ابراهیم رستگار

روستاها با توجه به نقشی که در توسعه ملی دارند، از جایگاه ویژه ای در برنامه ریزیهای توسعه برخوردارند؛ از این رو، دولتها از طریق سیاستگذاری در قالب برنامه های عمرانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، با اهداف مرتبط و در پی ایجاد تغییر و تحول و دستیابی به شرایط مطلوب زیستی در سکونتگاههای انسانی، به اجرای طرحها و پروژه های عمرانی دست می یازند. این مقاله می کوشد، با توجه به حجم سرمایه گذاریهای عمرانی و طرحها و پروژه های به انجام رسیده، به صورت موردی، به تبیین دامنه اثربخشی و تعیین پیامد های اجتماعی- اقتصادی این گونه سرمایه گذاریها و طرحها در تحول و توسعه سکونتگاههای روستایی بپردازد. بر اساس اسناد و شواهد، طی دوره زمانی 1358-1387 ، مبلغ 127041.8 میلیون ریال در روستاهای این بخش هزینه شده است که از این مقدار 120291.8 میلیون ریال به صورت نقطه ای و رقمی معادل 6750 میلیون ریال به صورت پهنه ای در اجرای طرحها و پروژه ها هزینه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، میزان همبستگی این گونه سرمایه گذاریهای عمرانی با درجه تحول اجتماعی- اقتصادی سکونتگاههای روستایی بخش بسیار ناچیز بوده، تا جائی که از مجموع 16 شاخص مورد بررسی تنها در یک مورد شاخص اجتماعی (مهاجرت افراد با سواد از روستا) و 2 مورد شاخص اقتصادی (افزایش فعالیتهای خدماتی و سطح زیر کشت محصولات باغی) رابطه معناداری مشهود است.