صیانت فرهنگی و سرمایه اجتماعی

صیانت فرهنگی و سرمایه اجتماعی

صیانت فرهنگی و سرمایه اجتماعی سال اول بهار 1400 شماره 1

مقالات

۱.

بررسی مؤلّفه های امنیّت در نهج البلاغه، براساس استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد

نویسنده:

کلید واژه ها: مؤلفه ها امنیت نهج البلاغه استراتژی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۳۲۹
یکی از مسائل اساسی همه جوامع بشری، حفظ امنیّت است. اگر امنیّت در هر جامعه ای کاهش یابد؛ تبعات و آسیب های گوناگون را به دنبال خواهد داشت. نهج البلاغه جزء منابع غنی و مفید در زمینه مؤلّفه های امنیّتی است. در این پژوهش با استفاده از روش جمع آوری اطّلاعات، به صورت کتابخانه ای و براساس مزیّت استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد در حوزه تجزیه و تحلیل اطّلاعات پرداخته شده است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی انواع امنیّت در نهج البلاغه و احصا و استخراج مقوله ها و مفاهیم مربوط به آن هاست. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در سخنان امام علی(ع)، مجموعاً 10 مؤلّفه و مقوله اصلی و تعداد 122 مفهوم و نشانه امنیِتی در جنبه های گوناگون امنیّت فردی، خانوادگی، اجتماعی، معنوی، روحی و روانی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، قضایی و مرزی، در نهج البلاغه تعداد 10 ارزش بنیادین، 12 ارزش اساسی و 39 ارزش کارکردی، به عنوان منشور برقراری امنیّت، وجود دارد.
۲.

مدلسازی رابطه علت و معلولی سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی (مطالعه موردی: ساکنین منطقه 2 شهر تهران)

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی کیفیت زندگی سرمایه اجتماعی مشارکت شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در میان خانواده های ساکن منطقه 2 شهر تهران است. برای فهم و پی بردن به رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی از روش تحقیق پیمایشی استفاده شده است. جامعه مورد بررسی ما در این تحقیق کلیه خانواده های منطقه 2 شهر تهران می باشد که تعداد آنان به 205883 نفر می رسد که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 385 نفر می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده که بعد از برآورد اعتبار و پایایی در بین پاسخگویان توزیع گردید. شاخص های مورد سنجش برای سنجش کیفیت زندگی عبارتند از وضعیت سلامت و تغذیه، کیفیت آموزش،گذران اوقات فراغت، کیفیت مادی، کیفیت محیطی، بهزیستی روانی. برای سنجش سرمایه اجتماعی نیز از شاخصهای اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و ارتباطات (روابط و پیوندهای میان افراد) استفاده شده است. یافته ها بیانگر این است که بین تمام ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. به این معنی که تغییرات در میزان سرمایه اجتماعی باعث ایجاد نوسان در متغیر وابسته (کیفیت زندگی) خواهد بود.
۳.

تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه اجتماعی شهروندان

کلید واژه ها: نهادهای مدنی سرمایه اجتماعی مشارکت اعتماد شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲
این تحقیق با عنوان تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه اجتماعی در شهر تهران سال 1395به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. امروزه به دلیل گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و همچنین کسب تجارب گوناگون درزمینه شرایط تحقق پروژه ها و برنامه های شهری، جلب مشارکت های مردمی در راستای دستیابی به اهداف مطلوب جوامع محلی، از ملزومات مدیریت شهر است. این تحقیق با عنوان تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه اجتماعی در شهر تهران سال 1395به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. از سویی، تجربه نشان داده که تحقق امر مشارکت در معنای واقعی آن مستلزم نهادینه شدن و پایداری مشارکت است. امری که با شکل گیری طیف تشکل ها و نهادهای جامعه متقارن است. به بیان دیگر، گسترش و تعمیق مشارکت های مردمی نیازمند سازمان دهی، نهادسازی و ایجاد ش رایط س اختاری مناس ب است. فرضیه های سرمایه اجتماعی ،مشارکت فرهنگی و اجتماعی ،اعتماد نهادی با نهادهای مدنی رابطه معنی داری مشاهده شد در آزمون رگرسیون ضریب تعیین تعدیل شده بیش از 40 درصد به پیش بینی تقویت سرمایه اجتماعی با متغیر مستقل نهادهای مدنی پرداخت.
۴.

تبیین جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی فرهنگی

کلید واژه ها: مصرف فرهنگی اعتماد اجتماعی سرمایه اجتماعی مشارکت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۳۱
هدف از انجام این تحقیق، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه واحد تهران غرب در سال 1399 می باشدکه از این تعداد با استفاده از کوکران، تعداد 380 نفر از دانشجویان به روش تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارSPSS ، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند.هدف از انجام این تحقیق، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی می باشد. یافته های نشان می دهند که حاصل شده به این صورت است که بین متغیرهای طبقه اجتماعی-اقتصادی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعامل اجتماعی، عضویت در گروه های اجتماعی و در نهایت سرمایه اجتماعی دانشجویان با مصرف فرهنگی آنها رابطه معناداری وجود دارد.
۵.

