الگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش است که الگوی انسان اقتصادی با تکیه بر آموزه های اسلامی چگونه قابل ترسیم است؟ تعریف این الگو چیست؟ مهم ترین عنصر یا عناصر این تعریف کدامند؟ فرضیه ای که مقاله به دنبال اثبات آن می باشد این است که مهم ترین قاعده رفتاری در الگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام، «بیشینه سازی بهره مندى هاى مادی، معنوى و آخرتى با بهترین ترکیب» می باشد. ابعاد سه گانه وجودی (مادی، معنوی و اخروی) و (مطلق گرایی و لذت پذیری به عنوان دو امر از امور فطری) از مبانی انسان شناسی قرآن کریم هستند که در شکل گیری این الگو نقش بسزایی دارند؛ همچنین نشان داده شده است که چگونه این الگو در تحلیل رفتارهای اقتصادی در سه گستره مصرف، تولید و توزیع تأثیرگذار می باشد. در این مقاله تلاش شده از روش مطالعه تطبیقی استفاده شود و اقتصاد کلاسیک نیز مورد بررسی قرار گیرد. به لحاظ تفسیری نیز روش تحلیلی عقلی اتخاذ شده است. الگوی انسان اقتصادی، ایده جدیدی است که در مطالعات گذشته اقتصاد اسلامی کمتر به آن پرداخته شده است.