هادی شجاعی

هادی شجاعی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری علوم سیاسی مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره  
پست الکترونیکی: shojaeehadi4@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

اهداف و راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال نوزدهم شهریور ۱۳۸۹ شماره ۱۵۳

کلیدواژه‌ها: راهبرد جمهوری اسلامی ایران اهداف ملی اهداف سیاست خارجی اهداف فراملی امت واحده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶۳ تعداد دانلود : ۳۰۹۷
سیاست خارجی، همانند هر سیاستی، در جهت تحقق بخشیدن به اهداف خاصی که دولت ها برای خود تعریف میکنند، هدایت میگردد. به ثمر رسیدن این اهداف نیازمند ارائه راهبردهایی است که متناسب با آن اهداف، زمینه شکوفایی آنها را فراهم آورند. این مقاله متضمن بحث از اهداف و راهبردهایی است که سمت و سوی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را مشخص میسازند. برای این منظور، با رجوع به منابع اصیل اسلامی و بیانات امام راحل قدس سره و مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) و همچنین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، و به روش کتابخانه ای، هشت هدف را تحت دو عنوان کلی «اهداف ملی» و «اهداف فراملی» برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برشمرده و در ادامه به ذکر راهبردهای دستیابی به آن اهداف پرداخته است.
۲.

تأثیر انقلاب اسلامی ایران در برجسته شدن موضوع قدرت نرم در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و سوم مرداد ۱۳۹۳ شماره ۲۰۰ «ویژه علوم سیاسی»

کلیدواژه‌ها: فرهنگ انقلاب اسلامی قدرت نرم بین الملل

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی حکومت اسلامی امور خارجی و روابط بین الملل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه انقلاب و نظام جمهوری اسلامی
تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
بازشناسی منابع گوناگون قدرت و چگونگی بهره گیری از آنها در ادوار تاریخ، به ظهور شکل های جدیدی از قدرت منجر گردیده است. گذر از نیمه قرن بیستم و ظهور عواملی همچون رشد و گسترش افکار عمومی، تقویت جایگاه فرهنگ در روابط بین الملل و مانند آن و به طورکلی، هزینه بر بودن جنگ، موجب ظهور رویکردی نوین به موضوع قدرت شده که امروزه به نام «قدرت نرم» شناخته می شود. به اذعان بسیاری از نظریه پردازان انقلاب ها، پیروزی انقلاب اسلامی ایران با اتکا به بنیان های ارزشی و معرفتی، موجب برجسته شدن موضوع فرهنگ در روابط بین الملل و به تبع آن، چرخش راهبردی کشورها به سمت به کارگیری قدرت نرم در تحقق اهداف خود بود. این پژوهش با هدف بررسی نقش انقلاب اسلامی در این تحول راهبردی، چهار کارکرد اساسی انقلاب اسلامی ایران در این روند، مانند احیای دین و معنویت را بررسی می کند.
۳.

اندیشه سیاسی از منظر «کتاب الحجة» کافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیستم آذر ۱۳۹۰ شماره ۹ (پیاپی ۱۶۸) ویژه علوم سیاسی

کلیدواژه‌ها: فلسفه سیاسی مشروعیت کلینی کافی جوامع حدیثی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۶ تعداد دانلود : ۶۳۵
جامعیت دین مبین اسلام در رویکرد فراگیر آن به مسائل زندگی بشر، در همه ابعاد فردی و اجتماعی نهفته است. بررسی گذرا و مختصر منابع دینی از قرآن و روایات و سنت معصومان علیهم السلام، بیانگر این نکته است که در مکتب جاودانه اسلام، زندگی اجتماعی انسان در کنار ابعاد حیات فردی او، مورد توجه جدی قرار گرفته است. جوامع روایی شیعه، به گواهی ابواب اجتماعی که در ساختاربندی آنها لحاظ گردیده است، نظرگاه فراگیری نسبت به مسائل اجتماعی زندگی انسان و از جمله سیاست ارائه میدهند. این تحقیق با بررسی تحلیلی و توصیفی روایات «کتاب الحجة» کافی، ردپای یکی از شاخه های مبنایی علوم سیاسی، تحت عنوان «فلسفه سیاسی» را در این جامع معتبر حدیثی دنبال کرده و با ذکر مقدّمه ای در باب مؤلفه های کلی کافی کلینی، به بررسی دلالی و نه سندی روایات مربوط به فلسفه سیاسی بپردازد.
۴.

