شاهد اندیشه

شاهد اندیشه

شاهد اندیشه دوره جدید بهار و تابستان 1400 شماره 1 (پیاپی 3)

مقالات

۱.

بررسی عملکرد صداوسیما در خصوص انعکاس منزلت اجتماعی خانواده شهدای نزاجا

کلید واژه ها: شهادت خانواده شهید نزاجا منزلت اجتماعی شبکه یک صداوسیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۰
 خدمت رسانی و توجه به خانواده شهدای نزاجا طریق رسانه ها به خصوص صداوسیما از مهم ترین اقداماتی است که مسئولان باید بدان توجه داشته باشند. به فرموده مقام معظم رهبری «خانواده شهدا چشم وچراغ این مملکت هستند» و شأن و منزلت خانواده شهدا بسیار بالاست و در همه جا و هر زمان باید این شأن و منزلت حفظ شود. ارتش جمهوری اسلامی ایران 49 هزار شهید تقدیم نظام اسلامی کرده که از این تعداد 47 هزار شهید از نیروی زمینی هستند. این پژوهش باهدف بررسی عملکرد صداوسیما در خصوص انعکاس منزلت اجتماعی خانواده شهدای نزاجا طراحی و اجرا شده است. در این زمینه ازنظریه های هارولد لاسول، ساموئل هانمن، کاظم معتمدنژاد، ماکس وبر، جیمز  دیویس و چارلزویلارد مور و تالکوت پارسونز استفاده شد. روش پژوهش پیش رو توصیفی پیمایشی و ابزار اندازه گیری؛ پرسشنامه محقق ساخته است که پرسشنامه پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و همراه با استفاده از روش تصادفی ساده در میان 351 خانواده شهید نزاجا ساکن در تهران توزیع و تکمیل گردیده است. یافته های پژوهش نشان داد که: عملکرد صداوسیما در انعکاس منزلت اجتماعی خانواده شهدای نزاجا (با ضریب همبستگی0.988) رابطه معناداری وجود دارد.        
۲.

بررسی نقش و جایگاه فعالان زن حوزه رسانه در ترویج فرهنگ ایثار

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار رسانه شبکه اجتماعی اینستاگرام زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۵
پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش و جایگاه فعالان زن حوزه رسانه در اشاعه و ترویج فرهنگ ایثار انجام شده است. روش تحقیق مبتنی بر فن تحلیل محتوای کمی است و جامعه آماری شامل کلیه پست ها و مطالب ارائه شده توسط فعالان زن حوزه رسانه در زمینه ایثار و شهادت در شبکه اجتماعی اینستاگرام در نیمه نخست سال 1399 است. با توجه به محدودیت جامعه آماری، از روش تمام شمار استفاده شده و از این رو کلیه مطالب و محتوای مطرح شده در حوزه فرهنگ ایثار در پست های ارائه شده توسط فعالان زن حوزه رسانه به عنوان نمونه آماری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های آماری بیانگر آن است که بین نوع مطالب و محتوای ارائه شده توسط فعالان زن حوزه رسانه در خصوص فرهنگ ایثار و میزان استقبال کاربران از این مطالب ارتباط معناداری وجود دارد. در این راستا، بین نوع متن (ساده، شعر، نقل قول و...) و میزان استقبال کاربران رابطه معناداری مشاهده می شود. علاوه بر این، نوع تصویر ارائه شده (عکس، فیلم، کلیپ و ...) و استقبال کاربران رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین هشتگ های استفاده شده در این پست ها و میزان استقبال کاربران ارتباط معناداری مشاهده می شود. در مجموع، به عنوان یک دستاورد کلی از پژوهش حاضر می توان گفت که محتوا و مطالب ارائه شده توسط فعالان زن حوزه رسانه قادر است زمینه های توجه و نگرش کاربران در خصوص فرهنگ ایثار را فراهم نماید و در نتیجه بر ترویج این فرهنگ در جامعه اثرگذار باشد.
۳.

سیاست های رفاه اجتماعی بنیاد شهید برای همسران شهدا (مطالعه کیفی)

نویسنده:

کلید واژه ها: تحلیل مضمون سیاست اجتماعی سیاست های رفاهی قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۶
سیاست گذاری اجتماعی و اجرای برنامه های رفاهی در کشور ما فقط چند دهه سابقه دارد. پس از انقلاب اسلامی و حین جنگ تحمیلی توجه به کاهش آسیب جنگ بر روی خانواده های رزمندگان آسیب دیده از جنگ مدنظر قانون گذاران و سیاست گذاران کشور قرار گرفت و قوانین و آیین نامه های متعددی به تصویب رسید. در این تحقیق درصددیم تا مضمون های اصلی و سرمشق و الگوی سیاست اجتماعی معطوف به ایثارگران در ایران را آشکار کنیم. نتایج تحلیل اسناد بالادستی بخصوص قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران به روش محتوای کیفی و تحلیل مضمون، نشان می دهد که حمایت اجتماعی از خانواده های ایثارگران به شکل پرداخت مستمری و حمایت های مالی، تبعیض مثبت به نفع ایثارگران و تبلیغ فرهنگ ایثار و شهادت مضامین اصلی سیاست اجتماعی معطوف به ایثارگران در ایران است. رویکرد تبعیض مثبت در تعیین گروه هدف و سطح نیازهای آن ها و برنامه های توانمندسازی و خوداتکایی دارای اشکالاتی است که اثربخشی سیاست اجتماعی معطوف به ایثارگران را کمرنگ می سازد.  
۴.

