سیامک فرشاد

با توجه به رشد چشمگیر دانشگاهها و صنایع، امروزه بخش اعظم سرمایه های جوامع، اعم از نیروی انسانی و منابع مالی، در این دو بخش متمرکز شده است. با پیشرفت روزافزون علوم و صنایع فاصله این دو نهاد پایه ای جوامع نیز روز به روز بیشتر می شود. کاهش فاصله علم و صنعت از یک سو و کاستن از هزینه های تحقیقات مربوط به تجاری سازی از سوی دیگر، جوامع بشری را در دهه اخیر به سوی استفاده از ابزارهای جدیدی به نام مراکز رشد سوق داده است. از طرفی، مراکز رشد امروزی دارای محدودیتهای مکانی و زمانی و از انعطاف پذیری و گستره عملکرد محدودی برخوردارند. این مراکز رشد در راستای تخصیص بهینه منابع محدودی که در اختیار دارند، مجبورند خود را به دانشگاه یا منطقه خاصی محدود و بعضاً قوانین جذب و حمایت سختگیرانه ای وضع کنند. لیکن مراکز رشد مجازی به دلیل عمومیت و فراگیری بازار که ناشی از مجازی بودن، وسعت طیف مکانی و توانایی به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات است، قدرت اشتغالزایی و فراگیری در سطح کشوری و بین المللی را از طریق توسعه صنایع کوچک و متوسط فناور دارند. در این مقاله سعی شده تا با بیان مفاهیم مراکز رشد و سیر تکاملی آن، عملکرد مراکز رشد در تجاری سازی یافته های تحقیقاتی بررسی شود. در ادامه، مراکز رشد مجازی و نقش فزاینده آنها در توسعه اقتصادی و استفاده بهینه از منابع موجود معرفی و مدل مراکز رشد مجازی با به کارگیرِی فناوریهای نوین به عنوان عامل توانمندساز در رفع معضل اشتغال و حرکت به سوی توسعه اقتصادی از دید تاثیر گذاری کلان ارائه شده است.

مهندسی ارزش متدولوژی سامانه مند و گروه گرایی است که با تجزیه و تحلیل کارکردهای محصول/خدمت تلاش می کند تا با ارزش ترین کارکرد با صرف کمترین هزینه را بدون چشمپوشی از ایمنی، قابلیت اطمینان، قابلیت نگهداری و تعمیرات، کیفیت و سایر مشخصه های مطلوب محصول/خدمت محقق سازد. از سوی دیگر، متدولوژی TRIZ با گردآوری کاراترین تجربه های حاصل از اختراعات و حل مسائل پیچیده طراحی و مهندسی, امکان شناسایی همزمان کارکردهای مفید و زیانبار و مؤلفه های فیزیکی یک محصول/خدمت و ارائه بهبود یافته ترین کارکرد جایگزین برای آن را داراست. در این میان، بروز قابلیتهای هم افزایی این دو متدولوژی امکان کاربری همزمان آنها را در حل مسائل، بهبود کارکرد و افزایش ارزش جالب توجه می سازد. استقرار سامانه ای مهندسی با رویکرد عام همواره یکی از دغدغه های اصلی مدیران در پروژه هاست. در این مقاله ضمن معرفی ابزار توانمند و کارایTRIZ و بازنمایی نقاط ضعف مهندسی ارزش در مرحله آنالیز کارکرد-نمودارFAST و فرایند ایده پردازی، از خلال بررسی امکان هم افزایی این دو متدولوژی، به ارائه مدل کارکردی جدیدUHP-FAST برای آنالیز کارکرد پرداخته شده است. همچنین، از خلال مدل ارائه شده و قابلیتهای افزوده شده توسط آن در مرحله اطلاعات و مدل بهبود یافته طوفان ذهنی به وسیله TRIZ در قالب طوفان ذهنی جهتدار، به فرایند ایده پردازی مرحله خلاقیت پرداخته شده است. در نهایت، با توجه به مدل ارائه شده و اعمال این مدلها و پیشفرضها در برنامه کاری سنتی مهندسی ارزش، برنامه کاری جدید برای مهندسی ارزش و استقرار سامانه ای مهندسی و فراگیرتر پیشنهاد شده است.