توسعه یا تحدید صلاحیت: تحلیل رویکرد قانونگذار در آخرین اصلاحات قانون دیوان عدالت اداری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع تظلم خواهی شهروندان از اقدامات دستگاه ها و مأموران دولت، نقش اساسی در حفظ حقوق شهروندی و جلوگیری از اقدامات غیرقانونی دستگاه ها و مأموران دولتی دارد. نگاهی به آخرین اصلاحیه قانون دیوان عدالت اداری (1402) نشان می دهد که قانونگذار در تدوین این قانون، دچار دوگانگی شده است. از یک سو، تلاش داشته دامنه صلاحیت دیوان را توسعه دهد و از سوی دیگر، دامنه فعالیت دیوان را محدود کرده است. توسعه صلاحیت دیوان در رسیدگی ماهوی به دعاوی مطالبه خسارت شهروندان از اقدامات دستگاه های دولتی، از مصادیق توسعه صلاحیت دیوان است. از سوی دیگر، این قانون با پیش بینی رویه جدید برای شکایت شهروندان از اقدامات غیرقانونی دستگاه های دولتی مانند لزوم ارائه پاسخ کتبی دستگاه دولتی در زمان طرح دادخواست، پیش بینی مرور زمان در طرح دعاوی علیه دستگاه های دولتی و نیز غیرقابل شکایت دانستن مصوبات برخی شوراها، دامنه صلاحیت دیوان را محدود کرده است. این مقاله، تلاش دارد با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی و نیز بررسی رویه شعب دیوان از زمان لازم الاجرا شدن قانون تاکنون، نقاط ضعف و قوت این قانون در توسعه و تحدید صلاحیت دیوان را تحلیل و بررسی نماید. یافته های این مقاله نشان می دهد که برخی اصلاحات این قانون مانند پیش بینی مرور زمان در طرح دعوا، غیرقابل شکایت دانستن مصوبات برخی شوراها و نیز پیش بینی برخی فرایندهای اداری جهت طرح دعوا، موجب تحدید دامنه صلاحیت دیوان شده و درنتیجه، مانع تظلم خواهی شهروندان خواهد شد. از این رو، به منظور دفاع از شهروندان، تجدیدنظر قانونگذار در این اصلاحیه ضروری به نظر می رسد.متن
Development or Limitation of Jurisdiction: Analysis of the Approach of the Legislator in the Latest Amendments to the Law of the Administrative Court of Justice
The Court of Administrative Justice, as the authority for citizens' complaints against the actions of government agencies and officials, plays a fundamental role in protecting citizens' rights and preventing the illegal actions of government agencies and officials. A look at the latest amendment of Act of the Organization and Procedure of the Administrative Court of Justice (۲۰۲۳) shows that the legislator has a dilemma in drafting this law. On the one hand, it has tried to expand the scope of the court's jurisdiction, and on the other hand, it has limited the scope of the court's activities. The expansion of the jurisdiction of the court in dealing with the substantive claims of citizens' damages from the actions of government agencies is one of the examples of the expansion of the jurisdiction of the court. On the other hand, this law has limited the jurisdiction of the court by providing a new procedure for citizens to complain about the illegal actions of government agencies, such as the need to submit a written response from the government agency at the time of filing a petition, predicting the passage of time in filing lawsuits against government agencies, and considering the approvals of some councils as un-appealable. This article tries to analyze and examine the weaknesses and strengths of this law in the development and limitation of the jurisdiction of the court by using library sources and analytical descriptive method as well as examining the procedure of the court's branches from the time this act came into effect. The findings of this article show that despite some positive innovations of this act, such as predicting the passage of time in filing lawsuits, some amendments of this act, such as declaring the approvals of some councils and institutions as non-appealable, as well as predicting some administrative processes for filing lawsuits, will limit the jurisdiction of the court and as a result, will prevent citizens from filing grievances. Therefore, in order to defend the citizens, it seems necessary for the legislator to revise these amendments
Administrative Court of Justice, Government Agencies, Jurisprudence, Administrative Procedure, Judicial Supervision, People's Rights
تبلیغات
