رتبه بندی کلان شهرهای ایران براساس شاخص هوشمندی شهری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با توجه به اینکه فرایند شهرنشینی در مقیاس وسیعی در سراسر جهان اتفاق افتاده است، افزایش جمعیت و رشد روزافزون آن، مشکلات متعددی را به ویژه در کلان شهرها با توجه به تمرکز بیشتر امکانات این شهرها ایجاد کرده است که رفع آنها به تحقیقات علمی به منظور مدیریت و برنامه ریزی مناسب برای اداره شهرها و ارتقای کیفی سطح زندگی آنها نیازمند است. براساس این، مدیران و برنامه ریزان شهری، هوشمندشدن شهر را الزامی برای رفع موانع شهرها و ارتقای زندگی در آنها مطرح کرده اند. شهر هوشمند پدیده ای چندبعدی است که شاخص های مختلفی را در بر می گیرد. این پژوهش با هدف تعیین سطح هوشمندی کلان شهرهای ایران و معرفی یک شاخص ترکیبی سنجش میزان هوشمندی و سپس رتبه بندی و خوشه بندی آنها صورت گرفته است. بدین منظور، 41 متغیر برای 6 شاخص شهر هوشمند شامل محیط زیست، اقتصاد، حکومت، زندگی، تحرک و مردم هوشمند در 9 کلان شهر ایران طی سال های 1400- 1385 تجزیه و تحلیل شدند. برای استخراج شاخص شهر هوشمند از روش تحلیل مؤلفه اساسی (PCA) دو مرحله ای در نرم افزار Eviews استفاده شد. سپس با به کارگیری آزمون فریدمن و W کندال در نرم افزار SPSS کلان شهرهای کشور براساس میزان هوشمندی رتبه بندی شدند و درنهایت با استفاده از XLSTAT خوشه بندی آنها انجام شد. نتایج نشان دادند شاخص «محیط زیست» بیشترین تأثیر را در شاخص های هوشمندی داشته است و همچنین بین کلان شهرهای کشور، شهر تهران در بالاترین و کرمانشاه در پایین ترین سطح هوشمندی قرار داشته است.طبقه بندی JEL:.C43 ,C38 ,O18متن
Ranking of Iranian metropolises based on urban smartness index
Due to widespread urbanization worldwide, the significant increase in population and its continuous growth have led to numerous challenges, particularly in metropolises, where the concentration of resources exacerbates these issues. Addressing these challenges requires scientific research for effective city management and planning to enhance residents' quality of life. Consequently, city managers and urban planners have emphasized the importance of smart city initiatives to overcome enhance urban living conditions. A smart city is a multidimensional concept encompassing various metrics. This study aims to assess the level of smartness in Iranian metropolises and introduce a composite index for measuring smartness and then ranking and clustering them. To achieve this, ۴۱ variables related to six smart city indicators, including environment, economy, goverment, life, mobility and people were analyzed in ۹ Iranian metropolises over years ۱۳۸۵ -۱۴۰۰. The smart city index was derived using analysis the two-stage principal component analysis (PCA) method in the Eviews software, followed by ranking metropolises based on urban intelligence level using the Friedman and Kendall's W test in SPSS software, and finally clustering them using XLSTAT. The resul indicate that the"environment"index had the most significant impact on smartness indicators. Moreover, among the metropolises in the country, city Tehran ranked highest while city Kermanshah ranked lowest in terms of smart.JEL Classification: C۴۳, C۳۸, O۱۸.
تبلیغات
