نعمت الله تقوی

در نظام ترویج مبتنی بر پارادایم مشارکتی توسعه یکی از روش های مورد تأکید برای ارتقای مشارکت زنان در جامعه روستایی به عنوان نیمی از پیکره آن، ایجاد گروه های مستقل زنان برای انجام فعالیت های تیمی است. در این راستا، یکی از شیوه های مورد استفاده، به کارگیری زنان پیشروی محلی تحت عنوان «تسهیلگران» جهت ظرفیت سازی و ایجاد حرکت در جامعه است. در این مقاله برخی عوامل فردی و محیطی مؤثر بر موفقیت تسهیلگران در آذربایجان شرقی بر اساس نتایج پژوهش میدانی در روستاهایی از 6 شهرستان با استفاده از مصاحبه رو در رو با تسهیلگران و تکمیل پرسشنامه مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. روایی پرسشنامه را تعدادی از اساتید و متخصصان این حوزه تأیید کردند. پایایی مقیاس اصلی با استفاده از آماره آلفای کرونباخ برابر با 88٪ بود که حاکی از اعتبار مناسب ابزار تحقیق است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان عوامل مورد بررسی در سطح خطای نوع اول، بین موفقیت تسهیلگران در ایجاد و تداوم فعالیت گروه های مستقل زنان با میزان پذیرش تسهیلگر از سوی زنان، زمینه های تماس وی با کارشناسان ترویج، و آشنایی وی با مفهوم «سازمان های غیردولتی» ارتباط وجود دارد. نتایج حاصل هیچ ارتباط معنی داری را بین متغیرهای استفاده از وسایل ارتباط جمعی و متغیر وابسته مورد نظر در این سطح از خطای نوع اول نشان نمی دهد.

حدود نیمی از جمعیت فعال جهان، زنان هستند؛ که می توانند سهم مهمی در توسعه جوامع داشته باشند. تحول جوامع و تفاوت فرهنگی و شرایط تفاوت نقش دو جنس زن و مرد را به دنبال داشته است. تحقیق حاضر به «بررسی تأثیر اشتغال زنان بر روابط خانوادگی» می پردازد. ابتدا به اختصار به شرح نظریه های کارکردگرایی مرتن، نظریه تقسیم کار اجتماعی و نظریه کنش متقابل پرداخته ایم که هر سه مجموعه ای از نظریه های روابط انسانی بوده و با استعانت از این نظریه ها، فرضیه های تحقیق را بنا نهادیم. تحقیق حاضر بر روی 397 نفر زن متاهل، که (شامل 193 نفر زن متأهل شاغل و 204 نفر زن متأهل غیرشاغل) در نقاط شهری شهرستان اهر انجام گردیده است. برآورد حجم نمونه از طریق فورمول کوکران انجام پذیرفته و توزیع پرسشنامه به صورت تصادفی سیستماتیک بوده است. تحقیق از نوع پیمایشی بوده و گردآوری داده ها از طریق تهیه و توزیع پرسشنامه صورت گرفته است. پرسشنامه ها پس از تکمیل توسط جامعه آماری، به صورت دقیق در بسته آماری علوم اجتماعی(Spss) وارد و روابط معنادری از آن استخراج گردید. آنچه از تحقیقات پیشین دانشمندان دریافتیم این بود که اشتغال زنان می تواند روابط خانوادگی را در جهات مثبت و منفی تحت تاثیر قرار دهد. آنچه مسلم و واضح بود این است که اشتغال زنان در روابط خانودگی آنان تاثیر مثبت دارد. روابط خانوادگی شامل سه رابطه اصلی روابط زناشویی(رابطه زن و شوهر)، رابطه خویشاوندی(رابطه خانواده با بستگان همدیگر) و رابطه والدین با فرزندان طبقه بندی شده بود که به عنوان فرضیه های فرعی در نظر گرفته شده بود که هر چهار فرضیه با ضریب اطمینان 95 درصد تأیید شدند.

