بازشناسی ابعاد مختلف هنر جدول کشی از سده نهم هجری؛ با استناد بر متون، اسناد و نسخه های خطی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
جداول، در قالب خطوط زرین و رنگین، در تمدن اسلامی همواره زینت بخش نسخه های خطی بوده اند. قدمت، تدوام و تنوع سبک های مختلف جدول کشی از جمله مولفه های نشان دهنده اهمیت این آرایه در سنت کتاب آرایی هستند. ولی با این همه مطالعات تخصصی محدودی تاکنون پیرامون این آرایه انجام شده است. از این رو شناخت ابعاد مختلف هنر جدول کشی به واسطه معرفی هنرمندان جدول کش، بررسی هزینه های جدول کشی و تدقیق تعاریف سبک های جدول کشی در کتاب گلستان هنر ازجمله اهداف متعیّن در پژوهش حاضر هستند. سوالات پاسخ داده شده در این تحقیق بدین شرح است: اهمیت هنر جدول کشی از منظر متون و اسناد به چه میزان بوده است؟ و چگونه می توان از طریق مطالعات سبک شناسی جداول، تعاریف قاضی منشی قمی از سبک های جدول کشی را تدقیق نمود؟ در مطالعه حاضر که از منظر هدف، پژوهشی بنیادین در بستر تاریخ است و شیوه گردآوری داده های متنی و تصویری این پژوهش به شیوه کتابخانه ای اسنادی است. برای پرهیز از تحلیل بصری صرف جهت شناسایی دقیق ابعاد هنر جدول کشی در سده های گذشته، نگاه این پژوهش بر تنوع بصری آثار و هم زمان اشارات هرچند پراکنده مکتوب در لابه لای اسناد و مدارک تاریخی است تا هر چه بیشتر بتوان جنبه ها و صورت های مختلف هنر جدول کشی را در بستر تاریخی دریافت. بررسی ها نشان می دهند از سده نهم هجری، هنر جدول کشی به یک فن مستقل در میان فنون کتاب آرایی تبدیل شده است و به همین واسطه به نام برخی از هنرمندان جدول کش و دستمزدهای آنان در متون و اسناد اشاره شده است. همچنین در این مقاله تعاریف چهارگانه مؤلف گلستان هنر از سبک های جدول کشی در سده دهم تدقیق شده است." Recognizing the art of Ruling (Jadval( since the 9th century; Based on texts, documents and manuscripts"
" Recognizing the art of Ruling (Jadval( since the 9th century; Based on texts, documents and manuscripts"Ruling (Jadval) is an ancient decorative element found in Islamic manuscripts, commonly used in manuscripts produced in Iran. The continued use of ruling led to the development of various styles during the 9th and 10th centuries AH. In addition to serving as decorative lines, ruling also dictates the placement of elements such as text, illuminations, and images on pages. Despite its significance, little research has been conducted on ruling.The goals of this study include examining the importance of ruling, introducing ruling artists, exploring the cost of ruling, presenting ruling tools, and revising Qazi Munshi Qomi's explanations of ruling styles. The research addresses questions such as the importance of the art of ruling based on texts and documents, and how Qazi Munshi Qomi's definitions of ruling styles can be clarified through stylistic studies. This fundamental research analyzed data qualitatively by examining historical texts and documents chronologically. Information was collected from library and electronic resources, and the structures of rulings in 333 manuscripts were scrutinized. Investigations revealed that ruling has been a common element in manuscripts since the 9th century, with some ruling artists mentioned in books and documents. A comparison of the ruling fee with the costs of writing, painting, and gilding in the "Baravord" document from the late 9th century suggests that the amount specified for drawing the rulings of the manuscript was reasonable. Additionally, this article corrected the descriptions of ruling styles in the book Golestan Art in the 10th century by comparing them with the ruling styles used in manuscripts.Key words: Manuscript, Book Art, Ruling, Jadval, illumination, 9th century AH.
تبلیغات
