بررسی شیوۀ نقدِ سودی و انقروی در شرح نویسی بر دیوان حافظ و مثنوی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از دیرباز زبان فارسی تأثیر شگرفی بر زبان و ادبیات عثمانی گذاشته است و روزگاری زبان اصلی این منطقه بود و اندیشمندان عثمانی بسیاری در متون مهم فارسی تحقیق و تتبّع کرده اند و شرح های بسیاری نیز بر متون مهم ادب فارسی نوشته اند؛ از جملۀ آن ها می توان به شرح سودی بر گلستان سعدی، دیوان حافظ و شرح انقروی بر مثنوی مولوی اشاره کرد. چون شرح متن، نوعی نقد متن هم به شمار می آید و شرح نویسی رایج در گذشته و میان مسلمانان، بیشتر به نقد لفظ و محتوا می پردازد. هدف مقالۀ حاضر این است که شیوۀ شرح نویسی شارحان ترک و نوع نگاه آن ها را به متن های برجسته ای مانند دیوان حافظ و مثنوی بررسی کند و به روش مطالعۀ کتابخانه ای، شیوۀ فیش برداری و تحلیل داده ها، در پی پاسخ بدین پرسش است که زمینه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در شرح نویسی این اندیشمندان چه تأثیری داشته است و چه نشانه هایی را از نقد اجتماعی، تاریخی و... در شروح آنان می توان مشاهده کرد؟ همچنین، چه زمینه هایی از دیدگاه های فهم که امروزه بر بسیاری از شرح نویسی ها حاکم است، در این شروح به چشم می آید؟ به نظر می رسد، اگرچه بیشتر این شروح، شرح لفظ است، اما با نگاه شارحان سنّتی متفاوت است و ما رگه هایی از توجه به تاریخ و اجتماعِ زمان شاعر را در این شروح می بینیم. توجه به نسخه شناسی و بررسی صحّت انتساب بیت یا شعری به شاعران مورد بحث، تأویل های عرفانی، توجه به زندگی شاعر و اشخاص در شرح متن، از ویژگی های مهم این شروح است.A Study of the Method of Critique of Profit and Annulment in Commentary on the Divan of Hafez and Rumi's Masnavi
. Persian language has long had a great impact on Ottoman language and literature and was once the main language of this region and many Ottoman thinkers have researched and followed important Persian texts and have written many commentaries on important texts of Persian literature; Among them, we can mention the commentary on Soodi on Hafiz's Divan and the commentary on Anqravi on Rumi's Masnavi. Since the description of the text is also a kind of critique of the text and the common description in the past and among Muslims, it focuses more on word and content, the aim of this article is to describe the Turkish commentators and their view of prominent texts such as Hafiz's Divan. Masnavi and seeks to answer the question of what cultural, social and political contexts have influenced the description of these thinkers and what are the signs of social, historical... critique in the method of library study, filing method and data analysis. Can their details be seen? It seems that although most of these explanations are word descriptions, they are different from the view of traditional commentators, and we see traces of attention to the history and society of the poet's time in these explanations. Paying attention to the typography and examining the correctness of the attribution of a verse or poem to the poets in question, mystical interpretations, paying attention to the life of the poet and individuals in the description of the text, are important features of these explanations.
تبلیغات
