حمید حقیقت

طبق پژوهش های اخیر، میزان کاهش هزینه ها هنگام کاهش فروش، کمتر از میزان افزایش هزینه ها به هنگام همان میزان افزایش فروش است. این رفتار نامتقارن هزینه ها به چسبندگی هزینه معروف شده است.مدیران شرکت ها با توجه به دنبال کردن اهدافی از سود(اجتناب از زیان یا اجتناب از کاهش سود) ، با کاهش فروش اقدام به تعدیل منابع عملیاتی می کنند، که به احتمال زیاد حذف سریع منابع راکد  را به دنبال خواهد داشت، حتی اگر پیش بینی آنها در مورد کاهش فروش، موقتی باشد. بنابراین تمایل به دستیابی به اهداف سود به احتمال زیاد منجر به کاهش میزان چسبندگی هزینه ها خواهد شد. در پژوهش حاضر دوره زمانی از  1384 تا 1394 شامل 152  و1520  سال- شرکت است. نتایج پژوهش نشان داد که در صورت وجود انگیزه دستیابی به اهداف سود، از طریق تعدیل منابع چسبندگی هزینه ها کاهش یافته و با کاهش فروش، هزینه ها با شدت بیشتری کاهش می یابند. اما وجود چنین انگیزه ای در دوره های متوالی در مجموع اثر قابل ملاحظه ای بر چسندگی هزینه ها نخواهد داشت. همچنین خوش بینی(بدبینی) مدیران می توان عاملی مهم در افزایش(کاهش) چسبندگی هزینه ها تلقی شود.

در دنیای واقعی معمولا سرمایه گذاران عملکرد شرکتها را با توجه به همبستگی سود هر شرکت با سود سایر شرکتها و یا میانگین سود صنعت مورد ارزیابی قرار میدهند. بنابراین، هدف از این مقاله بررسی تاثیر همبستگی بین سود شرکتهای صنعت و زمانبندی اعلان سود بر اقلام تعهدی مورد استفاده توسط مدیریت شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران است. دوره زمانی مورد مطالعه 1387 تا 1392 و تعداد نمونه 108 شرکت است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دادند که عملکرد نسبی سود شرکت تاثیر معناداری بر اقلام تعهدی اختیاری استفاده شده توسط شرکت دارد. همچنین، در شرکتهایی که سود آنها دارای همبستگی بالایی با سود صنعت بوده و از عملکرد نسبی پائینتری برخوردارند، رابطه قویتری بین اقلام تعهدی اختیاری و عملکرد نسبی سود وجود دارد. اما تاخیر در اعلان سود شرکتها، عاملی در شناسایی احتمالی تعدیل اقلام تعهدی اختیاری به منظور مدیریت سود نخواهد بود

شناخت در مورد دستکاری اطلاعات حسابداری برای کلیه ذی نفعانی که تصمیم های خود را بر مبنای گزارش های سالیانه شرکت ها اتخاذ می کنند، مفید است. از این رو مقایسه ابزارهای مدیریت سود در شرکت های بحران زده و شرکت های سالم هدف این تحقیق قرار گرفته است. بدین منظور با بررسی 312 شرکت بورسی و فرابورسی طی سال های 1385 تا 1394 مشخص شد که هر دو گروه به مدیریت سود می پردازند و با استفاده از آزمون مقایسه میانگین مشخص شد که میزان مدیریت سود در شرکت های بحران زده مالی بیشتر از شرکت های سالم است و شرکت های بحران زده تمایل دارند در سال های قبل از وقوع بحران مالی به میزان بیشتری از ابزارهای مدیریت سود واقعی نسبت به اقلام تعهدی استفاده نمایند. همچنین مشخص شد که با نزدیک تر شدن به وقوع بحران مالی، میزان مدیریت سود در شرکت های بحران زده افزایش معنی داری پیدا نمی کند و با استفاده از آزمون گرنجر مشخص شد که ابزارهای مدیریت سود به صورت متقابل بر همدیگر تأثیر می گذارند.

