رابطه بین اخلاق کاری اسلامی و رضایت کار−خانواده و رفاه روانی: نقش میانجی تعارض کار−خانواده (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه و اهداف کارکنان در مدیریت زندگی کاری و خانوادگی خود با چالش های اساسی روبرو هستند که هم عدم وجود انعطاف پذیری در محل کار را در مدیریت زندگی کاری-خانوادگی نشان می دهد و هم نمایانگر میزان فزاینده تعارض هایی که کارکنان تحت آن کار می کنند می باشد (سلواراجانو همکاران، 2020). ادبیات سازمانی تعارض کار و خانواده را به عنوان نوعی از تعارض بین نقشی شناسایی کرده است که زمانی رخ می دهد که افراد خواسته های متعدد زندگی کاری و خانوادگی خود را مدیریت می کنند و تأثیرات منفی بر رفاه روانی دارد (امستاد و همکاران، 2011). تعارض کار و خانواده یکی از جنبه های مهم بهزیستی روانی است، زیرا می تواند منجر به پیامدهای منفی مختلفی مانند استرس، مشکلات روحی و جسمی و رضایت ضعیف تر از زندگی شود و می تواند تأثیر اجتماعی-اقتصادی گسترده تر بر سلامت عمومی داشته باشد، زیرا ممکن است منجر به عملکرد ضعیف شغلی و میزان بالای غیبت در محل کار شود. اخلاق کار اسلامی نقش بسزایی در محیط کار دارد و بر روابط کارکنان، رضایت شغلی و عملکرد کلی سازمانی تأثیر می گذارد. آل خلیفه و همکاران (2023) دریافتند که اخلاق کار اسلامی به طور مثبت بر عملکرد سازمانی تأثیر می گذارد و جو روابط کارکنان نقش واسطه ای در این رابطه ایفا می کند. بادار و همکاران (2023) اخلاق کار اسلامی می تواند به یک محیط کاری مثبت کمک کند، که به نوبه خود می تواند منجر به عملکرد بالاتر و رضایت شغلی شود. هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر اخلاق کاری اسلامی بر رضایت کار-خانواده و رفاه روانی و سنجش اثر نقش میانجی تعارض کار- خانواده در بین کارکنان دانشگاه محقق اردبیلی در قالب مدل معادلات ساختاری است. روشپژوهش حاضر از نوع همبستگی و با توجه به هدف از نوع کاربردی بود و جمع آوری اطلاعات به شکل میدانی انجام گردید. جامعه آماری تحقیق کلیه کارکنان اداری و آموزشی دانشگاه محقق اردبیلی به تعداد 400 نفر بودند که به روش نمونه گیری در دسترس 300 پرسشنامه توزیع شد که از بین آنها 256 پرسشنامه مناسب برای تجزیه و تحلیل آماری انتخاب گردید. برای تعیین رابطه علی بین متغیرها، تحلیل های آماری با استفاده از روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSSو SMART– PLS انجام شده است. یافته هانتایج آماری پژوهش، فرضیه ها را تایید کرد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که اخلاق کاری اسلامی تأثیر مثبت و معنی داری بر رضایت شغلی، رضایت خانوادگی و بهزیستی روانی دارد. یافته ها همچنین نشان داد که تعارض کار- خانواده به طور مستقیم و منفی بر رضایت شغلی، رضایت خانوادگی و بهزیستی روانی تاثیر دارد. به طور کلی، نتایج نشان داد اخلاق کاری اسلامی نقش اساسی در رضایت شغلی و رضایت خانوادگی و بهزیستی روانی ایفا می کند. بحث و نتیجه گیرینتایج ارزیابی مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که اخلاق کاری اسلامی مستقیماً بر رضایت شغلی و رضایت خانواده تأثیر می گذارد. این بدین معناست که نهادینه سازی اخلاق کار اسلامی در سازمان و همسوسازی مبانی اخلاقی با راهبردهای سازمانی می تواند به بهبود رضایت خانواده کمک کند. از دیگر نتایج این پژوهش می توان به تاثیر مثبت اخلاق کاری اسلامی بر بهزیستی روانی و تعارض کار- خانواده اشاره کرد. با بهبود اخلاق کاری اسلامی و اهمیت دادن هر چه بیشتر به هدفمندی در زندگی، درگیری درکار و درنتیجه آن بهزیستی روانی کارکنان دانشگاه تقویت می شود. در این پژوهش مشاهده شد که تعارض کار- خانواده بر رضایت شغلی و خانوادگی و بهزیستی روانی تاثیر منفی می گذارد. تعارض کار-خانواده منجر به کاهش تدریجی رضایت شغلی می شود پیامدهای منفی از جمله افزایش غیبت کارکنان از کار، افزایش کناره گیری از کار، کاهش بهره وری و تعهد کاری را در سازمان در پی دارد. بنابراین به منظور مدیریت میان تعارض نقش های چندگانه پیشنهاد می شود دوره های آموزشی مناسب مانند تعادل کار- خانواده و آموزش مهارت های مدیریت زمان، سبک حل تعارض و مدیریت استرس برنامه ریزی گردد.The Relationship Between Islamic Work Ethics and Work-Family Satisfaction and Psychological Well-Being: Mediating Role of Work-Family Conflict