نقد و بررسی ایده منافع ملی در ساحت اندیشه سیاسی اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۶۲

کلیدواژه‌ها: اسلام اندیشه سیاسی منافع ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۶۹۱
روابط بین الملل کلاسیک منافع ملی را هدایت کننده سیاست خارجی کشورها می داند. این ایده به علت ریشه داشتن در فلسفه ی سیاسی هابز و نظریه ی دولت- ملت، متضمن اصول و مقتضای کنش خاصی در سیاست خارجی است. اصالت مفهوم منافع ملی در سیاست خارجی کشورها موجب نهادینه شدن یک فردگرایی کلان در روابط واحدهای سیاسی و تشدید غیریت سازی و دشمن انگاری در تعاملات روزمره جهانی و هدایت حیات جمعی انسان به سمت تشکیل جزیره های جدای از هم و درنتیجه بی توجهی به سعادت یکدیگر می شود. این پژوهش در نظر دارد با نقد و بررسی ایده منافع ملی در ساحت اندیشه سیاسی اسلامی، اثبات نماید که مفهوم منافع ملی، چه به لحاظ ارکان و اجزای آن و چه از جهت غایت و کار ویژه اش، دارای تمایز بنیادین با اندیشه سیاسی اسلامی است و بر این اساس مبانی اندیشه دینی مبین رویکردی به مفهوم منافع در صورت بندی سیاست خارجی است که می توان آن را منافع انسانی نامید.
۵.

ظرفیت های فرهنگ سیاسی تشیع در آفرینش تمدن نوین اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام در آیینه پژوهش سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی تشیع ظرفیت های فرهنگی - سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع
تعداد بازدید : ۱۱۰۶ تعداد دانلود : ۶۹۸
فرهنگ های پیشرو با ارائة عناصر تمدن ساز، انگیزه بخش و غایت آفرین، نقشی اساسی در خلق تمدن های بشری بر عهده دارند. فرهنگ پیشرو تشیع به عنوان عامل بسترساز در پیروزی انقلاب اسلامی، در مرحلة تمدن سازی نیز از قابلیت های بسیاری برخوردار است. این پژوهش با رویکرد «تحلیلی- توصیفی» و مبتنی بر روش «مطالعات اسنادی»، در پی دستیابی به پاسخ این سؤال بنیادین است که فرهنگ سیاسی تشیع از چه ظرفیت هایی در پی ریزی تمدن نوین اسلامی برخوردار است؟ بدین روی، درصدد است تا جایگاه و نقش عملی این مؤلفه ها در ظهور دولت های قدرتمند شیعی در قرون اولیه اسلامی را از لحاظ علمی بررسی کند. براین اساس، می توان گفت: بعد سیاسی فرهنگ تشیع با ارائة عناصر تمدن سازی همچون توان بسیج بالا، رهبری عالمانه، عقلانیت، و شریعت محوری، در کنار پویایی بخشی به لایه های گوناگون در سایة انگیزه های بی پایانی همچون عدالت طلبی و تحقق جامعة آرمانی در قالب فرهنگ انتظار، و همچنین طراحی الگوی نوین تمدن اسلامی، می تواند نقش بسزایی در فرایند تمدن سازی جامعة اسلامی ایفا کند.
۶.

