شناسایی ساختار بازار جهانی برنج در دوره زمانی 2022-2010
آرشیو
چکیده
برنج، به دلیل اهمیت تغذیه ای این محصول در سبد خانوار و اهمیت اقتصادی آن در معیشت بسیاری از کشاورزان جهان، یک محصول راهبردی محسوب می شود. در ایران نیز علی رغم تولید سالانه 2/5 میلیون تن برنج، همواره بخشی از نیاز مصرفی این محصول از طریق واردات تأمین شده است. از این رو، شناسایی کشورهای عمده صادرکننده و ساختار بازار جهانی محصول برنج می تواند به واردکنندگان این محصول کمک کند تا برای واردات در شرایط مناسب عرضه و قیمت جهانی، به برنامه ریزی بپردازند و هزینه های کمتری را برای واردات برنج متحمل شوند. بدین منظور، در مطالعه حاضر برای شناسایی ساختار و تعیین قدرت بازار، از شاخص های نسبت تمرکز و هرفیندال با استفاده از اطلاعات پایگاه داده آماری فائو (FAO) و مرکز بین المللی تجارت (ITC) طی دوره های زمانی 12-2010 و 22-2020 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که طی دوره های مورد بررسی، بازار جهانی صادراتی از نوع انحصار چندجانبه بسته است و تغییری در نوع ساختار بازار ایجاد نشده، اما درجه انحصار کاهش یافته است؛ در این حالت، چهار بنگاه حداقل شصت درصد از سهم بازار را در اختیار دارند. در سال های 12-2010، کشورهای تایلند، هند، ویتنام و آمریکا 66 درصد از بازار جهانی را به خود اختصاص داده اند که در سال های 22-2020، سهم چهار کشور عمده بازار محصول برنج همچنان 66 درصد باقی مانده، اما پاکستان جانشین آمریکا شده است. همچنین، بر اساس نتایج پژوهش حاضر، در سال های مورد بررسی، ساختار بازار واردات برنج از نوع رقابت انحصاری بوده و نوع بازار تغییر نیافته است. با توجه به مقادیر شاخص هرفیندال که در دو دوره مورد بررسی مشابه بوده، در درجه رقابت پذیری نیز تغییری رخ نداده است؛ در این حالت، تعداد رقبا در بازار واردات برنج زیاد بوده و هیچ کدام از آنها سهمی بیش از ده درصد را در اختیار ندارند. برای کشورهای واردکننده برنج از جمله ایران، نوع ساختار بازار جهانی بسیار حائز اهمیت است. از آنجا که بیش از هشتاد درصد از واردات برنج ایران از کشورهای هند و پاکستان تأمین می شود، ساختار بازار صادراتی این کشورها به نوعی تعیین کننده قیمت در بازار جهانی بوده و واردکنندگان ناگزیرند که شرایط اعمال شده توسط کشورهای یادشده را بپذیرند. بنابراین، با توجه به عضویت ایران و هندوستان در سازمان همکاری شانگهای و وجود روابط سیاسی میان دو کشور، زمینه تجارت ترجیحی میان دو کشور فراهم است و با تقویت تعامل با کشور هند، واردات برنج با هزینه های کمتر نیز از این کشور امکان پذیر می شود. همچنین، وجود مرز مشترک میان ایران و پاکستان از جمله مزیت هایی است که می تواند به کاهش هزینه های حمل ونقل کمک کند..Identifying the Global Market Structure for Rice in the Period of 2010-2022
Introduction: Rice is a strategic product due to its nutritional position in the household food basket and its economic importance in the livelihood of a large number of farmers around the world. In Iran, despite the annual production of 2.5 million tons, a part of the consumption needs has always been met through imports. Therefore, the identification of the major exporting countries and the structure of the global market can help rice importers to planning for imports in appropriate conditions of supply and global price and incur less costs for importing rice. Materials and Methods: This study was conducted in a library and documentary method, and the required data and information were extracted from FAO statistical database (FAOSTAT), International Trade Centre (ITC) database. In order to analyze the data and their changes, the periods of 2010-12 and 2020-22 were considered. Concentration ratio index and Herfindahl-Hirschman Index (HHI/HI) were used to identify the structure and determine the market power which would be frequently created while a group of market parties would already have a higher bargaining power compared to other groups. Results and Discussion: The study results indicated that the global export market was a closed multilateral monopoly during the concerned periods and the type of market structure was constant while the severity of monopoly decreased; in this case, four countries had at least 60 percent of the market share. In 2010-12, share of Thailand, India, Vietnam, and the United States accounted for 66 percent of the global market, and in 2020-22, the share of four major countries remained at 66 percent, but Pakistan replaced the United States. The structure of the rice import market in the studied periods was monopolistic competition and the market structure was constant in 2010-12 and 2020-22 periods. According to Herfindahl indexes, which were constant in the two studied periods, degree of competitiveness was constant; in this case, the number of competitors in the rice import market was large and none of them had a share more than ten percent. In 2010-12, the largest share of the imported rice market belonged to Nigeria, and the countries of Saudi Arabia and Iran each had merely five percent and Indonesia had four percent of the market. In 2020-2022, the composition of major importing countries had changed and China had taken seven percent of the import market, and the share of Iran and Saudi Arabia had decreased to four percent. Conclusion and Suggestions: For the rice importing countries including Iran, the structure of global market is very important. Since more than 80 percent of the imported rice come from India and Pakistan, it’s important that the export market structure of these countries determines the global price, because the importers inevitably accept the conditions imposed by the major exporter countries. Therefore, due to the join of Iran and India in the Shanghai Cooperation Organization and the presence of background of preferential trade between Iran and India, by strengthening the interaction with India, it will be possible to import the rice crop with lower costs. Also, the common border between Iran and Pakistan is one of the advantages that can help reduce the transportation costs.
تبلیغات