Introduction and ObjectivesEmployees face fundamental challenges in managing their work and family life, which both shows the lack of flexibility in the workplace in managing work-family life and also shows the increasing amount of conflicts that employees work under (Selvarajan et al., 2020). Organizational literature has identified work-family conflict as a type of inter-role conflict that occurs when individuals manage the multiple demands of their work and family lives and has negative effects on psychological well-being (Amstad et al., 2011). Work-family conflict is an important aspect of psychological well-being, as it can lead to various negative outcomes such as stress, mental and physical problems, and poorer life satisfaction, and it can have a broader socioeconomic impact on public health because it may lead to poor job performance and high absenteeism at work. Islamic work ethics play a significant role in the work environment and affect employee relations, job satisfaction, and overall organizational performance. Al-Khalifa et al. (2023) found that Islamic work ethics positively affects organizational performance and the atmosphere of employee relations plays a mediating role in this relationship. Badar et al., (2023) Islamic work ethics can contribute to a positive work environment, which in turn can lead to higher performance and job satisfaction. The main purpose of this study is to investigate the effect of Islamic work ethics on work-family satisfaction and psychological well-being and to measure the mediating role of work-family conflict among the employees of Mohaghegh Ardabili University in the form of a structural equation model. MethodThe current research was of correlational type and according to the purpose, it was of applied type, and data collection was done in the field. The statistical population of the research was all the administrative and educational staffs of Mohaghegh Ardabili University in the number of 400 people, and 300 questionnaires were distributed by the available sampling method, from which 256 suitable questionnaires were selected for statistical analysis. To determine the causal relationship between the variables, statistical analysis has been performed using the structural equation method and using SPSS and SMART-PLS software. ResultsThe statistical results of the research confirmed the hypotheses. The results of the present study showed that Islamic work ethics have a positive and significant effect on job satisfaction, family satisfaction, and psychological well-being. The findings also showed that work-family conflict has a direct and negative effect on job satisfaction, family satisfaction, and psychological well-being. In general, the results showed that Islamic work ethics play an essential role in job satisfaction, family satisfaction, and psychological well-being. Discussion and ConclusionsThe results of structural equation modeling showed that Islamic work ethics directly affects job satisfaction and family satisfaction. This means that institutionalizing Islamic work ethics in the organization and aligning ethical principles with organizational strategies can help improve family satisfaction. Among other results of this research, we can mention the positive effect of Islamic work ethics on psychological well-being and work-family conflict. By improving Islamic work ethics and giving more importance to purposefulness in life, conflict at work and as a result the psychological well-being of university employees will be strengthened. In this research, it was observed that work-family conflict hurts job and family satisfaction and mental well-being. Work-family conflict leads to a gradual decrease in job satisfaction and has negative consequences such as increased employee absenteeism, increased withdrawal from work, reduced productivity, and work commitment in the organization. Therefore, to manage the conflict between multiple roles, it is suggested to plan appropriate training courses such as work-family balance and time management skills training, conflict resolution style, and stress management.
تبلیغات
