مصطفی خانی

مقدمه: هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر هشت هفته تمرین تناوبی شدید، تمرین مقاومتی و ترکیبی بر عوامل هورمونی مرتبط با چاقی و سازگاری های ورزشی در پسران نوجوان پیش دیابتی است. روش شناسی: در یک طرح تحقیق نیمه تجربی، 40 پسر سالم کم تحرک با دامنه سنی 15-13 سال بر اساس درصد چربی و آمادگی هوازی انتخاب و در چهار گروه هشت هفته تمرین تناوبی شدید (HIIT)، مقاومتی و ترکیبی (هر یک از تمرینات شامل هر هفته چهار جلسه و هر جلسه 60-45 دقیقه) و کنترل (بدون فعالیت) قرار گرفتند. هر جلسه HIIT شامل 8-6 تکرار دویدن 60-30 ثانیه ای با 85-80 درصد ضربان قلب ذخیره (5/3 دقیقه استراحت بین هر تکرار) بود. هشت هفته تمرین مقاومتی شامل حرکات عضلات اصلی بالاتنه، تنه و عضلات اصلی پایین تنه بود. تمرین ترکیبی شامل ترکیب تمرین مقاومتی و HIIT بود. ابتدا آزمودنی های گروه HIIT برای کسب آمادگی اولیه به مدت دو هفته در برنامه آماده سازی مشترک شامل 30 دقیقه تمرین هوازی با شدت کم (چهار جلسه در هفته با شدت 65-60 درصد) و آزمودنی های گروه تمرین مقاومتی در دو هفته تمرین مقاومتی و ساختاری شرکت کردند.نتایج: غلظت گلوکز ناشتا در هیچ یک از گروه ها تغییر معنی داری نداشت وتنها در گروه ترکیبی به طور معنی داری کاهش یافت اما سطح سرمی انسولین و شاخص HOMA در هر سه گروه تمرینی به طور معنی داری کاهش یافت که کاهش این شاخص ها گروه تمرین ترکیبی به طور معنی داری بیشتر از دو گروه دیگر بود.

تحقیق حاضر به بررسی تأثیر 8 هفته تمرین تداومی و تناوبی شدید بر شاخص های سرمی محور GH/IGF-1 و عملکرد مردان جوان فعال می پردازد. در این مطالعه نیمه تجربی، 20 مرد جوان (18-25 ساله) انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه همگن تمرین تداومی (10= n) و HIIT (10= n) جایگزین شدند و در یک دوره تمرینی هشت هفته ای شرکت کردند. فعالیت اصلی گروه تمرین تداومی شامل 30 تا 50 دقیقه دویدن تداومی با شدت 50-70 درصد ضربان قلب ذخیره (HRR) بود. تمرینات گروه HIIT سه دوره با چهار تکرار و 15-30 ثانیه دویدن با شدت 85-95 درصد HRR در هر تکرار بود. خون گیری از تمام آزمودنی ها در سه مرحله پیش آزمون، بلافاصله پس از جلسه اول و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین انجام گرفت. بررسی ها نشان داد که پس از یک جلسه تمرین تداومی یا HIIT مقدار IGF-1 تام به طور معناداری در هر دو گروه کاهش یافته (0001/0=P، ، 63/21= 2،36 F)، درحالی که غلظت سرمی GH به طور معنا داری در هر دو گروه افزایش یافته است (04/0=P). افزون بر این پس از 8 هفته، هیچ یک از شیوه های تمرینی تغییری در غلظت IGF-1 تام ایجاد نکرد (78/0=P)؛ اما غلظت GH در هر دو گروه افزایش یافت (001/0=P). همچنین غلظت IGF-1 آزاد پس از 1 جلسه و 8 هفته تمرین در هر دو گروه به صورت معناداری افزایش یافت (001/0=P). در مقابل، ALS در آزمون مرحله سوم در هر دو گروه کاهش معنا داری داشته است (001/0=P) و مقادیر IGFBP3 در هیچ یک از دو گروه تغییر نکرد (64/0=P). همچنین افزایش VO 2max در هر دو گروه معنا دار بود (001/0=P)، ولی این افزایش در گروه HIIT بیشتر بود (032/0=P، 49/5= 1،17 F). نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از هر دو شیوه تمرینی تداومی و تناوبی می تواند سازگاری های مثبتی در راستای بهبود استقامت قلبی-عروقی و تندرستی فرد ایجاد کند، ولی با در نظر گرفتن مواردی مثل افزایش IGF-1 آزاد و VO 2max، تمرینHIIT روش مناسب تری است.

