مطالعات مدیریت ترافیک

این پژوهش تحت عنوان « بررسی نقش پلیس راه در مدیریت صحنه تصادفات جاده ای جهت کاهش آسیب های جانی مالی استان اردبیل » در سال 1386 با هدف شناسائی و تبیین علمی برخی از عوامل مؤثر در کاهش تلفات و صدمات صحنه های تصادف انجام شده است. در این تحقیق پس از بررسی اهمیت مدیریت تصادفات و تاثیر آن در کاهش تلفات و صدمات جانی و مالی، سیستم مدیریت صحنه تصادفات مورد بحث قرار می گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت صحنه تصادف توسط کارشناس پلیس راه، ضمن جلوگیری از تصادفات ثانویه و تسریع در بررسی صحنه، باعث تسهیل در امدادرسانی به حادثه دیدگان و پاک سازی و بازگشایی راه شده و در نهایت منجر به کاهش تلفات جانی و مالی حادثه دیدگان و رانندگان عبوری خواهد شد.

راه های دوخطه برون شهری دو عملکرد جابجایی و دسترسی را در شبکه راه ها فراهم می کنند. برای تعیین سطح سرویس راه های دوخطه دوطرفه از دو شاخص عملکردی درصد زمان دنباله روی، PTSF ، و متوسط سرعت سفر، ATS ، استفاده می شود. راهنمای ظرفیت راه ها، HCM2000 ، به دلیل دشواری اندازه گیری میدانی درصد زمان دنباله روی پیشنهاد می کند که از درصد وسایل نقلیه با سرفاصله زمانی 3 ثانیه یا کمتر به عنوان جایگزین آن استفاده شود. این مقاله به بررسی اعتبار این معیار جایگزین در ایران می پردازد. بدین منظور جریان ترافیک در سه راه دوخطه برون شهری دارای ترددشمار تحلیل شد. با استفاده از داده های ترددشمار در هر یک از این راه ها، درصد وسایل نقلیه با سرفاصله زمانی 3ثانیه یا کمتر در بازه های زمانی مختلف اندازه گیری شده و سپس با استفاده از نرم افزار IHSDM جریان ترافیک و شرایط هندسی مسیر در هریک از راه های مورد مطالعه شبیه سازی گردید. نتایج نشان داد که مقادیر درصد زمان دنباله روی حاصل از شبیه سازی در محیط نرم افزار با شاخص جایگزین یعنی درصد وسایل نقلیه با سرفاصله زمانی 3ثانیه یا کمتر بسیار به هم نزدیک است. این مطالعه نشان داد که می توان باتوجه به شرایط ترافیکی و هندسی در راه های کشور ایران نیز، از شاخص جایگزین برای اندازه گیری PTSF بهره جست.

معماری سیستم ITS عبارت است از ایجاد هماهنگی بین تجهیزات و سیستم های هوشمند حمل و نقل در یک چارچوب و به صورت یک پارچه به گونه ای که این سیستم ها به صورت مجموعه ای واحد در جهت کاهش مشکلات ترافیکی عمل نمایند. در این مقاله برای اولین بار، روش جدیدی جهت دست یابی به مدل منطقی معماری ITS در کلان شهرهای ایران ارائه گردید و براساس آن الگوی معماری منطقی ITS شهر تهران تدوین شد. بدین منظور ابتدا، معماری کشورهای مطرح در این زمینه مانند آمریکا، اروپا، ژاپن و کانادا، مورد مطالعه قرار گرفت. باتوجه به این که کشور آمریکا به عنوان کشور پیشرو در بحث معماری ITS بوده و معماری ITS سایرکشورها با بهره گیری از تجربیات این کشور تدوین شده است، در این تحقیق نیز معماری ITS آمریکا به عنوان الگو انتخاب شد. پیش نویس معماری منطقی ITS شهر تهران با توجه به مشکلات و با درنظر گرفتن نیازها و امکانات موجود تهیه گردید. سپس معماری منطقی براساس نظرات کارشناسی 20کارشناس ITS و با پرکردن دو نمونه پرسش نامه اصلاح شد. در این پرسش نامه ها از کارشناسان درخواست شده بود ارتباط فرآیندها با یکدیگر و همچنین با عناصر خارجی را مشخص نمایند. بدین ترتیب معماری منطقی ITS کلان شهر تهران با ترسیم دیاگرام DFD نمایش داده شد.

