سید عبدالله قاسم تبار

هدف پژوهش حاضر نقد و بررسی کتاب مبانی نظری تکنولوژی آموزشی، تألیف دکتر هاشم فردانش می باشد. بدین جهت دو بعد شکلی و محتوایی کتاب به شیوه ی تحلیلی – اسنادی مورد واکاوی قرار گرفته است. رعایت قواعد نگارشی و املایی، روان بودن متن، واژه نامه انگلیسی – فارسی و نمایه موضوعی را می توان از امتیازات ظاهری اثر مذکور دانست. با این حال ارائه پیشگفتار، بیان هدف اصلی اثر، مقدمه و اهداف هر فصل، جمع بندی، پرسش هایی برای ارزیابی مخاطب و طراحی مناسب تر جلد می تواند از نظر ظاهری به مطلوبیت بیشتر آن کمک کند. در بعد محتوایی، این اثر دارای امتیازاتی همچون نظم منطقی و انسجام درونی، توجه به مبانی این حوزه، واژه گزینی های مناسب و اهتمام به منابع معتبر می باشد. به روز رسانی تعریف تکنولوژی آموزشی، ارائه محتوایی در رابطه با مفاهیم سیستم ها، یادگیری و عملکرد؛ یکدست کردن سبک استناددهی، ارائه روشن تر برخی شکل ها و رج بندی مناسب عناوین می تواند باعث غنای محتوایی بیشتر این اثر شود. در مجموع این اثر برای آشنایی اولیه با بنیان های نظری تکنولوژی آموزشی اثر ارزشمندی است و تا حدی نسبی می تواند خوانندگان را با چهارچوب های کلی و اولیه این حوزه آشنا کند.

علیرغم پیامدهای منفی بلندمدت و گسترده زورگیری سایبری، هنوز درباره تعریف و ماهیت آن اتفاق نظر وجود ندارد. هدف در پژوهش حاضر ارائه تعریف، تاریخچه و گونه شناسی یا اَشکال زورگویی سایبری بود. روش پژوهش حاضر از نوع اَسنادی بود. جامعه پژوهشی تمامی منابع نوشتاری (چاپی/الکترونیکی) بین المللی در زمینه زورگویی سایبری بودند که از طریق پایگاهای اطلاعاتی خارجی قابل بازیابی و دسترسی بودند. بدین منظور با استفاده از روش نمونه برداری نظری و پس از بررسی و تحلیل منابع گردآوری شده از جامعه اسناد موجود، از میان منابعی (کتب، اسناد و مقالات) که از معیارهارهای ورود برخوردار بودند، به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. برای تحلیل اَسناد از روش فیش برداری الکترونیکی استفاده شد. پس از بررسی و تحلیل منابع، روند تحول و شکل گیری مفهوم زورگویی سایبری تشریح شد، زورگویی سایبری تعریف شد و دوازده شکل زورگویی سایبری (آزار و اذیت سایبری، بدنام کردن، بازی سیلی خندان، اغفال سایبری، عصبانی کردن یا آتشی شدن، ردگیری سایبری، ظاهرسازی یا جعل هویت، حیله گری، افشاگری، کت فیشینگ، محرومیت یا طرد و زورگیری جنسی سایبری) شناسایی، تعریف و مفهوم پردازی شد. مطالعه حاضر توانسته است اطلاعات ارزشمندی را درباره ماهیت و روشهای زورگیری سایبری برای نهادهای اجرایی و مؤثر در قانونگذاری در زمینه پشگیری از وقع جرم فراهم سازد ضمن اینکه برای روان شناسان، متخصصان تعلیم و تربیت و جامعه شناسان علاقمند به پژوهش در حوزه زورگویی سایبری نیز می تواند بسیار مفید باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش فلش کارت های مصور ادغام شده بر بهبود عملکرد املاء دانش آموزان پسر پایه اول ابتدایی شهر یزد با اختلال یادگیری خاص بود. پژوهش حاضر از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده-ها از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه اول ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی 8-1397 بود و نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. بدین شکل که از بین دانش آموزان پایه اول دبستان که بخاطر ناتوانی و ضعف در املاء، در کلاس های مراکز درمان و آموزش کودکان با اختلال یادگیری شرکت داشتند، 40 دانش آموز که در آزمون محقق ساخته اختلال در املاء، نمره 9 یا پایین تر کسب کرده بودند، انتخاب و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. به دانش آموزان گروه آزمایش طی 20جلسه 60 دقیقه ای (هفته ای سه جلسه) با استفاده از فلش کارت های مصورادغام شده مهمترین و پرکاربردترین واژه ها و کلمات پایه اول دبستان آموزش داده شد. گروه کنترل با استفاده از روش مستقیم آموزش دیدند. نتایج کواریانس چندمتغیره نشان داد که آموزش از طریق فلش کارت های مصورادغام شده اختلال یادگیری در زمینه املاء را در هر دو بٌعد حافظه دیداری (001/0> P) و مشکلات آموزشی (001/0> P) به طور معناداری بهبود بخشیده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی محاسن و معایب آموزش مجازی از دیدگاه مربیان آموزش فنی و حرفه ای استان قزوین بود. برای انجام پژوهش از رویکرد کیفی و راهبرد پدیدارشناسی استفاده شد. بدین منظور از بین مربیان، 10 مربی با روش نمونه برداری هدفمند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش 7 مرحله ای کلایزی استفاده شد. بر اساس تحلیل عمیق صحبت های شرکت کنندگان، هفت امتیاز و شش نقطه ضعف برای آموزش مجازی از دیدگاه مربیان آموزش فنی و حرفه ای استان قزوین شناسایی شد. هفت امتیاز آموزش مجازی از دیدگاه مربیان عبارتند از: صرفه جویی در مدت زمان آموزش؛ بالا بودن سطح سواد رایانه ای اساتید و مهارت آموزان؛ شخصی سازی/ فردی سازی؛ انعطاف پذیری در زمان آموزش؛ انعطاف پذیری در مکان آموزش؛ کاهش خطرات احتمالی آموزشهای عملی؛ آشنا شدن مهارت آموزان با بازار کار و رشته ها. همچنین شش نقطه ضعف شناسایی شده آموزش های مجازی از دیدگاه مربیان عبارتند از: عدم حضور اجتماعی مهارت آموزان در کلاس درس؛ نامناسب بودن برای دروس عملی؛ مشکلات اینترنتی؛ اثربخش نبودن آموزش در دراز مدت؛ افزایش حجم کار؛ شکل گیری انتظارات غیرواقع بینانه در مهارت آموزان. بهبود انگیزش یادگیرندگان از طریق راهبرد پرورش حضور اجتماعی؛ ارتباط دائم کارآموزان و مربیان؛ ارتقای یادگیری فعال؛ تاکید بر زمان انجام کار؛ کمک به مهارت آموزان برای فهم انتظارات دوره آموزشی؛ از جمله راهکارهای پژوهش حاضر برای افزایش اثربخشی و کاهش نقاط ضعف آموزش های مجازی سازمان آموزش فنی و حرفه ای استان قزوین است.

پژوهش حاضر با هدف سنجش اثربخشی کلاس وارونه بر نگرش، درگیری و عملکرد دانشجویان در درس تولید محتوای الکترونیکی انجام گرفت. بدین منظور از طرح نیمه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل) استفاده شد. جامعه پژوهش، کلیه دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه تبریز در درس تولید محتوای الکترونیکی در نیمسال اول سال تحصیلی 1398-1397 بودند که به طور تصادفی در دو گروه 24 نفری آزمایش و کنترل گمارده شده اند. گروه آزمایش مهارت"تولید محتوای الکترونیکی از طریق نرم افزار استوری لاین" را براساس روش کلاس وارونه آموزش دیدند و گروه کنترل آموزش این مهارت را براساس روش آموزش متداول دریافت کردند. دوره های آموزش به مدت 12 جلسه در سایت کامپیوتری اجرا شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد سنجش نگرش و درگیری، و پرسشنامه محقق ساخته سنجش عملکرد استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون t مستقل، تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل کواریانس تک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کاربست کلاس وارونه به نگرش مثبت دانشجویان به دوره آموزش موضوع عملی می انجامد، و درگیری و عملکرد آنان را در دوره افزایش می دهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر کلاس درس معکوس در خودکارآمدی رایانه و ادراک از کلاس درس دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شاخه فنی و حرفه ای بود. در این پژوهش که طرح آن از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است، از میان همه دانش آموزان پسر پایه دهم دوره متوسطه دوم شاخه فنی و حرفه