سیاست گذاری محتوای مطلوب برای فضای سایبر ایران: آینده پژوهی با روش پس نگری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: محتوا در فضای سایبر ایران یکی از چالش برانگیزترین مسائل سیاست گذاری این حوزه است و رویکردهای متفاوت و گاه متناقضی درباره شیوه مواجهه با این پدیده مطرح شده است. در شرایطی که سرعت تحولات فضای سایبر آنچنان بالاست که هنوز در خصوص یک مسئله اتفاق نظر به وجود نیامده، مسائل جدید یکی پس از دیگری از راه می رسند، آینده پژوهی برای سیاست گذاری محتوای اینترنت از طریق شناخت مسیرهای پیش رو و تصمیم گیری های پیش دستانه جهت آماده شدن برای آینده از ضروریات سیاست گذاری است.روش پژوهش: در این مقاله از روش های دلفی، چرخ آینده و پس نگری برای آینده پژوهی استفاده شده است. ابتدا آینده مطلوب محتوا در فضای سایبر ایران با مشارکت ۳۲ نفر از خبرگان از طریق روش دلفی مشخص شد. سپس از روش چرخ آینده برای مشخص کردن محورهای اصلی برای محقق شدن آینده مطلوب استفاده شد تا زمینه برای پس نگری فراهم شود. پس نگری آماده کردن اذهان به تصاویر آینده به عنوان زمینه برای تصمیم ها است. در این رویکرد برخلاف پیش نگری به جای اینکه از حال به آینده نگاه کنیم، از آینده به زمان فعلی می نگریم و با تصویر وضعیت مطلوب که از اساس با وضع موجود متفاوت است زمینه برای تحول فراهم می شود.یافته ها: پس از مشخص شدن آینده مطلوب، مهم ترین محورهایی که برای تحقق آینده مطلوب نیاز به توجه ویژه دارند مشخص شدند: جایگاه حاکمیت در میان فعالان تولید و توزیع محتوا، توازن قدرت در میان فعالان تولید و توزیع محتوا، گردش آزاد محتوا در فضای سایبر و قابلیت های درآمدزایی از محتوا. افق زمانی مورد نظر این پژوهش سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده و در چارچوب پس نگری گام هایی برای تحقق آینده مطلوب پیشنهاد شده است.نتیجه گیری: برای هر کدام از محورهای چهار گانه زمان در قالب چهار گام شکسته شده است. این وضعیت های مطلوب دارای رابطه ای پلکانی هستند که تحقق هر آینده دورتر، نخست مستلزم تحقق آینده نزدیک تر است. در مجموع می توان گفت رسیدن به آینده مطلوب در حوزه محتوای فضای سایبر ایران با بهره گیری از رویکرد آینده پژوهی در سیاست گذاری تا حد زیادی قابل تحقق است.Policymaking Preferable Content for Iran Cyberspace: Futures Studies using Backcasting
Objective: Content in Iran's cyber space is one of the most challenging policy issues in this area, and different and sometimes contradictory approaches have been proposed regarding the way to deal with this phenomenon. In a situation where the speed of cyberspace developments is so high that there is no consensus on a single issue yet, new issues arrive one after the other, futures studies for the internet content policy through knowing the paths ahead and making proactive decisions to prepare for the future is a policy necessity.Methods: This article uses delphi, future wheels and backcasting methods for futures studies. First, the desired future of the content in Iranian cyberspace was identified with the participation of 32 experts through the Delphi method. The future wheel method was then used to determine the main axes to reach the desired future to provide the basis for backcasting. Backcasting is preparing the mind for future images as a basis for decisions. In this approach, unlike forecasting, instead of looking from the present to the future, we look from the future to the present time, and with the image of the desired situation, which is fundamentally different from the current situation, the base for transformation is provided.Results: After determining the desired future, the most important axes that need special attention to realize the desired future were identified: the position of governance among content production and distribution players, the balance of power among content production and distribution players, the circulation of content in cyber space whithout restrictions and capabilities of content monetization. The target time horizon of this research is 2025, and in the framework of backcasting, steps are proposed to realize the desired future.Conclusions: For each of the four axes, time is broken into four steps. These desirable situations have a staggered relationship that the occurrence of any distant future first requires the occurrence of the nearer future. In general, it can be said that reaching the desired future in the field of cyberspace content in Iran can be achieved to a large extent by using the futures studies approach in policy making.
تبلیغات