هدف:هدف این تحقیق ارائه الگویی برای پاداش مدیران اجرایی ارشد در شرکت های تولیدی خصوصی کشور در قالب چارچوب ارزیابی متوازن است. این چارچوب حاوی معیارهای گذشته نگر و آینده نگر در چهار وجه مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری است که براساس آن می توان به بهترین نحو عملکرد گذشته مدیر را ارزیابی و نقشه راه آینده شرکت را ترسیم نمود. روش: روش تحقیق از نوع کیفی و پیمایشی است. در مرحله اول، با استفاده از روش دلفی فازی1و از طریق اجرای مصاحبه با 16 خبره دانشگاهی، عوامل اثرگذار در طراحی الگوی پاداش تعیین شد. در مرحله دوم، با استفاده از پرسش نامه و روش تحلیل سلسله مراتبی فازی2 وزن هریک از چهار وجه ارزیابی متوازن در الگوی پاداش پیشنهادی مشخص شد. پرسشنامه تحقیق در این مرحله توسط 22 نفر که سابقه مدیرعاملی و عضویت در هیئت مدیره شرکت ها در صنایع گوناگون را دارند، تکمیل شد. بنابراین، مجموع گروه خبرگان تحقیق 38 نفر است. مطالعه در سال 1397 و 1398 صورت گرفته است. یافته ها:عوامل اثرگذار در طراحی الگوی پیشنهادیدر سه گروه مشخصه های مدیر، مشخصه های محیط درونی و مشخصه های محیط بیرونی طبقه بندی شده اند. بر اساس یافته های تحقیق، عامل ارتباط مؤثر با گروه در میان مشخصه های مدیر و در الگوی پیشنهادی تحقیقوجه رشد و یادگیری بالاترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری:حصول بالاترین ضریب برای وجه رشد و یادگیری حاکی از این موضوع است که از دیدگاه خبرگان تغییرات زیربنایی باید بالاترین درجه اهمیت را در تخصیص پاداش به مدیریت داشته باشند.

هدف از این پژوهش بررسی این موضوع است که دریابیم چه عواملی و تا چه اندازه بر میزان دقت پیش بینی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در زمان افزایش سرمایه مؤثر هستند. جامعه ی آماری این پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران از ابتدای سال 1384تا پایان سال 1387 است. با بررسی متغیرهای مستقل این پژوهش شامل افق زمانی پیش بینی(کوتاه مدت یا بلندمدت)، دفعات تجدیدنظر گزارش سود پیش بینی شده سال گذشته، نوع اظهارنظر حسابرس در مورد صورت های مالی سال گذشته، نوع صنعت و اندازه شرکت از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس و ضریب تعیین به این نتیجه دست یافتیم که از بین عوامل گفته شده، افق پیش بینی زمانی و نوع صنعت بر دقت پیش بینی سود شرکت ها مؤثرند و میزان اثرگذاری این دو عامل بر متغیر وابسته به ترتیب اولویت، نوع صنعت و سپس افق زمانی پیش بینی تعیین شده است. بین سایر عوامل با دقت پیش بینی سود رابطه معناداری مشاهده نشده است.

یکی از استراتژی های صاحبکار این است که توجه حسابرسان را از حساب هایِ مدیریت سود شده به حساب های پاک (بدون تحریف) یا حساب هایی منحرف سازد که حاوی تحریف غیر از مدیریت سودند و از این طریق بر توانایی حسابرسان در کشف مدیریت سود تأثیر بگذارد. همچنین، به دلیل اینکه تمامی قضاوت های افراد نشئت گرفته از ارزش های شخصی آنان است، عملکرد حسابرسان در کشف مدیریت سود را می توان در ارزش های شخصی آنان جستجو کرد. هدف این پژوهش، فراهم کردن شواهد تجربی درباره این موضوع است. برای این منظور، ازطریق یک طرح آزمایشی و پیمایشی و با مشارکت 93 نفر حسابدار رسمی، اطلاعات لازم، جمع آوری و تحلیل شدند. شواهد نشان می دهند منحرف کردن توجه حسابرسان به حساب های فاقد تحریف، احتمال کشف مدیریت سود را کاهش می دهد و زمانی که توجه حسابرسان به حساب های دارای تحریف منحرف شود، احتمال کشف مدیریت سود افزایش می یابد. همچنین، از بین ارزش های شخصی، ارزش برانگیختگی، بیشترین و ارزش شخصی خیرخواهی، کمترین تأثیر را بر کشف مدیریت سود داشته است.  

هدف این تحقیق بررسی اثر تعدیل کننده تخصص حسابرسان و اندازه حسابرسی بر ارتباط بین صنعت و حق الزحمه حسابرسی است. رقابت در بازار به عنوان سازو کار کنترلی می تواند منجر به کاهش هزینه های نمایندگی و حق الزحمه حسابرسی شود. از طرفی حسابرسان متخصص و مؤسسات حسابرسی بزرگ با دانش و تجربه بیشتر می تواند بر رابطه بین رقابت در بازار و حق الزحمه حسابرسی تأثیرگذار باشد. در این پژوهش فرضیه های پژوهش بر اساس داده های گردآوری شده از 152 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و 931 مشاهده طی سال های 1394 تا 1399 و با استفاده از تحلیل رگرسیون ترکیبی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که ارتباطی معنادار و مستقیم بین عدم رقابت در صنعت و حق الزحمه حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برقرار است و تخصص حسابرس در صنعت موجب افزایش رابطه مستقیم عدم رقابت در صنعت و حق الزحمه حسابرسی می گردد و همچنین اندازه موسسه حسابرسی موجب افزایش رابطه مستقیم عدم رقابت در صنعت و حق الزحمه حسابرسی می گردد.