تبیین بنیان های نظری منافع نظام اسلامی در سیاست خارجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: حکومت نظام ملت سیاست منافع ملی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام کلیات نظام سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۴۶۶
ایدة «منافع ملی» به سبب ابتناء بر فلسفه سیاسی هابز و نظریه «دولت ملت»، متضمن اصول و مقتضای کنش گری خاصی در سیاست خارجی است که نتایج آن در بیگانه سازی روزافزون ملت ها و آحاد جامعه انسانی و همچنین رقابت و ستیز پایان ناپذیر میان ملت ها در تأمین و حفظ منافع خودخوانده شان، به خوبی نمایان است. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی تحلیلی و با واکاوی فلسفة سیاسی اسلامی، بنیان های نظری منافع حکومت اسلامی در سیاست خارجی را تجزیه و تحلیل کرده و بر این اساس، با تبیین مبانی نظری همچون هدف و غایت نظام های اجتماعی، و ضرورت تعاون خدماتی در روابط میان واحدها کوشیده است زمینه طرح رویکردی به مفهوم منافع را مهیا سازد که چه به لحاظ محدوده و گستره و چه به حسب عمق و جهت گیری، در نقطه مقابل ایده منافع ملی قرار می گیرد.
۷.

رویکرد فلسفه اسلامی به تبیین حد وسط در بستر مفهوم شناختی فضیلت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۸ 47-62

کلیدواژه‌ها: فضیلت نفس انسانی حد وسط فلسفه اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲ تعداد دانلود : ۳۲۰
غالب فیلسوفان اسلامی ضمن پذیرش تعریف ارسطویی از فضیلت به توسط میان دو حد افراط و تفریط، خود را با اشکالات جدی در باب تعمیم و کلیت این قاعده نسبت به مصادیق مختلف فضیلت مواجه دیده و درصدد رفع آن اشکالات از طرق گوناگون برآمده اند. این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال اساسی است که فیلسوفان اسلامی چه راه حل هایی را برای رفع معضل تعمیم و کلیت در قاعده حد وسط ارسطو ارائه کرده اند؟ در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و تجزیه و تحلیل دیدگاه های فیلسوفان اسلامی، ضمن ارائه تبیینی فلسفی از فعل و انفعالات نفس انسانی در جهات تعادلی و فراتعادلی، دیدگاه حکمای اسلامی در عمومیت و کلیت قاعده اعتدال، تفکیک میان فضایل اخلاقی و عقلی و تأکید بر جریان قاعده حد وسط در فضایل اخلاقی و همچنین تصرف در معنای حکمت و تفکیک آن به حکمت نظری و عملی ارائه خواهد شد. تبیین این دیدگاه در نهایت راهکارهایی را در جهت برون رفت از اشکالات قاعده حد وسط ارسطویی در مباحث فضیلت شناختی پیشنهاد می دهد.
۸.

خودباوری و مقاومت؛ قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و نهم اسفند۱۳۹۹ شماره ۲۷۹ 81-90

کلیدواژه‌ها: خودباوری ملی پایداری انقلابی قدرت نرم انقلاب اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۴۰۰
جهان بینی الهی و تبلور مکتبی آن در قالب دین اسلام، مجموعه منابع جذابیت آفرین انقلاب اسلامی را از حیث تنوع، پراکندگی، عمق و دیرپایی، از منابع قدرت نرم در مکاتب مادی متمایز می سازد. خودباوری و مقاومت دو عنصر تعیین کننده در تولید قدرت نرم در فرایند تحقق، پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی هستند که از طریق کارکردهای گوناگون خود، قدرت نرم افزاری انقلاب را به شکل چشمگیری افزایش می دهند. این پژوهش در پاسخ به این سؤال اساسی که «عناصر خودباوری و مقاومت از طریق چه فرایندها زمینه ایجاد قدرت نرم افزاری را فراهم می کنند»؟ می کوشد با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی، کاربست این دو عنصر را در مدار قدرت آفرینی تجزیه و تحلیل کرده و از این رهگذر، اثبات کند که این مؤلفه های بنیادین از طریق آگاهی بخشی و تزریق روحیه اعتماد به نفس به ملت ها، احیاء عنصر مبارزه و پایداری در میان آنان و ارائه الگوی مبارزه و استقامت، بستر مناسبی را در جهت تولید قدرت نرم انقلاب اسلامی ایجاد می کنند.
۹.

