واکاوی ارتباط اندیشه های دینی پیشا اسلامی با برخی روایات معراج نبی اکرم(ص) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
قرآن کریم درباره تجربه جسمانی عروج نبی اکرم(ص) شرح کاملی بیان نفرموده است و بیشتر ارتقای روحی پیامبر(ص) و مشاهده برخی آیات الهی از آن فهم می شود، اما برخی روایات به تجربه جسمانی پیامبر(ص) در عروج به آسمان های هفت گانه از طریق مرکبی به نام «براق» اشاره می کنند. کیفیت عروج در لسان این روایات مناقشه برانگیز است و استنادی از آن در قرآن یافت نمی شود. ازسوی دیگر تاریخ این روایات به قرن سوم هجری برمی گردد که از عصر نزول قرآن فاصله دارد و نهایتاً رد پای برخی اندیشه های دینی گذشته در محتوای این احادیث یافت می شود. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی نشان داده می شود که فضای زیستی تاریخی راویان حدیث و استفاده از مفاهیم استعاری و نمادین جهت تفسیر قرآن می توانسته است در تدوین این گونه احادیث مؤثر باشد. حاصل اینکه اصل آموزه معراج، هم در ادیان گذشته و هم در اسلام مورد تأیید است. در قرآن کریم جزئیات مشروح در این گونه روایات یافت نمی شود، اما این روایات با رویکردی تأویلی به تفسیر قرآن می پردازند و احتمال اثرپذیری متون روایی از متون ادیان توحیدی دور از ذهن نیست.Analyzing the Connection Between Pre-Islamic Religious Thoughts and Some Narrations of the Prophet’s Ascension (Mi'raj)
The Holy Quran does not give a complete description of the Prophet’s physical ascension, and mostly highlights his spiritual elevation and the observation of some divine signs, but some narrations refer to Prophet’s physical ascension to the seven heavens through a winged creature called “Buraq”. In these narrations, the quality of the ascension is controversial and no reference to it is found in the Quran. On the other hand, these narrations date back to the third century AH, which is far from the era of the revelation of the Quran. Traces of some past religious thoughts are found in the content of these narrations. Using the descriptive-analytical method, this article shows that the historical environment of the narrators of the hadith and the use of metaphorical and symbolic concepts to interpret the Quran could have been effective in compiling such narrations. Therefore, the ascension is confirmed in both past religions and Islam. Details of such narrations are not found in the Holy Quran, but these narrations somehow help us in interpreting the Quran. Also, the narrative texts being influenced by the texts of monotheistic religions is not a far-fetched possibility.
تبلیغات