هدف: هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین بحران مالی پیش بینی شده و رویکردهای مدیریت سود است. روش: با استفاده از مدل درختی C 5 به پیش بینی بحران مالی 312 شرکت بورسی و فرابورسی طی سال های 1385 تا 1394 پرداخته شد؛ سپس با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره خطی (رویکرد معادلات ساختاری) رابطه بحران مالی پیش بینی شده و ابزارهای مدیریت سود مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بحران مالی پیش بینی شده با شاخص اول مدیریت سود فعالیت های واقعی، رابطه معکوس و معنادار و با شاخص دوم مدیریت سود فعالیت های واقعی و شاخص مدیریت سود اقلام تعهدی رابطه مستقیم و معنا دار دارد. نتیجه گیری: شرکت های بحران زده مالی در مقایسه با سایر شرکت های با افزایش جریان های نقدی عملیاتی، کاهش بهای تمام شده تولید و افزایش اقلام تعهدی، به مدیریت بیشتر سود می پردازند. در نهایت مشخص شد که ابزارهای مدیریت سود تحت تأثیر نوع صنعت است و بحران مالی پیش بینی شده و ابزارهای مدیریت سود به صورت علت و معلول بر یکدیگر تأثیر می گذارند.    

هدف اصلی این پژوهش بررسی دقت مدل های پیش بینی بحران مالی و رویکردهای مدیریت سود است. بدین منظور پس از مقایسه مدل های پیش بینی بحران مالی و انتخاب مدل برتر، به تجزیه و تحلیل ارتباط آن با ابزارهای مدیریت سود پرداخته شد. برای پیش بینی بحران مالی، مدل های یادگیری ماشین و مدل های آماری 312 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1394 با یکدیگر مقایسه شدند و به کمک آزمون مقایسه میانگین، مشخص شد که از نظر پیش بینی بحران مالی، مدل های یادگیری ماشین نسبت به مدل های آماری دقت بیشتری دارند. سپس رابطه بهترین مدل پیش بینی بحران مالی به دست آمده از مرحله قبل و ابزارهای مدیریت سود با استفاده از رگرسیون چندگانه خطی بررسی شد و مشخص گردید که بحران مالی پیش بینی شده با مدیریت سود جریان های نقدی عملیاتی، رابطه معکوس و معنادار دارد و با مدیریت سود هزینه های تولیدی و مدیریت سود اقلام تعهدی، رابطه مستقیم و معناداری برقرار می کند.

هزینه سرمایه یکی از مهم ترین و مؤثرترین ابزارهای مالی در اتخاذ بسیاری از تصمیمات مدیریتی و سرمایه گذاری به شمار می آید که از عوامل متعددی متأثر می شود. هدف این پژوهش بررسی تأثیرگذاری دو عامل کلیدی کیفیت سود و کیفیت افشاء بر هزینه سرمایه با در نظر گرفتن نقش واسطه ای هزینه های نمایندگی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری است. این پژوهش از نوع پژوهش های کمی و از دسته علی و ازلحاظ روش اجرا در زمره همبستگی و بر اساس هدف از نوع کاربردی است. نمونه آماری از جامعه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به تعداد 174 شرکت طی دوره مورد بررسی 1398-1393 برمبنای روش حذف سیستماتیک انتخاب شده است. با توجه به وضعیت داده های جمع آوری شده ازلحاظ نرمال بودن، برای برآورد مدل از روش توزیع آزاد مجانبی (ADF) استفاده شده است. با در نظر گرفتن آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرهای موردبررسی، نتیجه آزمون رابطه بین هزینه های نمایندگی و هزینه سرمایه مثبت و معنی دار به دست آمده است. نتایج حاصله نشان می دهد که کیفیت سود به طور مستقیم بر هزینه سرمایه تأثیرگذار نبوده و به واسطه هزینه های نمایندگی به طور غیرمستقیم تأثیر منفی دارد. اثر کل (مجموع اثر مستقیم و غیرمستقیم) کیفیت سود بر هزینه سرمایه در سطح خطای پنج درصد معنی دار و منفی است. همچنین اثر مستقیم افشای اختیاری بر هزینه سرمایه معنی دار نیست، درحالی که اثر غیرمستقیم و اثر کل آن با مداخله هزینه های نمایندگی بر هزینه سرمایه در سطح خطای یک درصد منفی و معنی دار است.

مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی به یک دغدغه مهم در مدیریت شرکت ها در سراسر دنیا تبدیل شده است و به طور گسترده ای نیز در بازارهای نوظهور اجرا می شود. از این رو با بررسی پیامدهای اقتصادی فعالیت های مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها و سازوکارهای اساسی آن می توان دلیل توجه شرکت ها به مسئولیت پذیری اجتماعی را پیدا کرد. در این راستا این مطالعه به بررسی رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی و هزینه حقوق صاحبان سهام با توجه به نقش میانجیگری ریسک عملیاتی پرداخته است. مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی همبستگی محسوب می شود. در این مطالعه با گردآوری داده های نمونه ای مشتمل بر 153 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1392 تا 1399 به ارزیابی روابط پرداخته شده است. داده های مورد نیاز از صورت های مالی حسابرسی شده و گزارش های عملکرد سالانه که در سایت کدال و آرشیو بورس اوراق بهادار تهران موجود است، گردآوری شده اند. به منظور آزمون فرضیه ها پس از اجرای تکنیک های اقتصادسنجی انتخاب مدل، از رگرسیون اثرات ثابت و به منظور آزمون فرضیه میانجیگری از شروط بارون و کنی و آزمون سوبل استفاده شده است. همچنین، نرم افزار آماری ایویوز برای آزمون فرضیه ها مورد استفاده قرار گرفته است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیر منفی و معناداری بر هزینه حقوق صاحبان سهام و ریسک عملیاتی شرکت ها دارد و همچنین ریسک عملیاتی به طور کامل و معناداری تاثیر مسئولیت پذیری اجتماعی بر هزینه حقوق صاحبان سهام را میانجیگری می کند؛ به این معنا که مسئولیت پذیری اجتماعی از طریق کاهش ریسک عملیاتی، منجر به کاهش هزینه حقوق صاحبان سهام می شود.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه نااطمینانی جریان نقد و نوآوری شرکت با نقش تعدیلی محدودیت مالی هدف این مطالعه است. مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی همبستگی است. برای اندازه گیری نوآوری شرکت ها از میزان سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه استفاده شده است. در این مطالعه با استفاده از اطلاعات 136 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی یک دوره 10 ساله از سال 1391 تا 1400 که شامل 1360 مشاهده می شود، به آزمون فرضیه ها پرداخته شده است. داده های مورد نیاز شرکت ها از گزارش های عملکرد سالانه و صورت های مالی حسابرسی شده در سایت کدال گردآوری شده است. به منظور آزمون فرضیه ها از تکنیک اقتصادسنجی پانل دیتا و نرم افزار ایویوز استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که نااطمینانی جریان نقد منجر به کاهش نوآوری در شرکت ها می شود و محدودیت مالی این رابطه را تشدید می کند. یافته های این مطالعه به این معناست که با افزایش محدودیت مالی در شرایط نااطمینانی جریان نقد، نوآوری در شرکت ها نیز کاهش می یابد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بهبود کیفیت اطلاعات حسابداری مالی از طریق تقویت استقلال مالی در سازمان های عمومی (مورد مطالعه: شهرداری های استان تهران) می باشد. پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کاربردی قرار دارد و از نظر روش، پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، پرسنل شاغل در شهرداری های استان تهران شامل 733 نفر از مدیران ارشد، مدیران مالی، حسابداران ارشد و حسابداران در سال 1402 می باشد و انتخاب نمونه براساس روش نمونه گیری ترکیبی صورت گرفته است. با توجه به محدود بودن جامعه، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 252 نفر انتخاب گردید. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات اولیه، از روش کتابخانه ای استفاده شد. داده های میدانی نیز از طریق توزیع پرسشنامه استاندارد گردآوری شده که 123 پرسشنامه دریافت گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS  و نرم افزار  SmartPls 4.1مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل روش فرضیه ها از آزمون حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که استقلال مالی  بر کیفیت اطلاعات حسابداری مالی در شهرداری های استان تهران تأثیری مثبت و معنادار دارد. نتایج حاصله حاکی از وجود تأثیر مستقیم حمایت مدیران ارشد بر دو عامل عملکرد دستگاه های سخت افزاری و دانش حسابداری ارشد می باشد.