جایگاه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت (از منظر قرآن و روایات)

کلید واژه ها: ایثار شهادت راهکار روایات قرآن موانع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۵۴۱
 اسلام درعین حال که دین صلح و مدارا است، دین قوّت و قدرت و جهاد نیز هست و به هیچ وجه اجازه تسلط کفار و مشرکان و ظالمان را بر مسلمانان نمی دهد و با هرگونه ستم پذیری و ذلّت، مخالف است. ازاین رو، واژه ها و مفاهیم جهاد، ایثار و شهادت در اسلام، قداست و ارزش و جایگاه خاصّی دارند. در اسلام، شهادت، مرگ سرخ مبتنی بر شناخت و آگاهی و بر مبنای آزادی و اختیار در مبارزه علیه موانع تکامل و خطوط انحرافی و طاغوتی است که مجاهد با همه منطق و شعور و بیداری خود انتخاب می کند و شهید که جان خود را در راه خدا و ارزش های متعالی و انسانی ایثار می نماید، فردی است پیوسته و باقی به حق و متنعّم از نعمات الهی ( أَحیاءٌ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقونَ ). هدف از ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، ضمن فروزان نگه داشتن این چراغ رهایی بخش، برای هر زمانی است که دشمن آهنگ نابودی دین و ایمان و تعرض به میهن و ناموس نماید. لازمه داشتن چنین رویه ای، گسترش سیره و روش زندگی نجات بخش شهیدان و ایثارگران در جامعه است. در این مقاله پس از پژوهش در پیشینه تحقیق و بیان فرهنگ ایثار و شهادت در قرآن و سنت، به ارائه شیوه ترویج فرهنگ شهادت و کاهش موانع آن پرداخته شد.
۵.

بررسی جامعه شناختی تغییرات در شیوه های کسب مقبولیت اجتماعی در جوانان

نویسنده:

کلید واژه ها: مقبولیت اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۷
انسان برای ادامه حیات خود به سازگاری با محیط پیرامون نیازمند است. اجتماعی شدن یک فرایند دوجانبه میان فرد و محیط پیرامون اوست که در آن زندگی می کند و تا زمانی که این ارتباط دوجانبه ادامه داشته باشد اجتماعی شدن ادامه خواهد یافت و مقبولیت اجتماعی به عنوان عصاره و محصول این فرایند است. جامعه ایرانی در معرض فرایندی خاص قرار گرفته است و آن میلی سیری ناپذیر به کسب مقبولیت و منزلت از طریق نمایش دارایی، ثروت و یا هر امر ممکن دیگری است. این گونه و به این شدت در جستجوی نمایش برای کسب مقبولیت اجتماعی برآمدن به گونه ای است که آن را از اشکال به هنجار جست وجوی مقبولیت متمایز می کند. این گونه پیوند مقبولیت و منزلت با نمایش کالا ها و افزون بر این میل، اشتها، آرزومندی و اشتیاق سیری ناپذیر به کسب مقبولیت پدیده ای به لحاظ تاریخی خاص است که پیامد آن نیازمند تحلیل است. به بیان دیگر هم شدت و سیری ناپذیری این آرزومندی و هم شیوه های پاسخ به آن و هم عوارض مترتب به آن خاص است و آن را از تلاش عادی برای کسب منزلت مقبولیت متمایز می کند. به همین دلیل مطالعه و بررسی عوامل تأثیرگذار بر مقبولیت اجتماعی می تواند بسیار کاربردی و مهم باشد. در این مقاله با استفاده از نظریه منش و میدان بوردیو به بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و ابعاد آنها به عنوان شیوه های کسب مقبولیت اجتماعی در جوانان پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد نسل های دهه 60 و 70 (18-37 ساله) شهر تهران بوده که 400 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شده اند. همچنین داده های موردنیاز تحقیق از طریق ابزار پرسش نامه به روش میدانی گردآوری شده است. تحلیل داده نیز به وسیله نرم افزار اس پی اس اس انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و ابعاد آن با مقبولیت اجتماعی رابطه و تأثیر معناداری وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از این است جوانان نسل دهه 60 در مقایسه با نسل دهه 70 اعتقاد بیشتری نسبت به سرمایه اقتصادی و سرمایه اجتماعی به عنوان شیوه ی کسب مقبولیت اجتماعی می دانند. همچنین نسل دهه 70 در مقایسه با دهه 60 سرمایه فرهنگی را به عنوان شیوه ای مناسب تر جهت کسب مقبولیت اجتماعی قلمداد می نمایند.
۶.

مولفه های اخلاق اسلامی در سازمان های دولتی ایران

کلید واژه ها: اخلاق سازمانی اسلام امانتداری عدالت سازمان های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۲
با مروری بر مفاهیم اخلاق کار، اخلاق در سازمان های دولتی ایران و دیدگاه اسلام، با روش آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن به بررسی و رتبه بندی مؤلفه های امانت داری، عدالت، فداکاری، تعاون و آداب معاشرت در سازمان های دولتی ایران پرداختیم. جامعه آماری شامل تمام کارکنان سازمان های دولتی ایران بوده که تعداد آن ها نامحدود می باشد و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر بوده که این افراد به روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات در بعد نظری کتابخانه ای و در بعد عملی، میدانی می باشد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن توسط خبرگان و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ با مقدار 0.714 تأیید گردید. در تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای جهت بررسی فرضیه ها و از آزمون فریدمن جهت رتبه بندی مؤلفه ها با استفاده از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج نشان داد تمام مؤلفه های اخلاق در سازمان های دولتی ایران از وضعیت نسبتاً مطلوبی برخوردار می باشند. همچنین نتایج رتبه بندی نشان داد مؤلفه های اخلاق در سازمان های دولتی ایران به ترتیب اولویت امانت داری؛ آداب معاشرت؛ تعاون؛ فداکاری و عدالت هستند.