سازوکار نظارت و راهبری در الگوی منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۱) ۳۵-۵۸
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۲۷۲
مسئولیت مستقیم دستگاه سیاست خارجی دولت در پیگیری راهبردها و اقدامات و درنتیجه، ایجاد رویکردهای نامتوازن، جزیره ای و متضاد در دولت های گوناگون، تأکید برخی از محققان و سیاست گذاران بر مسئولیت دستگاه های دولتی در تعیین خط مشی ها و برنامه ها و عدم برخورداری این دستگاه ها از معیارهای لازم برای راهبری در موضوعات و مسائل پیچیده سیاست خارجی بر اهمیت تعیین، تبیین و تثبیت نهادی برای راهبری و نظارت بر عملکرد دستگاه مسئول در سیاست خارجی می افزاید. این پژوهش در پاسخ به این سؤال اساسی که سازوکار نظارت و راهبری در الگوی منافع دولت اسلامی براساس چه ویژگی ها و معیارهایی، راهبردها و اقدامات دولت در پیگیری منافع را هدایت می کند، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی اولاً، نهاد ولایت را به عنوان سازوکار تنظیم کننده و هدایت کننده معرفی می کند؛ ثانیاً، الگوهای عملی نهاد ولایت برای راهبری و نظارت همچون الگوی تصمیم گیری ارزش محور، الگوی مدیریت کارآمد را تبیین می کند؛ ثالثاً، معیارها و ضوابط حاکم بر فرایند راهبری و نظارت مانند غایت مداری و زمان شناسی را با هدف ضابطه مندکردن و نفی هدایت سلیقه ای نهاد راهبر تشریح می کند.
۱۰.

جهانی سازی و چالش بیداری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم آذر ۱۳۹۶ شماره ۲۴۰ «ویژه علوم سیاسی»

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن جهانی سازی بیداری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۶۵
«جهانی شدن» پدیده ای انکارناپذیر در عالم امروز است و با پیشرفت های روزافزون بشری، به ویژه در عرصه های علوم، فناوری ارتباطات و اطلاعات، حمل و نقل و مانند آن در ارتباط است. «جهانی سازی» به عنوان طرحی که در بطن فرایند جهانی شدن و با هدف جهت دهی به این جریان پایدار طراحی گردیده، صرف نظر از تأثیرگذاری غیرقابل انکار در همة ابعاد زندگی بشر، با چالش های قابل توجهی در دهه های اخیر روبه رو بوده است. در میان چالش های پیش روی جهانی سازی که خود شامل چالش های درونی و بیرونی می شود پدیدة «بیداری اسلامی» از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی تحلیلی، ابتدا جهانی سازی را بررسی کند و با تجزیه آن به عوامل، محتوا، اهداف، روش ها و ابزارهای جهانی سازی، پاسخی به این سؤال اساسی بدهد که پدیدة «بیداری اسلامی» چه چالش هایی را بر سر راه جهانی سازی ایجاد می کند؟
۱۱.