بررسی نقش وسایل نقلیه سنگین در تصادفات جاده ای محور هراز و ارائه راهکارهای کاهش آن در سال های 87-1385، در راستای پاسخ گویی به یکی از مهم ترین مسائل تصادفات جاده ای محور هراز به عنوان یکی از شاهراه های استان مازندران به پایتخت صورت گرفته است زیرا آمارهای موجود بیان گر آن است که وسایل نقلیه سنگین یکی از عوامل اصلی وقوع تصادفات در این محور بوده لیکن تاکنون پژوهش علمی در این رابطه انجام نگرفته است. این تحقیق با روش پیمایشی و بهره گیری از دو جامعه آماری افسران و متخصصان ترافیک و رانندگان وسایل نقلیه سنگین صورت گرفته و برای جمع آوری اطلاعات، محقق تلاش کرده که از ابزار پرسشنامه که در زمان پایان نامه اعتبار و پایایی آن با آلفای کرون باخ مورد تایید قرار گرفته است، استفاده کند. نتایج تحقیق ضمن تاکید مکرر فرضیه ها بیانگر آن است که سن، میزان کارآیی و نوع وسایل نقلیه سنگین در تصادفات جاده ای نقش دارند، ایمن نبودن محور هراز در تصادفات جاده ای نقش داشته است، وجود معادن مصالح ساختمانی در تصادفات جاده ای نقش دارند، زمان کاری بیش از حد رانندگان در تصادفات جاده ای نقش داشته است. با این توصیف به منظور کنترل و کاهش تصادفات مربوط به وسایل نقلیه سنگین، چند راهکار عملی به عنوان پیشنهاد تحقیق ارائه شده است.

وسیله نقلیه در کنار عامل انسانی، جاده و محیط، یکی از عوامل بروز تخلفات رانندگی است. براین اساس هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی رابطه وسیله نقلیه و تخلف رانندگی است. روش انجام پژوهش، روش پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را کلیه افراد بالاتر از 18سال شهر یاسوج که دارای گواهینامه رانندگی بوده و صاحب خودرو شخصی هستند، تشکیل می دهد. در مجموع 389نفر به عنوان نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه است که جهت تعیین اعتبار آن از اعتبار محتوا، و جهت تعیین پایایی آن از روش باز آزمون، استفاده شده است. نتایج توصیفی پژوهش بیانگر آن است که تخلف رانندگی در سطح بالایی است. به علاوه نتایج تحلیلی نشان می دهند بین نوع خودرو و تخلف رانندگی رابطه معناداری وجود ندارد اما مدل خودرو بر تخلف رانندگی تاثیر دارد و با افزایش عمر خودرو تخلف رانندگی افزایش می یابد.

باتوجه به افزایش روزافزون سفر، نیاز به برنامه ریزی برای مدیریت منابع موجود و تخصیص منابع جدید در همه بخش ها از جمله نزد متولیان بخش حمل و نقل جاده ای که بیشترین سهم جابجایی مسافر را در میان سایر بخش ها دارا می باشند به چشم می آید. همچنین به دلیل اهمیت پیش بینی دقیق مسافران برای مدیریت عرضه امکانات موجود و تخصیص منابع جدید، پیش بینی تعداد مسافران از اولویت بالایی برخوردار است. از این رو برنامه ریزان حمل و نقل و اقتصاد از گذشته به دنبال تخمین مدل هایی جهت پیش بینی سفر جاده ای مسافر بوده اند. متخصصان علوم مختلف از جمله ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر هر یک به نوعی سعی می کنند روشی ساده و مؤثر برای پیش بینی هر چه دقیق تر تعداد مسافران در بعد ملی، منطقه ای و بین المللی ارائه دهند. برآورد تقاضای حمل و نقل یکی از مهم ترین موارد برای انجام برنامه ریزی، طراحی و مدیریت در زمینه حمل و نقل است. اولین گام در مسیر طراحی حمل و نقل کارا و پویا ارائه یک برنامه ریزی جامع مشتمل بر دوره های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت است. بنابراین اهمیت تدوین مدل هایی منطبق بر واقعیات جامعه، آشکار می گردد. براین اساس در این مقاله سعی شده است تا با مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه مدل های برآورد تقاضا، مدل های مختلف موجود در زمینه توزیع سفر مورد آنالیز قرار گیرد.

اطلاعات داده ای دقیق از میزان ترافیک انواع وسیله نقلیه در شبکه راه ها به امر بهسازی و گسترش سیستم حمل و نقل جاده ای کمک شایانی می کند. برای رسیدن به این مهم، روش های مختلف برداشت میدانی و ثبت داده های آماری از دیرباز در جمع آوری اطلاعات ترددشماری برای انواع راه ها مورد استفاده بوده است. هدف از این مقاله تعیین بهینه روش و تجهیزات ترددشماری ترافیکی با توجه به شرایط محیطی، هزینه و نوع راه در ایران می باشد. به این منظور ابتدا انواع روش های خودروشماری رایج در ایران بررسی می گردد، سپس تجهیزات آشکارگر مکانیزه مورد استفاده در حمل و نقل راه های کشور و روش های کاربرد آنها ارزیابی می شود، در ادامه مزایا و معایب هر کدام از دستگاه های خودروشمار با توجه به شرایط شبکه راه ها مورد تحلیل قرار می گیرد تا کاربرد بهینه این دستگاه ها مشخص گردد، در پایان براساس شرایط مختلف و نوع راه مناسب ترین دستگاه های الکترونیکی در ترددشماری ترافیکی برای شبکه حمل و نقل جاده ای ایران طبقه بندی و پیشنهاد می شود.