مطالعات بیداری اسلامی

پدیده داعش دارای ابعاد مختلف نظامی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی است و از آنجا که ابعاد مذکور دارای مؤلفه ها و تأثیرات خاص خود می باشند، می توان هر یک از این ابعاد را مورد بررسی قرار داد البته در عین حال باید به تأثیرات متقابل این ابعاد نیز توجه داشت. یکی از بحث برانگیز ترین پرونده های مربوط به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) از زمان تأسیس و شروع فعالیت های نظامی خود در سوریه و عراق،شیوه برخورد و تعامل آن با ادیان ، مذاهب و فرقه ها و اقلیت های قومی و مذهبی است. در این بین، بررسی ادبیات دینی حاکم بر این گروه از اهمیت زیادی برخوردار است. این گفتار دینی که ریشه در اسلام سلفی دارد نیازمند بررسی دقیق تری است؛ دست کم آنجا که پای برخورد این گروه با دیگر گروه های قومی و مذهبی درمیان است.در این مقاله برآنیم نگاه داعش به عنوان یک گروه منتسب به جریان سلفی- جهادی را به گروه های قومی و مذهبی دیگر و به طورکلی برخورد و حساسیت این گروه را را نسبت به "دیگری" و "غیرخودی ها" بررسی کنیم.

با پیروزی انقلاب اسلامی دولت موقت بازرگان و شورای انقلاب متصدی امور دوران انتقالی قدرت، ساخت اولیه نهادهای بوروکراتیک دولتی، سامان سیاسی - اقتصادی کشور، و نیز انتظام قوای نظامی - پلیسی گردیدند. عواملی مختلف از جمله، تعدد احزاب سیاسی با مبانی ایدئولوژیکی متفاوت، توقعات فزاینده و هیجان انقلابی، بی ثباتی دوره انتقالی ، ضرورت بازگشت به روال عادی و سامان سیاسی – اقتصادی کشور را برای دولت موقت و شورای انقلاب دشوار کرده بود. لذا مقاله حاضر با هدف، بررسی نحوه ساخت نهادهای انقلابی و تصویب و اعلام مشروعیت نظام برآمده از انقلاب توسط دولت موقت و شورای انقلاب، تفاسیر ایدئولوژیکی موجودمی باشد. با روش پژوهش توصیفی – تحلیلی تلاش بر آن است نحوه ساخت نهادهای مدنی و قانون اساسی مطابق شعایر و رسالت انقلاب اسلامی را بررسی نماید. تنوع احزاب و وجود ایدئولوژی های رقیب متضاد سبب تاکید امام خمینی به نیروهای طرفدار ایشان در شورای انقلاب و بعداً در مجلس خبرگان قانون اساسی بر دفاع از تصویب متمم قانون اساسی مطابق شریعت اسلامی گردید. این امر با حمایت اکثریتی مردم و هوشیاری امام و نیروهای پیرو خط ایشان در جهت رسالت انقلاب اسلامی با همه چالش های محیطی میسر گردید.

خیزش و بیداری اسلامی بحر ین بیش از هر جنبش دیگری در جهان معاصر عرب، از آموزه-های اسلامی نهضت حسینی و حادثه ماندگار عاشورا تاثیر پذیرفته است؛ چرا که در میان این ملت، شورش امام حسین (ع) علیه بیدادگری، وجدان های خفته را بیدار کرد، جامعه را تشنه فرمانروایی صالحان نمود و به سرمشقی بی بدیل برای جنبش های آزادی بخش جهان به ویژه جهان تشیع شد. شاعران انقلابی و شیعی بحر ین در اشعار خود با الهام از این حادثه شورانگیز دینی و قهرمانان الهام بخش آن، اهداف والای انسانی و اسلامی قیام مردم بحر ین علیه ستمگری حاکمان مستبد و خودکامه را به تصویر کشیده اند. در اشعار انقلابی، مضا مینی چون ستم ستیزی و خوار ستیزی غریبانه، مرگ سرخ در کنار ولایت پذیری، شکیبایی در هنگامه غیبت مهد ى (عج(، روح پایداری و بیداری و احیاء عزت و کرامت، برگرفته از پیام عاشورا موج می زند. از این رو، چگونگی ظهور مضامین حسینی در شعر بیداری اسلامی بحرین، به عنوان مسئله تحقیق حاضر مطرح است و پژوهش حاضر در تلاش است تا با روش توصیفی – تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد: مهمترین مضامین قیام امام حسین (ع) در شعر بیداری اسلامی بحرین کدام اند؟

لزوم توانمندی هر نظام حکومتی در عرصه بین المللی با توجه به عناصر اساسی تشکیل کشور مانند حاکمیت - به مفهوم حق تصمیم گیری و آزادی عمل کشور در کلیه امور، در چارچوب مرزهای خود و عدم وابستگی به هر قدرت داخلی یا خارجی(استقلال)- سبب می شود هر کشور در این موضوع، دارای ایدئولوژی منحصر به خود باشد. این ایدئولوژی در جمهوری اسلامی ایران با بررسی دیدگاه های بنیان گذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) و سیاست های ثانویه آشکار می گردد. در این مقاله با بررسی طرح های عام الشمول سال های گذشته برخی دولت ها مانند نقشه های خاورمیانه در ارتباط با طرح جنگ سوریه به این سؤال اساسی پاسخ داده خواهد شد که ایدئولوژی ایران برای حضور در سوریه چیست؟ واقعیت امر چنین است که حفظ بنیان های اساسی انقلاب در هسته های مقاومت خارج از ایران موجب مهار خطر تخاصم در مرزهای ژئوفیزیک داخلی خواهد شد؛ به عبارت دیگر با مداقه در تحولاتی کنونی آسیای غربی در صورت عدم مقابله با متخاصمان مهاجم، ایران در تعاقب اهداف پیگیری شده نقشههای کلان خاورمیانه، باید در مرزهای داخلی به مقابله با متخاصمان بپردازد؛ به علاوه باید بیان نمود که اسلام در نظام حقوقی خود ماهیت جهانی دارد و منحصر به زمان و مکانی خاص نیست و بر همین اساس، یاری به «مظلومان جهان» از وظایف مسلمانان در مداخلات بشردوستانه محسوب می شود

تاریخ اندیشه سیاسی در تمدن اسلامی، بیانگر تغییر و تحول در میزان اقتدارگرایی حکومت هاست. و از آن جایی که اسلام به اقتدارگرایی امت ها و جوامع اسلامی اهمیت فراوان داده است؛ لذا اتخاذ موضع معرفت شناختی نسبت به مبانی آن در قرآن، ضروری و اساسی است. تا بتوان از ورای تنوعات ملموس در جریان های مختلف سیاسی، به بنیاد روش شناختی مکنون در اندیشه های سیاسی اسلامی دست یافته و بر برخی مشکلات ناشی از سیطره ی دیدگاههای مستبدانه و خودکامه فائق آید. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل مطالب، به بررسی و بیان مبانی اقتدار گرایی در اسلام پرداخته، سپس با در نظر گرفتن این مهمّ که بیداری اسلامی در ایران، به این کشور اقتدار ویژه ای در سطح منطقه ای و جهانی بخشیده است، به واکاوی و بازشناسی دیدگاه امام خمینی(ره) به عنوان بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران درباره اقتدارگرایی امت ها از طریق بیداری اسلامی خواهیم پرداخت.