مدارای سیاسی در چارچوب های کلان فلسفه سیاسی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیستم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۷۹ 29 - 52

کلیدواژه‌ها: مدارای سیاسی کنش سیاسی دولت شهروندان فلسفه سیاسی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۵۰۹
متفکران اجتماعی در طول تاریخ همواره به دنبال کشف عناصری بوده اند که بتوانند کشمکش های موجود در جوامع انسانی را به حداقل رسانند و آن را به صورتی بهینه مدیریت کنند. فیلسوفان سیاسی اسلامی با اتکا به بررسی های موشکافانه خود درباره نفس انسانی، نهادینه شدن عناصر سعه صدر، تحمل و مدارا را در تعاملات اجتماعی، از عوامل اصلی کاهش و کنترل سطح برخورد و منازعه در میان گروه ها، اصناف و افراد اجتماع می دانند. این پژوهش در پاسخ به این پرسش که «از منظر فلسفه سیاسی اسلامی، عنصر مدارای سیاسی چگونه و بر اساس چه راهبردهایی می تواند تعاملات میان دولت و ملت و همچنین افراد، احزاب، گروه ها و سازمانی های رسمی و غیررسمی را به نحو بهینه مدیریت کند و از بروز برخوردهای خشن و قهرآمیز جلوگیری نماید؟» می کوشد با روش توصیفی - تحلیلی و با تجزیه و تحلیل دیدگاه های فیلسوفان سیاسی اسلامی، تصویری دقیق از جایگاه و نقش این عنصر در مهندسی سیاسی - اجتماعی ارائه کند. هدف مقاله، اثبات این مسئله است که مدارای سیاسی در فلسفه سیاسی اسلامی، از عوامل اصلی تحقق مدینه فاضله و مدیریت بهینه سیاسی و اجتماعی بوده، همین امر فیلسوفان سیاسی اسلامی را واداشته است تا هم نخبگان و مدیران جامعه و هم توده های مردم را به در پیش گرفتن مسیر مدارا در روابط متقابل خود فراخوانند و به همین دلیل، راهبردهایی چون تقویت مبانی عقیدتی و اخلاقی، نهادینه سازی عقلانیت در روابط اجتماعی و... را برای تثبیت و تعمیق عناصر تحمل و مدارا در مناسبات و تعاملات اجتماعی ارائه کنند
۱۲.

تبیین اصل همکاری همبسته و هدفمند در سیاست خارجی دولت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 7 - 30

کلیدواژه‌ها: همکاری دولت اسلامی سیاست خارجی همبستگی منفعت گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۱۳
دولت اسلامی سیاست خارجی را در چارچوب منفعت گرایی متعالی و در بستر حقیقت دنبال می کند، به طوری که براساس خصیصه ذاتی تلازم، تأمین بهینه منافع خود را به ویژه در بخش منافع معنوی، در گرو تحقق منافع مشروع سایر ملت ها به شکل عادلانه می داند. هدف پژوهش حاضر، بررسی روش یا روش هایی است که تحقق این راهبرد را امکان پذیر کرده و در یک سطح، به لحاظ ماهوی با بنیان های فکری دولت اسلامی همخوان باشد و در سطح دیگر، بتواند به بهترین شکل ممکن، تحقق راهبرد منفعت گرایی را تسهیل کند. با توجه به چند لایه بودن روابط در حیطه جهانی، این سوال اساسی مطرح می شود که دولت اسلامی براساس کدام راهبرد بنیادین می تواند منفعت گرایی متعالی را در سیاست خارجی عینیت ببخشد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نشان داد که جهان بینی توحیدیِ دولت اسلامی و هدف گذاری ارزش محورانه آن، راهبرد همکاری همبسته و هدفمند را بهترین طریقی می داند که می توان بر مبنای آن، راهبرد منفعت گرایی متعالی را در بستر نوع دوستی و مبتنی بر رویکرد تکامل بخشی و همبستگی متقابل تحقق بخشید. 
۱۳.

