مروری اجمالی بر قالی های گورکانی هند (مطالعه موردی: موزه متروپلیتن نیویورک) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

با پناهنده شدن همایون شاه به دربار شاه طهماسب صفوی، بنیان قالی بافی هند تحت تأثیر هنر و فرهنگ ایرانی شکل گرفت. در این زمان، تعدادی از نقاشان، صنعتگران و بعدها بافندگان ایرانی، به کشور هند مهاجرت کردند و کارگاه های سلطنتی با نفوذ هنر و فرهنگ ایرانی در هند راه اندازی شد. در پژوهش حاضر می کوشیم به این پرسش پاسخ بدهیم که آیا نقوش در قالی های هند گورکانی تحت تأثیر الگوهای طراحی قالی ایرانی بوده است. برای پاسخ دادن به این سؤال، نمونه قالی های موزه متروپلیتن نیویورک به روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعاتِ کتابخانه ای، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که نقوش در قالی هندی- مغولی که در ابتدا تقلیدی صِرف از قالی های صفوی شامل نقوش شاه عباسی و اسلیمی به سبک هراتی بود، کم کم با طراحی ناتورالیستی و طبیعت گرایانه از گیاهان و جانوران (طبیعی و اساطیری) اجرا شد. علاقه هنرمندان هندی به طبیعت گرایی و رنگ های تند در نمونه فرش های اواسط دوران گورکانی آشکار است. با مطالعه نمونه های موجود در موزه متروپلیتن نیویورک، گذر طراحی قالی هندی از دوره اولیه که تقلیدی از هنر صفوی بود، به دوره هنر هندی با رنگ و بوی خاص خود کاملاً ملموس و قابل مشاهده است.