ارزیابی حجم فرسایش سنگ و ارتباط آن با تکتونیک در طاقدیس دنه خشک با استفاده از GIS (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
منطقه ی مورد مطالعه، طاقدیس تیپیک دنه خشک در استان کرمانشاه و بخشی از زون ساختمانی زاگرس چین خورده است. هدف این تحقیق محاسبه ی حجم فرسایش سنگ و ارتباط آن با تکتونیک است. جهت دستیابی به هدف فوق، ابتدا محدوده ی 90 حوضه ی زهکشی در دامنه ی طاقدیس بر اساس تصاویر ماهواره ای Quickbird و داده های ارتفاعی SRTM مشخص گردید. بعد از بازسازیی سطوح قدیمی، ژئومورفیک DEM اولیه ی (قبل از فرسایش) منطقه تهیه شد. سپس DEM فعلی (واقعی) منطقه به دست آمد. با کم کردن حجم DEM واقعی از حجم DEM اولیه، حجم فرسایش سنگ در هر دره محاسبه گردید. با استفاده از شیب لایه ها و عرض طاقدیس، منطقه ی مطالعاتی به 9 زون تکتونیکی تقسیم گردید و میانگین پارامترهای حجم فرسایش سنگ حوضه ها (Ve)، مساحت حوضه ها (A) و نسبت حجم فرسایش سنگ به مساحت حوضه ها (Rva) در هر زون به دست آمد. نتیجه ی این تحقیق نشان می دهد که با افزایش شیب ساختمانی پهلوی طاقدیس، مقدار پارامتر Rva نیز افزایش می یابد. هم چنین رابطه ی مستقیمی بین مساحت حوضه ها و حجم فرسایش سنگ (Ve) وجود دارد. بررسی داده ها نشان می دهد که گسل ها نیز نقش مهمی در افزایش فرسایش سنگ دره ها ایفا می نمایند. در زون های شماره 3، 4، 5، 6 و 7، بالاترین مقدار Rva به ترتیب مربوط به حوضه های گسلی شماره 25، 31، 57، 72 و 76 می باشند. به طور کلی تحقیق حاضر نشان می دهد که حجم فرسایش سنگ در طاقدیس دنه خشک کاملاً متأثر از شیب و عرض پهلوی طاقدیس، موقعیت گسل ها و مساحت حوضه ها می باشد.Evaluating the eroded rock volume and its relationship with tectonic in Danekhoshk anticline by means of GIS
Study area, Danekhoshk anticline, is a typical growing anticline in Kermanshah province and is located in Folded Zagros structural Belt. The purpose of this research is to calculate the eroded rock volume and its relationship with tectonic in Danekhoshk anticline. To achieve the purpose of this study, at first, boundaries of 90 drainage basins on slopes of studied anticline were determined based on Quickbird Satellite image and SRTM topographic data. After reconstruction of the geomorphic palaeosurfaces, the original (pre-erosion) DEM of study area was derived. Then the present-day (actual) DEM was prepared. The eroded rock volume for each basin was calculated by subtracting the volume of present-day DEM from original (pre-erosion) DEM. Studied anticline was subdivided into 9 tectonic zones based on dip (S) and width of limbs and then mean of eroded rock volume (Ve), basin area (A), and ratio of eroded rock volume to basin area (Rva) parameters were obtained for each tectonic zone. Result of this study reveals that rate of Rva increases with increasing structural dips of anticline limb. Also, there is positive relation between Basin area (A) and eroded rock volume (Ve). Data analysis represents that faults have important effect in increasing rock erosion of basins. In zones 3, 4, 5, 6 and 7, the highest rates of Rva are in faulted basins 25, 31, 57, 72 and 76 respectively. Overall, this research shows that the volume of eroded rock in Danekhoshk anticline is perfectly affected by dip and width of limbs, basins area as well as the faults location.
تبلیغات