تبیین اصل منفعت گرایی متعالی در سیاست خارجی دولت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 85-102

کلیدواژه‌ها: دولت اسلامی سیاست خارجی اصل منفعت گرایی متعالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۵۸۹
منفعت گرایی، بستر سیاست ورزی در عرصه جهانی است و دولت ها، سیاست ها، راهبردها و اقدامات خود را بر اساس منافع تنظیم می کنند. دولت اسلامی به عنوان یک کنشگر سیاسی عقلانی در تعامل با سایر بازیگران، از یک سو، اهداف راهبردی خود را در چهارچوب منفعت گرایی پیگیری می کند و از سوی دیگر، منفعت گرایی را در بستر حقیقت تعریف و دنبال می کند. این پژوهش در پاسخ به این پرسش که «منفعت گرایی در سیاست خارجی دولت اسلامی در چه بستری تکوین می یابد؟» این انگاره را مطرح می کند که منفعت گرایی دولت اسلامی، در بستر حقیقت و با رویکردی واقع بینانه شکل می گیرد و از این رو دارای ویژگی های منحصربه فردی چون اولویت بندی ارزش محور، تعادل بخشی و تلازم است که به آن ماهیتی متعالی می بخشد. تبیین منطقی منفعت گرایی دولت اسلامی می تواند خط فاصل مشخصی را پیرامون سیاست ورزی دینی و غیردینی در عرصه سیاست خارجی ترسیم کند و از این طریق، دورنمای کلان الگوی منافع دولت اسلامی را به خوبی تبیین کند.
۱۴.

کاربست توحید در فرآیند تولید قدرت نرم افزاری در حکومت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۸۵) 53-78

کلیدواژه‌ها: توحید فرآیند قدرت نرم حکومت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۳۷۰
تحول در گفتمان ها و فراروایت ها، موجب دگرگونی در کمیت و کیفیت منابع قدرت نرم گردیده و از این منظر، وزن منابع قدرت در جهانی بینی ها و مکاتب مختلف با یکدیگر متفاوت می باشد. جهانی بینی الهی و تبلور مکتبی آن در قالب دین اسلام، مجموعه ای از ارزش ها و باورهای بنیادین را ارائه می کنند که مجموعه منابع جذابیت آفرین نظام اسلامی را از حیث تنوع و پراکندگی و عمق دیرپایی با منابع قدرت نرم در مکاتب مادی متمایز می سازد. این پژوهش در پاسخ به این سؤال اساسی که توحید و اعتقاد به خداوند یکتا به عنوان بنیادی ترین باور ایمانی، چه نقشی در فرآیند تولید قدرت نرم افزاری حکومت اسلامی در سیاست بین الملل بر عهده دارد، می کوشد به روش تحلیلی توصیفی و با تجزیه و تحلیل کارکردی باورها و ارزش های اساسی جامعه در بستر تولید قدرت نرم، تصویری دقیق از جایگاه و نقش عنصر توحید در مهندسی سیاسی اجتماعی ارائه نموده و از این رهگذر اثبات نماید که توحید و ایمان به خداوند یکتا در ضمن فرآیندهایی چون جذب فطرت های پاک بشری، طراحی آرمان های فراملی جذاب و... نقش بسزایی در تولید قدرت نرم برای حکومت اسلامی بر عهده دارد.
۱۵.

منافع انسانی؛ رویکرد اسلامی به مفهوم منافع در صورت بندی سیاست خارجی

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳) 141-169
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۴۵
ایده منافع ملی به علت ابتنا بر فلسفه سیاسی هابز و نظریه دولت-ملت، متضمن اصول و مقتضای کنش گری خاصی در سیاست خارجی است که نتایج آن در بیگانه سازی روزافزون ملت ها و آحاد جامعه انسانی و هم چنین رقابت و ستیز پایان ناپذیر میان ملت ها در تأمین و حفظ منافع خودخوانده شان، به خوبی نمایان است. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با واکاوی فلسفه سیاسی اسلامی، بنیان های نظری منافع حکومت اسلامی در سیاست خارجی را تجزیه وتحلیل کند و بر این اساس با تبیین مبانی نظری ای چون ضرورت تعاون خدماتی در روابط میان واحدها و... می کوشد زمینه طرح رویکردی نوین به مفهوم منافع، تحت عنوان «منافع انسانی» را مهیا سازد تا بر اساس آن، حکومت اسلامی سعادت مادی و معنوی عموم ملت ها را مبنای سیاست گذاری ها و اقدامات خود قرار دهد و حاکم اسلامی به عنوان خلیفه خدا روی زمین، دغدغه سعادت همه آحاد انسانی را داشته باشد.
۱۶.

