جامعه شناسی فرهنگی

جامعه شناسی فرهنگی

جامعه شناسی فرهنگی دوره یکم بهار 1399 شماره 1

مقالات

۱.

رابطه عدم خوردن صبحانه و عملکرد مدرسه در دانش آموزان ابتدایی شادگان

کلید واژه ها: عدم خوردن صبحانه عملکرد مدرسه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 140 تعداد دانلود : 660
مصرف صبحانه در دانش آموزان شایع است، اما تحقیقات در مورد اثرات خوردن صبحانه بر عملکرد مدرسه کمیاب است. در پژوهش حاضر، بررسی مقطعی 300 دانش آموز سن 7 - 12 سال مورد بررسی قرار گرفتند که آیا دانش آموزان که عادت به عدم خوردن صبحانه دارند نمرات پایین تری از دانش آموزان که روزانه صبحانه می خورند دارند. علاوه بر این، نقش های رفتار خواب، یعنی کرنوتایپ ( عادات زمانی خواب ) و توجه مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان داد دانش آموزانی که صبحانه میل نمی کنند در مدرسه عملکرد کمتری نسبت به دانش آموزانی که صبحانه می خورند دارند. نتایج برای دانش آموزان و افراد مسن و هم برای پسران و دختران مشابه بودند. دانش آموزان با کرنوتایپ شب ( عادات زمانی خواب ) با احتمال بیشتری رفتار میل نکردن صبحانه داشتند، اما کرنوتایپ ( عادات زمانی خواب ) به عملکرد مدرسه بی ارتباط بود. علاوه بر این، مشکلات توجه تا حدودی واسطه ارتباط بین خوردن صبحانه و عملکرد مدرسه می باشد. این مطالعه در مقیاس بزرگ بر اهمیت خوردن صبحانه به عنوان تعیین کننده برای عملکرد مدرسه تأکید دارد. نتایج مطالعه، دلیلی برای بررسی مکانیسم های زیر بنایی ارتباط بین حذف (نخوردن) صبحانه، توجه و عملکرد مدرسه با جزئیات بیشتر ارائه می دهد.
۲.

مقایسه نمره کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان تک زبانه و دو زبانه

کلید واژه ها: دانش آموزان تک زبانه دو زبانه نمره کتبی انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 415
زمینه و هدف: امروزه به ندرت می توان کشورهایی را سراغ داشت که حداقل بخش کوچکی از جمعیت آن به دو یا چند زبان تکلم نکنند، هم اکنون حدود چهار هزار زبان گوناگون تخمین زده می شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه یادگیری انگلیسی در دانش آموزان دوزبانه (فارسی و ترکی زبان) و تک زبانه (فارسی زبان) پرداخته شده است. مواد و روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً توصیفی و از نظر روش شبه آزمایشی و از نوع علی- مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دختر نمونه پایه هفتم منطقه 15 شهر تهران می باشد. از بین دانش آموزانی که از طریق مصاحبه به زبان ترکی، دو زبانه تشخیص داده شدند 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. نمرات زبان انگلیسی این دانش آموزان، میانگین نمره کتبی میان نوبت و نوبت اول آنان می باشد. 30 نفر دیگر از بین دانش آموزان تک زبانه (فارسی زبانان) نیز به همین روش (نمونه گیری تصادفی ساده) انتخاب گردید. نمره انگلیسی این دانش آموزان نیز به صورت میانگین میان نوبت و نوبت اول محاسبه گردید. یافته ها: نتایج آزمون آماری t مستقل انجام شده بر روی میانگین نمرات زبان انگلیسی در دانش آموزان ترک زبان نسبت به دانش آموزان فارسی زبان توسط نرم افزار آماری SPSS نشان می دهد که با وجود برابر نبودن میانگین و انحراف معیار این دو گروه از دانش آموزان، با توجه به آماره 392/1= t اختلاف مثبت معناداری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد. لذا فرضیه تحقیق، مورد تأیید قرار نگرفت. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این پژوهش روی دانش آموزان مدرسه نمونه دولتی انجام گرفته است، سطح نمرات زبان انگلیسی همه دانش آموزان بالا می باشد و به همین دلیل تفاوت معنی داری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد؛ اما اگر این پژوهش در مدارس عادی و با سطح نمرات متفاوت انجام گیرد به نظر می رسد که تفاوت معنی داری در نمره کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود داشته باشد.
۳.