بوکس یکی از ورزش های سازمان یافته پربرخورد است که پیروزی در آن در دو سطح آماتور و حرفه ای با ضربات هدفمند و مکرر به بدن و سر حریف به دست می آید، ازاین رو آسیب سر ناشی از ضربه در بوکسورها دور از انتظار نیست. ممکن است به هنگام وقوع این آسیب، با وجود سالم بودن همه قابلیت های شناختی، بهره وری شناختی کلی از بی توجهی، تمرکز ناقص و خستگی متعاقب متضرر شود. بنابراین هدف تحقیق بررسی اختلالات توجه در بوکسورهای آماتور بود. جامعه آماری این مطالعه، بوکسورهای فعال شهر تهران و آزمودنی های تحقیق حاضر 30 بوکسور آماتور مرد باسابقه (1/3±24 ساله) با تجربه ای بیش از چهار سال به عنوان گروه آزمایش؛ و 30 بوکسور آماتور مرد مبتدی (2/4±25 ساله) با سابقه کمتر از یک سال و 30 دونده مرد 400 و 800 متر (7/2±24 ساله) به عنوان گروه کنترل بودند. برای ارزیابی توجه از فرم S3 آزمون توجه مداوم داف تحت سیستم آزمون وینا استفاده شد. در این آزمون ردیفی از هفت مثلث در فاصله های زمانی نامنظم بر روی صفحه ی نمایشگر ظاهر می شود و زمانی که تعداد سه مثلث رو به پایین باشد، آزمودنی باید کلید واکنش را با حداکثر سرعت فشار دهد. در این آزمون که در مدت 35 دقیقه اجرا می شود، در هر ثانیه یک محرک ظاهر می شود. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری و در سطح معناداری 05/0 بررسی شد. یافته ها نشان داد که در هیچ یک از متغیرهای مورد بررسی تفاوت معناداری بین گروه ها وجود ندارد (05/0 >P)؛ بدین معنا که حتی دوره های طولانی تر از چهار سال بوکس آماتور موجب ایجاد اختلال در مؤلفه های توجه نمی شود. نتیجه گیری می شود که شدت ضربات واردشده در بوکس آماتور به حدی نمی رسد که حداقل در قسمت هایی که توجه را کنترل می کنند سبب ایجاد آسیب مغزی شود.

به منظور افزایش سطوح فعالیت بدنی دانش آموزان مدارس، درک کاملی از فاکتورهای گوناگون مؤثر بر مشارکت در فعالیت های بدنی ضروری است. هدف پژوهش حاضر بررسی سطوح فعالیت بدنی در بین دانش آموزان دارای سبکهای شناختی وابسته به زمینه و مستقل از زمینه مدارس راهنمایی شهرستان خرامه فارس بود. جهت اجرای این تحقیق ابتدا 150 نفر از دانش آموزان پسر مدارس راهنمایی شهرستان خرامه فارس به صورت تصادفی انتخاب شدند و پس از اجرای آزمون قاب و میله 100 نفر از آنان در دو گروه 50 نفری وابسته به زمینه (میانگین سن 96 /0±82 /12 سال، قد 65 /6±9 /155 سانتیمتر وزن 27 /12±5 /47 کیلوگرم) و مستقل از زمینه (میانگین سن 89 /0±32 /13 سال، قد 61 /8±1 /158 سانتیمتر وزن 74 /15±51 کیلوگرم) طبقه بندی شدند. برای اندازه گیری وابستگی و استقلال از زمینه از آزمون قاب و میله و جهت سنجش فعالیت بدنی از چک لیست خودسنجی فعالیت بدنی استفاده شد. ابتدا نرمال بودن داده ها با استفاد از آزمون کولموگروف اسمیرنوف مورد تایید قرار گرفت و سپس از آزمون آماری تی مستقل برای تجزیه و تحلیل داده ها تحت نرم افزار Spss17 استفاده شد (05 /0=α). بین مدت زمان فعالیت بدنی دانش آموزان دارای سبکهای شناختی وابسته به زمینه و مستقل از زمینه اختلاف معنیداری یافت شد(000 /0=P) . بین مدت زمان فعالیت بدنی متوسط تا شدید دانش آموزان دارای سبکهای شناختی وابسته به زمینه و مستقل از زمینه اختلاف معنیداری مشاهده گردید(018 /0=P) . بین نمره معادل سوخت و سازی فعالیت بدنی دانش آموزان دارای سبکهای شناختی وابسته به زمینه و مستقل از زمینه اختلاف معنیداری یافت شد(000 /0=P) . بین نمره معادل سوخت و سازی فعالیت بدنی فعالیت بدنی متوسط تا شدید دانش آموزان دارای سبکهای شناختی وابسته به زمینه و مستقل از زمینه اختلاف معنیداری یافت شد(012 /0=P) . نتایج این تحقیق نشان داد که دانش آموزان دارای سبک شناختی مستقل از زمینه نسبت به دانش آموزان وابسته به زمینه، فعالیت بدنی و هزینه انرژی بیشتری دارند. احتمال میرود فقر حرکتی در دانش آموزان وابسته به زمینه بیشتر باشد که برای اثبات این مورد به تحقیقات بیشتری نیاز است. به علاوه از آنجا که سبک شناختی می تواند به عنوان یکی از متغیرهایی که تا حدود زیادی حاصل تعامل فرد با محیط و قابل توسعه و تحول اند، مورد مداخله قرار گیرد، پیشنهاد می شود با استفاده از راهکارهای آموزشی، سبک شناختی دانش آموزان را تغییر داده و آنان را به سوی فعالیت های بدنی و آینده ای سالم تر سوق دهیم.