بزهکاری یک پدیده اجتماعی پیچیده است که در محیط های مختلف اجتماع به اشکال گوناگون بروز و ظهور می نماید. تعریف رفتار بزهکارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می گردد. هدف از انجام این تحقیق، «سنجش تأثیر عوامل اجتماعی بر بزهکاری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان مهاباد» در سال تحصیلی 96-95 بوده است. به منظور انجام این پژوهش از روش پیمایش از نوع توصیفی و برای گردآوری داده های موردنیاز از پرسشنامه محقق ساخته بزهکاری استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، کلیه دانش آموزان در فاصله سنی 18- 15 سال مقطع متوسطه دوم شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 6130  نفر می باشد که از این تعداد جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 240 نفر به عنوان حجم نمونه به دو شیوه نمونه گیری تصادفی ساده و طبقه ای انتخاب گردید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته متشکل از دو بخش اطلاعات فردی و مؤلفه های عوامل مؤثر بر بزهکاری صورت گرفت و ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ، 81% به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که فرضیه های دوستان ناباب و پایبندی خانواده به دین مورد تأیید قرار گرفت ولی رابطه دیگر فرضیه های تحقیق به عنوان عوامل اجتماعی مؤثر بر بزهکاری مورد تأیید قرار نگرفت.

هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه بین اشتغال زنان و کیفیت روابط خانوادگی آنان در شهر مهاباد می باشد و روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، کلیه زنان متأهل با دامنه سنی60 20 سال شاغل شهر مهاباد در سال 94 93 به تعداد 2995 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر برآورد گردیده و نمونه ها به شیوه خوشه ای چندمرحله ای و همچنین تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمد، صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و آزمون خی دو و با کمک جدول فراوانی و درصد استفاده شده است. فرضیه اصلی تحقیق با آزمون خی دو و مقدار خطای 5 درصد و سطح معنی داری 95 درصد مورد تأیید قرار گرفت. بنابراین نتایج یافته های این پژوهش بیانگر آن است که روابط خانوادگی زنان شاغل از کیفیت بهتری برخوردار است.

سازگاری زناشویی از عوامل بسیار مهم در زندگی است. وجود آن باعث می شود زوجین آرامش را در زندگی ببینند و با رضایتآن ها، فرزندان نیز در خانواده به خوبی تربیت شوند. مقاله حاضر، تئوری موجود در رابطه با مفهوم سازگاری زناشویی و منابعتحقق آن را مورد بررسی قرار داده است. از نظریه های مطرح در این زمینه می توان به نظریه های نمایشی گافمن، شبکه الیزابتبات، همسان همسری برگس، کنش متقابل ترنر، تالکوت پارسونز و اعتماد گیدنز اشاره کرد. مهم ترین یافته های تحقیق که بهروش پیمایشی در بین زنان شهر مرند و همسرانشان انجام شده، حاکی از وجود رابطه ی معنی دار بین تطابق و همگونی کنش ها ،برآورده شدن انتظارات، همسانی عقیدتی، مشورت در تصمیم گیری، عشق و علاقه، جامعه پذیری و اعتماد با میزان سازگاریزناشویی می باشد. نظریات پارسونز،گیدنز، گافمن و کنش متقابل نمادین در این تحقیق مورد تأیید قرار گرفته است. همچنینتفاوتی در میزان سازگاری زناشویی بر اساس همسانی یا ناهمسانی محل سکونت، سن و تحصیل به چشم نمی خورد و رابطه یمعنی داری نیز میان عدم دخالت دیگران با سازگاری زناشویی.وجود ندارد. این امر به لحاظ نظری بدان معنی است که تئوریشبکه و نظریه ی برگس مورد تأیید قرار نگرفته استهمچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد درمجموع، 4 متغیر مستقل توان پیش بینی میزان سازگاری زناشویی را داشتند که شامل اعتماد، جامعه پذیری، عشق و علاقه ومشورت در تصمیم گیری می باشد. این متغیرها توانستند 06 درصد از واریانس متغیر سازگاری زناشویی را تبیین کنند.