نقش هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی در پایگاه های هویت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز

کلید واژه ها: هویت سرمایه اجتماعی هوش فرهنگی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۶۹
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی پایگاههای هویت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر تبریز بود. بدین منظور 238 دانشجوی این دانشگاه به روش نمونه گیری تصادفی ساده، انتخاب شده و ابزارهای پژوهش بر روی آنها اجرا گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه حالت هویت بنیون و آدامز، پرسشنامه هوش فرهنگی. آنگ ووان دین و پرسشنامه سرمایه اجتماعی تسای و گوشال بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از ضریب هملستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد سه مولفه هوش فرهنگی، یعنی راهبردی، دانش و رفتاری با هویت معوق همبستگی مثبت معنادار (p <0.05) و مولفه راهبردی هوش فرهنگی با هویت پیشرفته همبستگی منفی معناداری (p <0.05) دارد؛ همچنین سه مولفه راهبردی انگیزشی و رفتاری با هویت آشفته و همبستگی مثبت معناداری (p <0.01) دارند. در زمینه سرمایه اجتماعی نیز، مولفه شناختی سرمایه اجتماعی با هویت معوق و مولفه های شناختی و رابطه ای با هویت پیشرس همبستگی مثبت معناداری (p <0.05) نشان میدهند.نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد مولفه های هوش فرهنگی، بویژه راهبردی و رفتاری، در پیش بینی پایگاههای هویتی، بویژه پایگاه هویتی آشفته و معوق،نقش معناداری دارند. علاوه بر این یافته ها نشان داد دو مولفه سرمایه اجتماعی، سرمایه شناختی ورابطه ای، نقش معناداری در پیش بینی هویت پیشرس و معوق دارند یافته های مطالعه حاکی این است که سرمایه اجتماعی و هوش فرهنگی در وضعیت هویت دانشجویان دخیل بوده و از اینرو لازم است به کاربست و آموزشهای لازم درزمینه سرمایه اجتماعی و هوش فرهنگی پرداخته شود.
۶.

بررسی تأثیرات منفی رسانه های اینترنتی در زمینه های فردی و فرهنگی از دو منظر عصب شناسی و پدیدارشناسی

نویسنده:

کلید واژه ها: اینترنت رسانه شبکه های اجتماعی فرهنگ بودریار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۲۵۳
رسانه ها یکی از مهم ترین پدیده هایی هستند که اثرات اجتماعی تولید می کنند و بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره انسان ها و ایفاگر نقشی اساسی در شکل دادن به سبک زندگی و فرهنگ ما هستند و امکان ندارد در مطالعات اجتماعی، نقش رسانه را نادیده گرفت. رسانه ها صرف نظر از اینکه چه محتوایی را انتقال می دهند، به صورتبندی های خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی منجر می شوند. به عبارتی، شیوه ی انتقال فرهنگ بر محتوای آن فرهنگ تأثیر می گذارد. یک رسانه ی ارتباطی، تأثیر مهمی بر انتشار دانش در مکان و زمان دارد و مطالعه ی ویژگی های آن برای ارزیابی تأثیرش بر محیط فرهنگی ضروری است. پدیده ای همچون اینترنت، مانند سایر رسانه ها، فرصت ها و تهدیدهایی –به صورت توأمان– با خود به همراه داشته باشد و اندیشمندان مختلف هر یک از منظری به موضوع نگریسته اند و تحلیل خاص خود را ارائه داده اند. این مقاله تلاش می کند گزارشی مختصر از تأثیرات منفی و مخرب رسانه های اینترنتی، از دو منظر و در دو چهارچوب تحلیلی ارائه دهد. یکی از منظر تأثیرات عصب شناختی، و دو دیگر از نگاه فلسفی یا پدیدارشناختی، با تکیه بر نظریات ژان بودریار.
۷.

بررسی اثربخشی آموزش گروهی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی ذهنی دانشجویان دختر دارای استرس تحصیلی

نویسنده:

کلید واژه ها: کاهش استرس ذهن آگاهی بهزیستی ‏ذهنی استرس تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷
زمینه و هدف: بهزیستی ذهنی یکی از ابعاد مهم سلامت روان دانشجویان می باشد که ناشی از نحوه ی ادراک شناختی و عاطفی شخصی از کل زندگی است، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش گروهی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی ذهنی دانشجویان دختر دارای استرس تحصیلی دانشگاه فرهنگیان استان چهارمحال و بختیاری انجام شد.روششناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان استان چهارمحال و بختیاری به تعداد 350 نفر در سال تحصیلی 98-1397 بودند.از بین کلیه دانشجویان تعداد 150 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب و سپس از بین آن ها تعداد 60 نفر که نمره ی استرس تحصیلی بالاتری نسبت به میانگین گروه داشتند به عنوان نمونه نهایی انتخاب گردیدند و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفره(یک گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند.در هر دو گروه،پرسشنامه بهزیستی ذهنی به عنوان پیش آزمون تکمیل و پس از اتمام مداخله، مجدداً پس آزمون و پیگیری برای هر دو گروه اجراء شد.داده های گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی شامل تحلیل کواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: براساس نتایج، آموزش گروهی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش بهزیستی ذهنی تاثیر معنی دار داشته است (96/0=eta، 264=F،0.001>p). نتیجه گیری: باتوجه به نتایج این مطالعه میتوان ازآموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی برای افزایش بهزیستی ذهنی دانشجویان استفاده نمود.