احسان خاوندکار

مهندسی ارزش متدولوژی سامانه مند و گروه گرایی است که با تجزیه و تحلیل کارکردهای محصول/خدمت تلاش می کند تا با ارزش ترین کارکرد با صرف کمترین هزینه را بدون چشمپوشی از ایمنی، قابلیت اطمینان، قابلیت نگهداری و تعمیرات، کیفیت و سایر مشخصه های مطلوب محصول/خدمت محقق سازد. از سوی دیگر، متدولوژی TRIZ با گردآوری کاراترین تجربه های حاصل از اختراعات و حل مسائل پیچیده طراحی و مهندسی, امکان شناسایی همزمان کارکردهای مفید و زیانبار و مؤلفه های فیزیکی یک محصول/خدمت و ارائه بهبود یافته ترین کارکرد جایگزین برای آن را داراست. در این میان، بروز قابلیتهای هم افزایی این دو متدولوژی امکان کاربری همزمان آنها را در حل مسائل، بهبود کارکرد و افزایش ارزش جالب توجه می سازد. استقرار سامانه ای مهندسی با رویکرد عام همواره یکی از دغدغه های اصلی مدیران در پروژه هاست. در این مقاله ضمن معرفی ابزار توانمند و کارایTRIZ و بازنمایی نقاط ضعف مهندسی ارزش در مرحله آنالیز کارکرد-نمودارFAST و فرایند ایده پردازی، از خلال بررسی امکان هم افزایی این دو متدولوژی، به ارائه مدل کارکردی جدیدUHP-FAST برای آنالیز کارکرد پرداخته شده است. همچنین، از خلال مدل ارائه شده و قابلیتهای افزوده شده توسط آن در مرحله اطلاعات و مدل بهبود یافته طوفان ذهنی به وسیله TRIZ در قالب طوفان ذهنی جهتدار، به فرایند ایده پردازی مرحله خلاقیت پرداخته شده است. در نهایت، با توجه به مدل ارائه شده و اعمال این مدلها و پیشفرضها در برنامه کاری سنتی مهندسی ارزش، برنامه کاری جدید برای مهندسی ارزش و استقرار سامانه ای مهندسی و فراگیرتر پیشنهاد شده است.