اولویت بندی استراتژی های ارتقادهندۀ معیشت محلی با رویکرد بهره برداری پایدار از منابع طبیعی مبتنی بر مدل SWOT-ANP در روستای باقر آباد کردستان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برنامه ریزی درجهت بهبود وضعیت معیشتی و درآمد و اقتصاد خانوارهای روستایی به عنوان یک اصل مهم و اثرگذار در تحقق اهداف توسعه پایدار است. در این تحقیق راهبردهای ارتقای معیشت خانوارهای روستایی با تکیه بر بهره برداری پایدار از منابع طبیعی به روش پیمایشی، مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل ساکنان محلی باقر آباد و کارشناسان خبره در امور روستایی بوده که 255 نفر از روستائیان و 42 نفر از کارشناسان به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و به منظور تحلیل داده ها و راهبردهای مناسب، از مدل SWOT استفاده شد به منظور اولویت بندی مهم ترین عوامل اثرگذار در بهبود معیشت منطقه از مدل فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) در این مطالعه بهره گرفته شد. وجود تهدیدهای محیطی و مرتبط با معیشت روستایی، مانند خشکسالی و سیل از نظر روستائیان و کارشناسان به ترتیب با اوزان نسبی 11/91 و 80 مهم ترین تهدید و برخورداری از نیروی انسانی مستعد تحصیل کرده، مهم ترین فرصت ارتقای معیشت روستا با اوزان نسبی 78/81 و 11/87 به ترتیب از دیدگاه کارشناسان و ساکنان روستا است. استراتژی ارتقای معیشت، استراتژی تدافعی است که براساس آموزش و ترویج شیوه های بهره برداری بهینه اراضی طبیعی و منابع آبی منطقه، تکنولوژی های نوین کشاورزی، دامداری و باغداری، اصلاح و بهسازی امکانات زیربنایی روستا و تکیه بر پتانسیل های اکوتوریسمی و صنایع دستی برنامه ریزی شده است. نتایج بررسی شبکه ای عوامل نشان داد که عوامل انسانی-آموزشی، اقلیمی-جغرافیایی، اقتصادی-مالی به ترتیب بیشترین تأثیرگذاری را در ارتقای معیشت روستایی منطقه مورد مطالعه خواهند داشت. این مطالعه استفاده از روش ترکیبی SWOT- ANP را به عنوان روشی برای شناخت محورهای مهم اجتماعی-اقتصادی-اکولوژیک، همگام با تعیین استراتژی اصلی ارتقادهنده مناطق روستایی در قالب سرمایه های اصلی با بیشترین پایداری و سازگاری، توصیه می کند.Prioritization of Local Livelihood Promotion Strategies with the Approach of Sustainable Exploitation of Natural Resources Based on SWOT-ANP Model in Bagherabad Village of Kurdistan
Planning to improve the livelihoods and incomes of rural households is considered as an important and effective foundation in achieving sustainable development goals. Strategies for improving livelihoods of Bagherabad village of Sanandaj city were investigated based on natural resources approaches. The statistical population included residents of Bagherabad village and expert in rural affairs of study area that the sample size was 255 villagers and 42 experts. The questionnaire was the important tool for gathering of information and SWOT model was used to analyze the data and appropriate strategies. In order to prioritize the most important factors affecting the improvement of livelihood in the region, the Analytic Network Process (ANP) model was used in this study. Natural crisis and related threats to rural livelihood, such as drought and flood, was the most important threat according to villagers and experts with relative weights of 91.11 and 80, respectively. Existence educated human resources and their training and use of them in rural development is the most important opportunity to improve the livelihood from the viewpoint of experts and residents with relative weights of 81.78 and 87.11, respectively. Existence educated human and their training and use of them in rural development is the most important opportunity to improve the livelihood from the viewpoint of experts and residents with relative weights of 81.78 and 87.11, respectively. Strategy for improving the livelihood in study area obtained defensive strategy. This strategy is planned based on training and promotion of optimal utilization practices of natural lands and water resources, new technologies of agriculture, livestock and horticulture especially in drought conditions, improvement of rural infrastructure facilities and relying on ecotourism potentials and handicraft. The results of a network of factors showed that human-educational, climatic-geographical, economic-financial factors will be the most influential factors in the development and promotion of rural livelihood in the study area, respectively. This study recommends the use of the SWOT-ANP method as a way to identify important socio-economic-ecological axes along with determining the main strategy of promoting rural areas in the form of major capitals with the most stability and adaptively.
تبلیغات