بررسی و مقایسه رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار شادگان

کلید واژه ها: رضایت زناشویی سلامت روان زنان شاغل زنان خانه دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 122 تعداد دانلود : 388
زمینه و هدف: تأثیری که کار زن و درآمد وی در ابعاد مختلف زندگی دارد بر کسی پوشیده نیست خصوصاً اثری که این درآمد بر رفاه خانواده و رضایت زناشویی می گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار شادگان می باشد مواد و روش: ابزار به کار رفته در این پژوهش پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ و پرسشنامه سلامت روان Scl-25 است. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده که از جامعه در دسترس بوده اند 40 زن شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و 40 زن خانه دار انتخاب شده اند که به دو پرسشنامه ذکر شده پاسخ داده اند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آزمون t برای گروه مستقل و متفاوت استفاده شده است. سطح معنی داری0/05 < p یافته ها: بر اساس نتایج این پژوهش مشاهده شد که بین میزان رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار تفاوت معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این پژوهش روی زنان شاغل انجام گرفته است، میزان رضایت زناشویی و سلامت روان در بین زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما کمتر از زنان خانه دار می باشد.
۴.

بررسی اثربخشی دوره پیش دبستانی بر تربیت اخلاقی و رشد ارزش های اجتماعی_اخلاقی کودکان

کلید واژه ها: پیش دبستانی تربیت رشد اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 999 تعداد دانلود : 304
زمینه و هدف: کودکی یکی از مراحل رشد انسانی است که از آغاز تولد شروع می شود و تا نوجوانی و جوانی ادامه می یابد. این مرحله از مراحل همانند دو مرحله دیگر بسیار مهم و اساسی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی دوره پیش دبستانی بر تربیت اخلاقی و رشد ارزش های اجتماعی_اخلاقی کودکان بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه نو آموزان پیش دبستانی در سال تحصیلی 98-1397، شهر شادگان بود. 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره کنترل و آزمایش تقسیم شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که دوره پیش دبستانی تربیت اخلاقی و ارزش های اجتماعی- اخلاقی را افزایش می دهد ( P<0/01 ). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت دوره پیش دبستانی دوره اساسی و مؤثر است که می تواند زمینه های رشد و تعالی همه جانبه کودکان را فراهم کند.
۵.

قلدری در خانواده: قلدری خواهر- برادری

نویسنده:

کلید واژه ها: قلدری خانواده خواهر- برادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 599 تعداد دانلود : 278
روابط خواهر- برادری بر رشد کودکان تأثیر اساسی و ماندگاری می گذارد. بسیاری از خواهر و برادران، قلدری های گاه و بیگاه را تجربه می کنند، با این حال، هر هفته 40 درصد در معرض قلدری های خواهر- برادری، یک شکل مکرر و مضر از پرخاشگری درون خانوادگی قرار می گیرند. ما شواهدی را در مورد پیش سازها، عوامل مرتبط با قلدری همسالان و پیامدهای سلامت روانی قلدری خواهر- برادری بررسی می کنیم. کیفیت و رفتار والدین بیش ترین ارتباط را با قلدری بین خواهر برادران دارد. قلدری خواهر- برادری، خطر درگیر شدن در قلدری همسالان را افزایش می دهد و به طور مستقل با مشکلات عاطفی همزمان و زودرس بزرگسالان، از جمله پریشانی، افسردگی و خودآزاری همراه است. به نظر می رسد که این اثرات انباشته هستند، زیرا کودکانی که توسط خواهر- برادری و همسالان مورد قلدری قرار می گیرند، در مقایسه با کسانی که توسط خواهر- برادری یا همسالان مورد قلدری قرار گرفته اند، مشکلات عاطفی زیادی را افزایش داده اند، احتمالاً به این دلیل است که آن ها جایی امن برای فرار از قلدری ندارند. ارتباط بین خواهر- برادری و قلدری همسالان نشان می دهد که مداخلات نیازمند شروع از خانه هستند. متخصصان حوزه سلامت باید در مورد قلدری خواهر- برادری جستجو کنند و مداخلات برای خانواده ها برای پیشگیری و کاهش مسئولیت سلامت مرتبط با قلدری خواهر- برادری ضروری هستند.
۶.