ای، رشته شبکه و نرم افزار شهرستان بابل، در سال تحصیلی 97-1396، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 40 نفر انتخاب شدند. پس از تعیین معیارهای ورود، سطح خودکار آمدی رایانه و ادارک از کلاس درس دانش آموزان دو گروه با به کارگیری پرسشنامه خودکارآمدی رایانه مورفی، کوور و اوون (1989) و پرسشنامه در این کلاس چه می گذرد (WIHIC) فراسر، فیشر و مک روبی (1996) به عنوان نمرات پیش آزمون، اندازه گیری شد. به دانش آموزان گروه آزمایش (19 = n)، با استفاده از روش کلاس درس معکوس، کتاب «نصب و راه اندازی سیستمهای رایانه ای» به مدت 64 ساعت (8 جلسه 8 ساعته) و طی یک نیمسال تحصیلی، آموزش داده شد. دانش آموزان گروه کنترل (21 = n) با استفاده از روش مرسوم (سنتی)، آموزش دریافت کردند. پس از اجرای مداخلات، مجدداً سطح خودکار آمدی رایانه و ادارک از کلاس درس دانش آموزان به عنوان نمرات پس آزمون، اندازه گیری و ثبت شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که کلاس درس معکوس به طور معناداری سبب افزایش خودکارآمدی رایانه و ادراک مثبت دانش آموزان از کلاس درس می شود. در نهایت، چگونگی تأثیر کلاس درس معکوس بر خودکارآمدی رایانه و ادراک از کلاس درس، به بحث گذاشته شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر موسیقی و آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب پیش از امتحان دانش آموزان سال سوم دبیرستان است. روش پژوهش آزمایشی (تجربی)، با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش سیاهه اضطراب­امتحان (TAT) (ابوالقاسمی و همکاران، 1375) است. جامعة آماری شامل همة دانش­آموزان سال سوم­ دبیرستان شهرستان بابل است که از میان آنها با استفاده روش نمونه گیری خوشه­ای­چند­مرحله­ای، 50 نفر (25 پسر، 25 دختر) که دارای اضطراب­امتحان بوده­اند، انتخاب و در دو گروه آزمایش (25 نفر) و کنترل (25 نفر) مورد مقایسه قرار گرفتند. میزان اضطراب­امتحان آزمودنی های گروه آزمایش، پس از حضور و نشستن در جلسه امتحان و قبل از توزیع اوراق امتحانی به عنوان پیش­آزمون اندازه گیری شد. سپس به مدت 5 دقیقه آیاتی از سوره مائده با صدای استاد عبد­الباسط پخش شد و مجدداً میزان اضطراب امتحان آنها (به عنوان پس­آزمون) اندازه­گیری شد. برای گروه کنترل هیچ­گونه مداخله­ای صورت نگرفت. میزان اضطراب­امتحان گروه اخیر نیز قبل و پس از توزیع اوراق امتحانی اندازه­گیری و ثبت شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آوای قرآن­کریم به طور معناداری باعث کاهش اضطراب پیش از امتحان دانش آموزان شد (001/0 = P). همچنین نتایج این تحلیل نشان داد که میزان تأثیر آوای ­قرآن­کریم بر کاهش اضطراب قبل از امتحان دانش­آموزان دختر به طور­معناداری بیشتر از دانش­آموزان پسر است (001/0 =P ).

این پژوهش با شناخت بررسی تأثیر آموزش موسیقی اُرف در یادگیری مهار تهای پایه ریاضی کودکان پیش دبستانی انجام شد. با استفاده از روش نمونه ب رداری در دسترس،30 کودک 5 ساله (16 دختر و 14 پسر) که دامنه هوش آنها بین 110 تا 130 قرار داشت، انتخاب شدند و در دو گروه مداخله و گواه مورد بررسی قرار گرفتند. به اعضای گروه مداخله به مدت3 ماه، هفته ای یک جلسه دو ساعته، موسیقی اُرف آموزش داده شد. سپس، در هر دو گروه، آزمون سنج ش مهارتهای پایه ریاضی کودکان (کهن صدق، 1376) اج را شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش موسیقی اُرف، توانای ی مهارتهای طبقه بن دی کردن، تشخیص شباهتها و تفاوتها، نگهداری ذهنی عدد و هندسة کودکان پیش دبستانی را افزایش می دهد. در مورد مهارت ردیف کردن بین دو گروه تفاوت معنادار وجود نداشت. در نهایت، تأثیر آموزش موسیقی در یادگیری مهارتهای پایه ریاضی کودکان مورد بحث قرار گرفت.