فاطمه مقدسی بروجنی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی سه روش آموزش مهارتهای زندگی، ارایه پوستر و کاتالوگ و نمایش فیلم بر تغییر نگرش نسبت به اعتیاد در دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه در شهرکرد انجام شد. روش: نوع پژوهش از تحقیقات نیمه آزمایشی است که در آن گروههای آزمایش و کنترل مقایسه شده اند. جامعه آماری شامل 5978 نفر دانش آموز بود که تعداد 60 دانش آموز به صورت نمونه تصادفی، انتخاب و در 4 گروه (سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. برای هر کدام از گروههای آزمایش،10 جلسه آموزش 80 دقیقه ای انجام گرفت ولی گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه که از روایی و پایایی مناسب برخوردار بود استفاده شد. داده ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22و آزمون تحلیل کوواریانس (Ancova) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: روش آموزش مهارتهای زندگی و سپس آموزش از طریق فیلم، اثر معناداری بر تغییر نگرش دانش آموزان داشته، اما آموزش از طریق پوستر و کاتالوگ اثر معناداری بر تغییر نگرش دانش آموزان نداشت. بحث: آموزش از طریق پوستر و کاتالوگ به دلیل انتقال غیرمستقیم و نبود تعامل جدی بین مربی و متربی تاثیرگذاری جدی در تغییر نگرش دانش آموزان ایفا نکرده است. در نتیجه نهادهای فرهنگی به جای هزینه برای تکثیر پوستر و کاتالوگ، سعی کنند از طریق آموزش مهارتهای زندگی و فیلمهای مستند و هدفدار، در تغییر نگرش دانش آموزان و خانواده های آنان نقش ایفا کنند.

هدف این پژوهش، بررسی میزان رعایت اصول قصدشده در ارزشیابی از برنامه درسی درس تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی بوده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی (ترکیبی از مشاهده، پرسش نامه و مصاحبه) و جامعه آماری بخش پرسش نامه ای آن مدرسان، کارشناسان و معلمان استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری بوده اند. با توجه به کم بودن تعداد متخصصان (40 نفر)، تمامی آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند و از معلمان و کارشناسان به روش تصادفی طبقه ای نمونه گیری شد (286 نفر). در بخش مشاهده ای، 95 کلاس مورد مشاهده قرار گرفت و با 180 کارشناس، مدرس و معلم نیز مصاحبه هدفمند صورت به عمل آمد. داده ها از طریق پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده گردآوری شد. برای تعیین روایی، از روایی محتوا و روایی سازه استفاده گردید. پایایی پرسش نامه ها به روش آلفای کرونباخ، پایایی مشاهده ها از روش پایایی مشاهده گر مربوط به ملاک و برای پایایی مصاحبه ها به روش پیاده سازی عینی و دقیق گفتار مصاحبه شوندگان عمل شد. طبق نظر معلمان و کارشناسان تا حدودی (34/3= X، طبق نتایج مشاهده گران در حد کم (58/2=X)، اصول علمی قصدشده مربوط به عنصر ارزشیابی، در درس تفکر و پژوهش به کارگیری شده است. نتایج نشان می دهد که توجه به اصول علمی قصدشده ارزشیابی، مانند استفاده از روش های ارزشیابی فرایندمحور، مشارکتی و گروهی به جای ارزشیابی هدف محور، تا حدودی رعایت شده است.

پژوهش حاضر با هدف تأثیر گروه درمانی به شیوه شناختی بر افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان خانواده های شاهد و ایثارگر انجام شده است .این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بوده که در سال تحصیلی 89-1388 بر روی 20 نفر از دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه آزاد گچساران انجام شده است. افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی ساده به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. برای گروه آزمون 13 جلسه گروه درمانی شناختی اجرا گردید و در مورد گروه کنترل هیچ مداخله ای انجام نگرفت. ابزارهای پژوهش شامل: مصاحبه بالینی، پرسشنامه افسردگی بِک (فرم کوتاه) و نمره معدل دروس دانشگاهی آزمودنی ها بودند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS با آزمون تحلیل کواریانس دو راهه تجزیه و تحلیل شدند. طبق یافته های پژوهش، پس از آموزش گروه درمانی شناختی، در میزان افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان گروه آزمون (به ترتیب 80/8 و 01/14) نسبت به قبل از مداخله (به ترتیب برابر با 80/22 و 07/13) و نسبت به گروه کنترل (8/23 و94/12) تفاوت معناداری وجود داشت (001/0= P ) در واقع، تفاوت معناداری بین میانگین افسردگی گروه آزمایش و گروه کنترل وجود دارد. به عبارت دیگر، آموزش گروه درمانی به شیوه شناختی با توجه به میانگین افسردگی دانشجویان شاهد و ایثارگر گروه آزمایش نسبت به میانگین دانشجویان گروه گواه، موجب کاهش افسردگی گروه آزمایش شده است. (001/0 P< ). گروه درمانی بر میزان افسردگی دانشجویان پسر و دختر اثر متفاوتی نداشته است.