تعیین اثر بخشی آموزش تاب آوری بر کاهش گرایش به سوء مصرف مواد و افزایش اعتماد به نفس در دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران

کلید واژه ها: آموزش تاب آوری گرایش به مصرف مواد اعتماد به نفس دانش آموزان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 265 تعداد دانلود : 776
پیش زمینه و هدف : پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش تاب آوری بر گرایش به سوء مصرف مواد و افزایش اعتماد به نفس انجام شد. مواد و روش کار : روش پژوهش نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، نمونه ای 40 نفری از میان دانش آموزان (20 نفر گروه کنترل و 20 نفر گروه آزمایش) انتخاب شد. پس از انتخاب گروه نمونه و انتصاب تصادفی آن ها به گروه های آزمایشی و گواه، از هر دو گروه در یک زمان پیش آزمون انجام شد. پس از آن تاب آوری را در دوازده جلسه به دانش آموزان گروه آزمایش آموزش داده و پس از پایان این مدت به منظور مقایسه اثر این مداخله از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای جمع آوری داده های پژوهش، از پرسشنامه گرایش به مواد افیونی، مقیاس تاب آوری کونور – دیویدسون و آزمون عزت نفس آیزنک استفاده شد. برای آزمون فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس به وسیله SPSS استفاده شد یافته ها : یافته ها نشان داد مقدار F بدست آمده در منبع تغییرات گروه، در سطح (0.05 p< ) در راستای آموزش تاب آوری برای تمامی فرضیات معنی دار بوده است . بحث و نتیجه گیری : آموزش تاب آوری بر افزایش تاب آوری، اعتماد به نفس و کاهش گرایش به مواد بطور معناداری اثربخش بوده است همچنین آموزش تاب آوری بر کاهش انتظارات منفی کلی و افزایش تغییرات انتظاری مثبت در خود و نفوذ در دیگران و افزایش انتظارات مثبت اندیشی و روانی در دانش آموزان به طور معناداری اثربخش بوده است.
۷.

تأثیر سرمایه اجتماعی بر رضایتمندی تحصیلی دانشجویان پیام نور شادگان

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی رضایتمندی تحصیلی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 499 تعداد دانلود : 598
هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر رضایتمندی تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور شادگان بوده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - همبستگی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور شادگان در سال تحصیلی 98-97 و روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری خوشه ای بوده است. به همین منظور از بین دانشجویان دانشگاه مذکور، نمونه ای به حجم 249 نفر انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس سرمایه اجتماعی و رضایتمندی تحصیلی دانشجویان بود که پس از محاسبه روایی و پایایی آن، بین نمونه توزیع و جمع آوری شد. داده ها توسط نرم افزارهای SPSS و Lisrel و با روش های آماری تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و مدل تحلیل مسیر تحلیل گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که: 1) دانشجویان سرمایه اجتماعی موجود در دانشگاه خود را پایین تر از سطح کفایت مطلوب ( Q3 ) و نیز سطح حداقل کفایت قابل قبول ( Q2 ) ارزیابی نموده اند. 2) میزان رضایتمندی از تحصیل دانشجویان به طور معناداری پایین تر از سطح کفایت مطلوب ( Q3 ) و سطح حداقل کفایت قابل قبول ( Q2 ) می باشد. 3) بین سرمایه اجتماعی و رضایتمندی از تحصیل دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. 4) سرمایه اجتماعی به طور مستقیم بر رضایتمندی تحصیلی دانشجویان اثر ساختاری دارد.