بررسی تعیین کننده های مؤثر بر رضایتمندی سکونتی در توحید شهر سبزوار (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خانه و محیط کالبدی و اجتماعی پیرامون آن، بخش عمده ای از زندگی افراد را احاطه کرده است. میزان رضایت افراد از این فضاها، نقشی تأثیرگذار بر رضایتمندی افراد از زندگی شان دارد و بر این اساس، شناخت مؤلفه های تأثیرگذار بر رضایتمندی افراد از محیط مسکونی شان مهم می باشد. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی رضایتمندی سکونتی و عوامل تأثیرگذار بر آن در محدوده توحید شهر سبزوار است. شناخت عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی سکونتی، میزان اهمیت هر یک از آن ها و بررسی تأثیر متغیرهای زمینه ای بر رضایتمندی سکونتی، از مهمترین پرسش های پیش روی این پژوهش هستند. این مطالعه، پژوهشی مقطعی و موردی از نوع کاربردی است که با روش توصیفی– تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی خانوارهای ساکن در محدوده توحیدشهر و نمونه آماری آن برابر با 316 نفر می باشد. نتایج نشان داد که مهمترین عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی سکونتی عبارتند از: سرمایه اجتماعی، کیفیت مسکن، امکانات و خدمات، احساس امنیت، خوانایی محیط، حس تعلق به محیط، راحتی داخلی، نما و منظر، بی نظمی محیط، کیفیت محیط، حریم و اشراف و شرایط اقتصادی. این عامل ها 43/60 درصد از تغییرات رضایتمندی سکونتی را تبیین نموده اند. با تفیکیک عوامل به دو گروه تعیین کننده های عینی و ذهنی محیط، نتایج نشان داد که تعیین کننده های ذهنی 02/35 درصد و تعیین کننده های عینی 41/25 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کرده اند. بررسی ها نشان داد که میان تعیین کننده های ذهنی و تعیین کننده های عینی رضایتمندی سکونتی، همبستگی مستقیم و معنی داری وجود دارد. بر مبنای نتایج، متغیرهای زمینه ای؛ نوع مالکیت و سن، تعداد اتاق در واحد مسکونی، زیربنای مفید واحد مسکونی، مساحت عرصه و اعیان واحد مسکونی و سابقه سکونت در محله، بر رضایتمندی سکونتی افراد تأثیرگذار بوده اند. در تحلیل نهایی از میان این متغیرها، سه متغیر؛ مساحت عرصه و اعیان، سابقه سکونت و سن در تحلیل نهایی در مدل باقی ماندند و توانستند بر روی هم 6/15 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که رابطه بین تعیین کننده های عینی و ذهنی در رضایت از مسکن موضوعی پیچیده است. هر دو نقش حیاتی دارند اما اهمیت آن ها بسته به زمینه و شرایط خاص زندگی متفاوت است.Analysis of the Determinants Affecting Residential Satisfaction in Towhidshahr Town, Sabzevar
The home and the physical and social environment surrounding it encompass a significant portion of individuals' lives. The level of individuals' satisfaction with these spaces plays a crucial role in their overall life satisfaction. Therefore, understanding the factors that influence individuals' satisfaction with their living environment is essential. In this regard, The aim of research is to examine residential satisfaction and its influencing factors in the Towhidshahr Town of Sabzevar. Understanding the key factors affecting residential satisfaction, their significance, and the impact of contextual variables are primary questions of this study. This research employs a cross-sectional and case-based design, conducted using a descriptive-analytical approach. The statistical population includes all households in the Towhidshahr, with a sample size of 316 individuals. Results from the exploratory factor analysis indicated that significant factors influencing residential satisfaction are social capital, housing quality, facilities and services, sense of security, environmental readability, sense of belonging, internal comfort, aesthetics, environmental disorder, environmental quality, privacy, and economic conditions. Together, these factors account for approximately 60.43% of the variance in residential satisfaction among residents of Towhidshahr. Social capital and housing quality had the most substantial impact. These factors can be categorized into objective and subjective environmental determinants. Subjective determinants explained 35.02% and objective determinants accounted for 25.41% of the variance. The analysis revealed a significant direct correlation between subjective and objective determinants of residential satisfaction. The findings also showed that contextual variables such as ownership type, age, number of rooms, usable area, land and building area, and duration of residence influence residential satisfaction. Notably, three variables—land and building area, duration of residence, and age—remained in the final analysis model, collectively explaining 15.6% of the variance in residential satisfaction. Importantly, the relationship between objective and subjective determinants is complex. Both indicator types play vital roles, but their importance can vary based on context, individual perceptions, and living conditions. A review of residential satisfaction models suggests that integration of both indicator types is essential for a comprehensive understanding of their impacts on residents' satisfaction and quality of life. Therefore, neither objective nor subjective indicators can be universally prioritized; their significance is context-dependent, and effective assessments should consider both dimensions to provide a holistic view of residents’ experiences.
تبلیغات
