حسن شاهرخی

مقدمه: اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با تکانشگری و نقص در بازداری رفتاری همراه است، خطرپذیری نیز به عنوان جنبه ی مهمی از رفتار تکانشگرانه شناخته می شود. هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه میزان خطرپذیری با در نظر گرفتن علائم بازداری رفتاری در کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال سلوک، و مقایسه با کودکان عادی می باشد. روش: در این مطالعه علی- مقایسه ای، 37 کودک دارای نشانه های نارسایی توجه/ بیش فعالی (شامل 23 کودک دارای نارسایی توجه/ بیش فعالی و 14 کودک دارای نارسایی توجه/ بیش فعالی توأم با علائم اختلال سلوک) از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و گرایش به خطرپذیری و میزان بازداری رفتاری این کودکان به ترتیب با آزمون خطرپذیری بادکنکی ( BART ) و آزمون برو-نرو ( Go-Nogo ) اندازه گیری و با نمرات 18 کودک عادی مورد مقایسه قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از روش های تحلیل واریانس یک و چندمتغیره با متغیر کنترل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد، کودکانی که علاوه بر ADHD نشانه های اختلال سلوک را دارا هستند، پیش از کنترل نقایص بازداری بالاترین نمرات را در شاخص های خطرپذیری نسبت به سایر گروه ها کسب کردند ( P<0/05 )، اما پس از کنترل نقایص بازداری، تفاوت معناداری بین نمرات کودکان ADHD+CD و عادی در شاخص های خطرپذیری مشاهده نشد؛ همچنین کودکان ADHD و عادی پیش و پس از کنترل نقایص بازداری رفتاری، در شاخص های خطرپذیری تفاوت معناداری نداشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد که تکانشگری کودکان ADHD نسبت به کودکان عادی عمدتاً حاصل نقص در بازداری می باشد و این در حالی است که نقص در بازداری به تنهایی پیش بینی کننده رفتار پرخطر و سازش نایافته کودکان ADHD+CD نسبت به کودکان ADHD نبوده و می تواند تابعی از گرایش به خطرپذیری بالا نیز باشد.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بازی های رایانه ای با تهییج کنندگی بالا و پایین بر سطح انگیختگی فیزیولوژیکی کودکانِ پسر 8تا12 سال با استفاده از شاخص میزان رسانشِ پوستی و آزمون خودارزیابی تصاویر آدمک و به روش شبه تجربی انجام شد. جامعه آماری همه دانش آموزان پسر 8 تا 12 سال ناحیه چهار آموزش و پرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 1391-1390 بودند. نمونه شامل 15 کودک پسر بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. سطح انگیختگی شرکت کنندگان با استفاده از شاخص فیزیولوژیکِ میزان رسانش پوستی طی شش مرحله؛ خط پایه اول، اجرای بازی رایانه ای با تهییج کنندگی پایین، خط پایه دوم، خط پایه سوم، اجرای بازی با تهییج کنندگی بالا و خط پایه چهارم مورد سنجش قرار گرفت و سپس داده ها با استفاده از آزمون اندازه گیری های مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از آزمون های پژوهش، افزایش معناداری را در میزان رسانش پوستی شرکت کنندگان، طی مراحل مداخله اول و دوم، نسبت به مراحل خط پایه نشان داد. نتایج نشان می دهند بازی رایانه ایِ با تهییج کنندگی بالا، تأثیر بیشتری در بالا بردن سطح انگیختگی شرکت کنندگان نسبت به بازیِ با تهییج کنندگی پایین دارد.