نقش قدرت و مصلحت در تنظیم منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 5-22

کلیدواژه‌ها: قدرت مصلحت منافع دولت اسلامی سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵
دولت اسلامی سیاست خارجی را در چهارچوب منفعت گرایی حقیقت گرایانه و با توجه به آرمان ها و ارزش های نفس الامری دنبال می کند؛ هرچند که در پیگیری حقایق به واقعیت های موجود نیز توجه می کند. با توجه به محدودیت توانمندی های دولت و تزاحم میان منافع گوناگون در مرحله اجرا، این سؤال اساسی مطرح می شود که منفعت ورزی دولت در سیاست خارجی با توجه به چه معیارها و ملاکاتی تعدیل و تنظیم می شود؟ پاسخ به این سؤال می تواند تا حدود زیادی تصویر الگوی منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی را از ابهام خارج سازد. این پژوهش در پاسخ به این سؤال، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، این انگاره را مطرح می کند که کنش سیاست خارجی دولت در پیگیری منافع، از یک.سو وابسته به کمیت و کیفیت منابعی است که واحد سیاسی در اختیار دارد و می توان از آن به توان طبیعی تعبیر کرد؛ و از سوی دیگر، وابسته به مصالحی است که تحقق هر کنش برای واحد مزبور به دنبال دارد. بنابراین، توان طبیعی و مصلحت، دو عنصر تعدیل کننده و تنظیم کننده منفعت ورزی دولت هستند.
۱۷.

تبیین سطوح راهبردی منافع دولت اسلامی در سیاست خارجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 65-92

کلیدواژه‌ها: سطوح راهبردی دولت اسلامی سیاست خارجی منافع دولت اسلامی حکومت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۶۰
دولت اسلامی سیاست خارجی را در چارچوب منفعت گرایی متلازم و به صورت چندسطحی دنبال می کند؛ به طوری که بر اساس خصیصه ذاتی تلازم، تأمین بهینه منافع خود را به ویژه در بخش منافع معنوی، در گرو تحقق منافع مشروع سایر ملت ها به شکل عادلانه می داند. گستره فراگیر منفعت گرایی، توان محدود دولت و پیچیدگی های موجود در عرصه سیاست خارجی، پیگیری بهینه این راهبرد را با مشکل مواجه کرده و تزاحمات گوناگونی را پیش روی کارگزاران سیاست خارجی قرار می دهد و این سؤال اساسی را مطرح می کند که دولت اسلامی برای رهایی از تزاحم، منفعت گرایی متلازم را در چه سطوحی دنبال می کند؟ این پژوهش در پاسخ به این سؤال، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، این انگاره را مطرح می کند که سیاست خارجی دولت اسلامی بر اساس الگوی سطح بندی ارزش-محور، چهار سطح راهبردی جامعه بشری، امت اسلامی، جامعه ایمانی و سطح حفظ نظام را در سیاست خارجی تعریف می کند که با حفظ اولویت، بستر تکاپوهای دولت در حوزه منفعت گرایی متلازم در سیاست خارجی قرار می گیرد.
۱۸.

