. یافته های حاصل از 13 پژوهش نشان می دهند که اندازه اثر کلی سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی معادل 474/0است و توانسته درمجموع 47 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین و پیش بینی نماید. برحسب فرمول کوهن می توان گفت که شدت اندازه اثر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در حد متوسط به بالا محسوب می شود.

با توجه به نقش برجسته نیروی انسانی در تحقق اهداف سازمانی، وجود نیروهایی با عملکرد شغلی بالا نیازمند رعایت اخلاق کار و مدیریت دارایی های مشهود و نامشهود است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی رابطه بین عوامل سرمایه ای، اخلاق کار و عملکرد شغلی در بین کارکنان شهرک صنعتی کلات مشهد است.  نوع تحقیق براساس هدف پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، روش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، همه کارکنان شهرک صنعتی کلات تعیین شدند و 280 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق برای سنجش متغیرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، اخلاق کار و عملکرد شغلی، پرسشنامه های محقق ساخته بودند که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفا کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد، از میان عوامل سرمایه ای، فقط سرمایه اجتماعی بر اخلاق کار کارکنان و سرمایه اجتماعی و فرهنگی بر عملکرد شغلی تأثیر معنادار و مثبت دارد، اما سرمایه اقتصادی تأثیر معناداری ندارد. همچنین اخلاق کار بر عملکرد شغلی کارکنان تأثیر معنادار دارد. مربع ضریب همبستگی چندگانه مدل معادله ساختاری نشان می دهد متغیرهای مستقل به میزان 33 درصد، واریانس متغیر وابسته اخلاق کار و به میزان 39 درصد واریانس متغیر وابسته عملکرد شغلی را تبیین می کنند؛ نتیجه اینکه، برای افزایش عملکرد شغلی کارکنان، ضمن رعایت اخلاق کار، باید عوامل سرمایه ای به خصوص سرمایه اجتماعی و فرهنگی کارکنان مورد توجه مدیران عامل شرکت ها قرار گرفته و تقویت شود.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تماشای تلویزیون بر ارزش های فرهنگی اجتماعی زنان (15 تا 65 ساله) ساکن مهاباد است. روش این پژوهش از نوع پیمایشی است و اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. تعداد 382 نفر از زنان 15 تا 65 ساله شهر مهاباد به عنوان جامعه آماری مطرح بوده اند که با کمک نرم افزار spss23 تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها انجام پذیرفته است. طبق یافته های این پژوهش، تماشای شبکه های تلویزیونی داخلی و خارجی بر ارزش های فرهنگی اجتماعی زنان ساکن مهاباد تأثیرگذار است، با این تفاوت که تماشای شبکه های تلویزیونی خارجی در مجموع رابطه معکوس و منفی و تماشای شبکه های تلویزیونی داخلی رابطه مستقیم و مثبت با ارزش های فرهنگی اجتماعی زنان دارد. نتایج پژوهش نشان داد که در این زمینه، شاخص های اجتماعی اقتصادی مانند سن، تحصیلات، وضعیت اقتصادی نیز تأثیرگذار هستند. اما از بین متغیرهای مثبت، تحصیلات با ضریب بتای 0.329، بیشترین تأثیرات مثبت را بر ارزش های فرهنگی اجتماعی زنان ایفا می کند و تلویزیون خارجی با ضریب بتای 0.307- بیشترین تأثیر منفی را بر ارزش های فرهنگی اجتماعی دارد.

رسانه ها و فناوری های تصویری امروز بخش جدایی ناپذیر از زندگی افراد است که تحولات مختلفی را در جوامع مختلف رقم می زند. این تأثیر گذاری در حوزه ارزش های فرهنگی اجتماعی بر مخاطبین زن در ایران به جهت حساسیت حوزه زنان قابل تأمل است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخش تلویزیون و ماهواره بر تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان با بهره گیری از روش پژوهش ترکیبی (کمی و کیفی) و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه های عمیق انجام شده است. در بخش کمّی پژوهش، تعداد 366 نفر از زنان 17 تا 65 ساله شهر مهاباد به عنوان جامعه آماری تصادفی نمونه گیری شدند و داده های پرسشنامه پیمایش با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی تجزیه وتحلیل شد. یافته های کمّی پژوهش، بین استفاده از تلویزیون داخلی و تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان، رابطه معنی داری را نشان نمی دهد؛ اما استفاده از ماهواره خارجی با این ارزش ها رابطه معنی داری داشت. بخش روش کیفی، بر اساس مصاحبه با کارشناسان حوزه رسانه انجام شده است. تحلیل داده های کیفی این بخش نشان داد علاوه بر تلویزیون و ماهواره، عوامل عمده دیگری نظیر ضعف تلویزیون داخلی، تغییرات نظام اجتماعی کشور، نفوذ اندیشه های سرمایه داری، شبکه اجتماعی مجازی و عوامل اجتماعی، اقتصادی دیگر، ازجمله تعیین کننده های مؤثر در تحولات ارزشی تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان در شهر مهاباد می باشند.

مقدمه و هدف:. توانایی تلویزیون در جریان سازی های فرهنگی و تاثیر آن ها بر شیوه های سبک زندگی بسیاری از جهت گیری های زنان در ارزش های را تحت الشعاع قرار داده است و این پژوهش با هدف تحلیل محتوای کیفی آسیب شناسی تلویزیون بر نحوه ارزش های فرهنگی اجتماعی سبک زندگی زنان شهر مهاباد انجام پذیرفته است. مواد و روش ها: این تحقیق از نوع تحلیل محتوای کیفی جهت دار بوده و اطلاعات مورد نیاز بر پایه مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری گردیده است. روش نمونه گیری گلوله برفی بود و اطلاعات از 27 نفر از مصاحبه شوندگان در حوزه کارشناسان رسانه و زنان آگاه، بدست آمد. یافته ها: یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که بین برنامه های تلویزیون داخلی و خارجی و ارزش های فرهنگی اجتماعی سبک زندگی زنان رابطه وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد صرفاً استفاده از برنامه های تلویزیون نمی تواند به عنوان عنصر اصلی شکل دهنده ارزش های فرهنگی اجتماعی زنان به آن سمت و سو دهد. بلکه در کنار این عامل عوامل دیگری از جمله ضعف تلویزیون داخلی، تغییرات نظام اجتماعی کشور، تفکرات سرمایه داری و اومانیستی به تأثیر از فرآیند جهانی شدن، تنوع شبکه های اجتماعی مجازی و سایر عوامل اجتماعی اقتصادی تعیین کننده جهت گیری های ارزشی سبک زندگی زنان در جامعه شهر مهاباد است.

رسانه ها و فناوری های تصویری امروز بخش جدایی ناپذیر از زندگی افراد است که تحولات مختلفی را در جوامع مختلف رقم می زند. این تأثیر گذاری در حوزه ارزش های فرهنگی اجتماعی بر مخاطبین زن در ایران به جهت حساسیت حوزه زنان قابل تأمل است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخش تلویزیون و ماهواره بر تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان با بهره گیری از روش پژوهش ترکیبی (کمی و کیفی) و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه های عمیق انجام شده است. در بخش کمّی پژوهش، تعداد 366 نفر از زنان 17 تا 65 ساله شهر مهاباد به عنوان جامعه آماری تصادفی نمونه گیری شدند و داده های پرسشنامه پیمایش با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی تجزیه وتحلیل شد. یافته های کمّی پژوهش، بین استفاده از تلویزیون داخلی و تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان، رابطه معنی داری را نشان نمی دهد؛ اما استفاده از ماهواره خارجی با این ارزش ها رابطه معنی داری داشت. بخش روش کیفی، بر اساس مصاحبه با کارشناسان حوزه رسانه انجام شده است. تحلیل داده های کیفی این بخش نشان داد علاوه بر تلویزیون و ماهواره، عوامل عمده دیگری نظیر ضعف تلویزیون داخلی، تغییرات نظام اجتماعی کشور، نفوذ اندیشه های سرمایه داری، شبکه اجتماعی مجازی و عوامل اجتماعی، اقتصادی دیگر، ازجمله تعیین کننده های مؤثر در تحولات ارزشی تمایلات نوگرایانه و تعاملات اجتماعی زنان در شهر مهاباد می باشند.