فراتحلیل اعتیاد به ورزش در ایران: واکاوی نقش پیش بین های روانشناختی در شواهد تجربی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف : این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل به ترکیب و تحلیل شواهد موجود درباره ی رابطه ی متغیرهای روان شناختی و اعتیاد به ورزش در ایران پرداخته است.روش: مطالعه ی حاضر شامل ۱۴ پژوهش همبستگی منتشرشده بین سال های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ در ایران است. برای انتخاب مطالعات، معیارهایی مانند استفاده از ابزارهای معتبر، ارائه داده های کافی برای محاسبه اندازه اثر و انجام پژوهش به صورت همبستگی در نظر گرفته شد. منابع موردبررسی شامل مقالات منتشرشده در مجلات علمی داخلی و پایان نامه های موجود در پایگاه های اطلاعاتی نورمگز، مگیران، پرتال جامع علوم انسانی، علم نت، سیویلیکا، جهاد دانشگاهی و ایرانداک بودند. داده ها پس از غربالگری با استفاده از نرم افزار CMA2 تحلیل شدند.یافته ها: اندازه اثر ترکیبی در مدل اثرات ثابت برابر با 302/0 و برای مدل اثرات تصادفی برابر با 273/0 به دست آمده است (P<0/05). و اندازه اثرهای مشاهده شده در دامنه ی 060/0- تا 845/0 قرار داشتند. برای بررسی سوگیری انتشار، از آزمون های Orwin’s Fail-safe N، Begg and Mazumdar، و Egger’s test استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزودن ۸۴۹۱ مطالعه فاقد اثر، نتایج معناداری از بین می رود. قوی ترین متغیرها مانند نگرش های ناکارآمد (r=0.845)، مشکلات تنظیم هیجان (r=0.740) و خودفراروی (r=0.579) اثر معنادار مثبت داشتند. ضعیف ترین متغیرهای معنادار شامل استرس ناشی از تماشاگر (r=0.110) و پشتکار (r=0.171) بودند. نیازهای روان شناختی، خودشیفتگی، افسردگی، خودراهبردی و بی انگیزگی فاقد اثر معنادار بودند. نمودار متا رگرسیون نشان داد بین سال انتشار و اندازه اثر (Z) فیشر رابطه معناداری وجود ندارد؛ شیب خط تقریباً صفر و بدون جهت مشخص است. این نشان دهنده ثبات نسبی اثر در طول زمان و کاهش احتمال سوگیری زمانی است که اعتبار و قابلیت تعمیم نتایج را تقویت می کند.نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت طیف وسیعی از متغیرهای روانشناختی با اعتیاد به ورزش در ارتباط است. همچنین یافته ها اهمیت متغیرهای روان شناختی در اعتیاد به ورزش را برجسته کرده و دلالت هایی برای پژوهش های آینده ارائه می کنند.Meta-Analysis of Exercise Addiction in Iran: Examining the Role of Psychological Predictors in Empirical Evidence
Objective: This study used meta-analysis to synthesize and analyze the existing evidence on the relationship between psychological variables and exercise addiction in Iran.Method: The present study included 14 correlational studies published between 2011 and 2024 in Iran. To select studies, criteria such as using valid instruments, providing sufficient data to calculate the effect size, and conducting the study in a correlational manner were considered. The sources reviewed included articles published in domestic scientific journals and theses available in the databases of Normags, Magiran, Comprehensive Portal of Human Sciences, Alamnet, Civica, Jihad Daneshgahi, and Irandoc. After screening, the data were analyzed using CMA2 software.Findings: The combined effect size in the fixed effects model was 0.302 and in the random effects model was 0.273 (P<0.05). and the observed effect sizes ranged from -0.060 to 0.845. To examine publication bias, Orwin’s Fail-safe N, Begg and Mazumdar, and Egger’s tests were used. The results showed that adding 8491 studies with no effect would eliminate significant results. The strongest variables, such as dysfunctional attitudes (r = 0.845), emotional regulation problems (r = 0.740), and self-transcendence (r = 0.579), had significant positive effects. The weakest significant variables included bystander stress (r = 0.110) and perseverance (r = 0.171). Psychological needs, narcissism, depression, self-direction, and amotivation had no significant effects. The meta-regression plot showed that there was no significant relationship between the year of publication and Fisher’s effect size (Z); the slope of the line was approximately zero and without a clear direction. This indicates the relative stability of the effect over time and the reduced possibility of time bias, which strengthens the validity and generalizability of the results.Conclusion: Based on these findings, it can be concluded that a wide range of psychological variables are associated with exercise addiction. The findings also highlight the importance of psychological variables in exercise addiction and provide implications for future research.
تبلیغات