تحلیل استدلالی ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی از منظر حکمت سیاسی معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال ۲۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۰۱ 78 - 116

کلیدواژه‌ها: تحلیل استدلالی انقلاب اسلامی ایران حکمت سیاسی اسلامی حکیمان سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۴
انقلاب اسلامی فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم فلسفی آن، دارای ویژگی های ذاتی مختص به خود است که توسط حکیمان سیاسی معاصر صورت بندی شده است. استقراء این ویژگی ها و تبیین صورت بندی برهانی آنها، راه را برای چارچوب بندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بُعد زمانی و مکانی فراهم می کند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به دو سؤال اساسی بوده است: اولاً ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی در بُعد فلسفی آن از منظر حکمت سیاسی چیست؟؛ ثانیاً این ویژگی ها چگونه توسط حکیمان معاصر به صورت استدلالی صورت بندی می شود؟. در این جهت، با روش استدلالیِ مبتنی بر تحلیل داده های بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی در دو دسته ویژگی های ذاتی ناظر به ساخت درونی، شامل ساخت توحیدی، ساخت شریعت مدارانه، ساخت آگاهانه، و ویژگی های ذاتی ناظر ساخت بیرونی، شامل ساخت فرهنگی، ساخت مبتنی بر تحول درونی جامعه و ساخت همگانی ارائه شده و جایگاه هر یک از ویژگی ها در الگوی انقلاب اسلامی به صورت برهانی مستدل گردید. نتایج نشان داد که انقلاب اسلامی دارای ویژگی های ممتازی است که آن را به رغم وجود برخی مشترکات، از دیگر انقلاب های دنیا متمایز می سازد. برخی از این ویژگی ها ریشه در منابع ناملموس جامعه ی انقلابی داشته، روی هم رفته بُعد درونی انقلاب را سامان می دهند و معرف محتوای بنیادین آن می باشند و برخی دیگر، در مظاهر عینی جامعه ریشه داشته، ضمن آن که معرف کیفیت ساخت بندی عینی انقلاب اسلامی هستند، چهره ی بیرونی آن را نیز ترسیم می کنند. برایند این ویژگی ها، انقلاب اسلامی را قیامی مبتنی بر هستی شناسی توحیدی توصیف می کند که در چارچوب آن، جامعه ی انقلابی به صورتی آگاهانه و مبتنی بر نرم افزار شریعت، به خروش در می آید و با تکیه بر بُعد فرهنگی و ایجاد انقلاب درونی در توده های مردم، اقشار گوناگون جامعه را برای سرنگونی نظام حاکم و استقرار وضع مطلوب به حرکت در می آورد.
۱۹.

بنیادهای نظری انقلاب اسلامی در حکمت سیاسی معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۰۳ 9 - 45

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ایران بنیاد نظری حکمت سیاسی حکیمان سیاسی امام خمینی ره امر به معروف و نهی از منکر کمال طلبی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش اساسی است که حکمت سیاسی معاصر، چه تحلیلی از بنیادهای نظری انقلاب اسلامی به صورت استدلالی ارائه می کند؟ بر این اساس تمرکز این پژوهش بر بیان برهان های فلسفی حکیمان معاصر در چارچوب حکمت سیاسی اسلامی برای تبیین این بنیادهای نظری است و از این جهت، استحکام تحلیلی بنیادها را موجب می شوند. در این جهت، با روش استدلالیِ مبتنی بر تحلیل داده های بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از بنیادهای نظری انقلاب اسلامی در دو دسته بنیادهای نظری عام شامل تحول خواهی هدفمند، کمال طلبی اجتماعی، اصالت کرامت انسانی؛ و بنیادهای نظری خاص شامل بینش توحیدی، ضرورت حاکمیت دین و امر به معروف و نهی از منکر ارائه شده و جایگاه هر یک از بنیادها در الگوی انقلاب اسلامی به صورت برهانی مستدل گردیده است. نتیجه اینکه از منظر حکیمان معاصر، در میان مجموعه عوامل خرد و کلان مؤثر بر تحقق انقلاب اسلامی، عوامل مرتبط با ویژگی های انسانی و دینی جامعه، تأثیر بیشتری در روند انقلاب دارند؛ چنان که در مباحث امام خمینی نیز بر نقش حداکثری تحول روحی مردم و دغدغه ها و آرمان های دینی ایشان در شکل گیری انقلاب اسلامی تأکید متمایزی وجود دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان