سید رضا سیدنژاد فهیم

دنیای امروز ب ه دلیل تغییر در ماهی ت رقاب ت ب ین المل ل و رش د روزاف زون ش رکت ه ای چندملیتی با دنیای گذشته تفاوت های زیادی دارد. توسعه صادرات و ورود صحیح به بازار جهانی، همچنین حفظ شرایط و ماندگاری در آن جز با یک راهبرد مشخص و پایدار صادراتی به دست نمی آیند؛ بنابراین، باتوجه به اهمیت و ضرورت توسعه فعالیت های صادراتی، شرکت ها نیازمند اتخاذ استراتژی مناسب جهت توسعه پایدار آن هستند؛ لذا در این پژوهش به بررسی رابطه بین استراتژی های تجاری با عملکرد صادراتی شرکت ها پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش، اطلاعات صورت های مالی 176 شرکت در طی دوره زمانی 1396 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که انتخاب استراتژی های تجاری اثر مستقیم و معناداری بر عملکرد صادراتی شرکت ها دارد. یعنی هر چه استراتژی تجاری شرکت به سمت تهاجمی سوق پیدا کند عملکرد صادراتی شرکت نیز بیشتر می شود. همچنین رابطه معناداری بین استراتژی های تجاری با سهم بازار صادراتی و گرایش صادراتی وجود ندارد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیامدهای رفتاری فرسودگی شغلی در اساتید حسابداری و مالی ایران با تمرکز بر مسئله ترک حرفه آکادمیک است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش از نوع پژوهش های توصیفی پیمایشی است. برای فرسودگی شغلی، از پرسش نامه خلاصه شده ماسلاچ (فوگارتی و همکاران، ۲۰۱۶)؛ تمایل به تغییر شغل، از پرسش نامه کابرز و فوگارتی (۱۹۹۵)؛ رضایت شغلی، از پرسش نامه برایفیلد و روته (۱۹۵۱) و تعهد سازمانی، از پرسش نامه می یر و آلن (۱۹۹۱و ۱۹۹۷) استفاده شد. داده های پژوهش از بین ۲۳۴ پرسش نامه تکمیل شده توسط اعضای هیئت علمی حسابداری و مدیریت مالی کشور، در سال ۱۴۰۱ گردآوری و برای تحلیل داده ها، از روش معادلات ساختاری و نرم افزار پی ال اس استفاده شد. یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که رضایت شغلی تحت تأثیر مؤلفه مسخ شخصیت قرار دارد. فرسودگی شامل (فرسودگی عاطفی، کاهش موفقیت شخصی و مسخ شخصیت) با تعهد عاطفی به سازمان ارتباط منفی و با تداوم تعهد سازمانی ارتباط مثبت دارد. همچنین مؤلفه های فرسودگی بر عملکرد شغلی اساتید حسابداری و مالی تأثیر منفی می گذارد. نتایج نشان داد که تمایل به تغییر شغل در اثر ایجاد فرسودگی به وجود نمی آید؛ اما رضایت شغلی عامل مهمی درعدم تمایل به تغییر شغل توسط اساتید حسابداری و مالی است. مؤلفه های تعهد عاطفی و تداوم تعهد سازمانی با تمایل به تغییر شغل ارتباط منفی دارند. در نهایت، تعهد عاطفی به سازمان زمینه افزایش رضایت مندی شغلی است. نتیجه گیری: نتایج بررسی نشان می دهد که فرسودگی شغلی در حوزه آموزش عالی، می تواند عاملی برای کاهش رضایت مندی شغلی و تقلیل عملکرد شغلی باشد. نتایج نشان داد که فرسودگی در سه بُعد عاطفی، کاهش موفقیت شخصی و مسخ شخصیت، بر تمایل به تغییر شغل اساتید حسابداری و مالی تأثیر معناداری ندارد؛ اما کماکان بر عملکرد و رضایت شغلی عاملی تأثیرگذار است. تعهد سازمانی اعم از تعهد عاطفی و تداوم تعهد نیز تحت تأثیر مؤلفه های فرسودگی قرار دارند. به نظر می رسد ضرورت دارد که مراجع قانون گذار و ذی ربط، در آموزش عالی شامل وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و دانشگاه آزاد، سازوکارهای مناسبی برای مدیریت عوامل تشدیدکننده فرسودگی شغلی به کار گیرند تا از پیامدهای منفی ای همچون نارضایتی شغلی، ترک حرفه آموزش و تحمل هزینه های جایگزینی در این بخش اجتناب کنند. در ادبیات تجربی، موضوع فرسودگی شغلی و پیامدهای ناشی از آن، چندان در کانون توجه پژوهشگران قرار نگرفته و معدود آثار تجربی نیز، به فرسودگی در حرفه حسابرسی پرداخته است. با توجه به سهم مؤثر آموزش عالی در آماده سازی و اعتلای آموزش حسابداری، مالی و حوزه های پژوهشی مرتبط، بی توجهی به موضوع فرسودگی، می تواند زیان های جبران ناپذیری در پی داشته باشد.

دسترسی به اطلاعات باکیفیت نقش موثری بر تصمیم گیری های سرمایه گذاران دارد و در صورتی که اطلاعات باکیفیت، به موقع در دسترس باشد تاثیر آن چشم گیرتر خواهد بود. اما گاهی اوقات ممکن است کیفیت گزارش های مالی فدای به موقع بودن آن شوند. استفاده از حسابرسان محلی می تواند منجر به ارائه به موقع گزارش حسابرس شود. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر استفاده از حسابرسان محلی بر به موقع بودن گزارش حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی است. برای این منظور داده های مربوط به 125 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1398 مورد آزمون قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد شرکت هایی که از حسابرسان محلی استفاده می کنند گزارش های حسابرسی به موقع تری دارند، اما این موضوع تاثیری بر کیفیت گزارشگری مالی ندارد. همچنین شرکت های کوچک تر به دلیل مشکلات مربوط به زیرساخت های نظارتی در صورتی که از حسابرسان محلی استفاده کنند گزارش حسابرسی را با تاخیر کمتری دریافت می نمایند. این پژوهش به ادبیات رو به رشد در مورد انتخاب حسابرس می افزاید.

هدف: تصمیمات مربوط به پرداخت سود سهام به عنوان یکی از مؤلفه های اساسی در سیاست مدیریتی شرکت ها و از مهم ترین مباحث مطرح در ادبیات مالی می باشد؛ ازیک طرف عامل اثرگذار بر سرمایه گذاری های پیش روی شرکت ها است و از طرف دیگر بسیاری از سهامداران با افق سرمایه گذاری کوتاه مدت خواهان تقسیم سود نقدی هستند، ازاین رو مدیران باهدف حداکثر کردن ثروت همواره باید بین علایق مختلف آنان و فرصت های سودآور سرمایه گذاری تعادل برقرار کنند. روش شناسی پژوهش: در این پژوهش تأثیر فشار سرمایه گذاران بر سیاست تقسیم سود موردبررسی قرار گرفت. برای دستیابی به هدف پژوهش، 84 ش رکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1392 تا 1397 انتخاب شد و با استفاده از رویکرد داده های ترکیبی، فرضیه های پژوهش آزمون شدند. یافته ها: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که فشار سرمایه گذاران بر سود تقسیمی هر سهم و نسبت سود تقسیمی به فروش تأثیر مثبت و معناداری دارد. اصالت/ارزش افزوده علمی: تشریح و تبیین سیاست تقسیم سود شرکت ها و عوامل تعیین کننده آن یکی از بزرگ ترین چالش هایی است که همواره پیش روی متفکران حوزه اقتصاد مالی بوده است که در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفت.

از مهم ترین ویژگی های ﮐﯿﻔﯽ صورت های ﻣﺎﻟﯽ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ پیش بینی پذیری آن است ﮐﻪ نشان دهنده اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺮای سرمایه گذاران می باشد. پیش بینی جریانهای نقدی عملیاتی از اولویت های ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت سرمایه گذاری در ﺑﺎزار ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می رود. ازاین رو ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی تأثیرگذار ﺑﺮ ﻣﯿﺰان پیش بینی آن می تواند دارای اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ در ﺑﺎزار ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻫﺎی سرمایه گذاری ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ مکانیزم های راهبری شرکتی ﺑﺮ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ جریان نقد عملیاتی ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از 101 ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان طی دوره زﻣﺎﻧﯽ1392 اﻟﯽ 1397، به ﻋﻨﻮان نمونه آﻣﺎری اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﻮع ﮐﺎرﺑﺮدی و ﻧﻮع ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ داده های پانلی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد رابطه مثبت و معناداری بین سه متغیر قدرت هیئت مدیره، قدرت کمیته حسابرسی و قدرت راهبری شرکتی با پیش بینی جریان نقد عملیاتی وجود دارد. اما شواهدی مبنی بر رابطه معنادار بین قدرت مدیرعامل و قدرت ساختار مالکیت با پیش بینی جریان نقد عملیاتی یافت نشد.

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین مراحل مختلف چرخه عمر شرکت و محافظه کاری حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور داده های مربوط به مرحله ایجاد، رشد، بلوغ، رکود و افول شرکت ها بر اساس الگوی جریان نقدی دیکنسون (۲۰۱۱) به عنوان معیارهای چرخه عمر شرکت ها و محافظه کاری حسابداری طی یک دوره پنج ساله بین سال های ۱۳۹۷-۱۳۹۳ جمع آوری شد و ۱۰۹ شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. با توجه به موضوع تحقیق، یک فرضیه تدوین شد که در آن به بررسی تأثیر مراحل چرخه عمر شرکت ها بر محافظه کاری حسابداری می پردازد. این پژوهش ازنظر هدف از نوع تحقیق بنیادی توصیفی است بر اساس رویکرد یک تحقیق همبستگی محسوب می شود که بر اساس تشکیل مدل های رگرسیونی به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخته خواهد شد همچنین با توجه به این که این تحقیقات از اطلاعات گذشته برای آزمون فرضیات استفاده می کند از نوع تحقیقات پس رویدادی است. داده ها اطلاعات پژوهش از صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران و یادداشت های توضیحی و مراجعه به اطلاعات بورس و اوراق بهادار اقتباس شده است. نتایج در سطح اطمینان ۹۵٪ مبین رابطه مثبت و معناداری بین چرخه عمر شرکت با محافظه کاری حسابداری به کمک اقلام تعهدی غیرعملیاتی و نسبت ارزش بازاری به ارزش دفتری است.

موضوع تضاد منافع بین سهامداران و مدیران و مکانیسم حاکمیت شرکتی بهعنوان راهحل کاستن از هزینههای نمایندگی مرتبط با آن، از موضوعات مهمی بوده که به دلیل اثرگذاری آن بر عملکرد شرکتها موردتوجه محققان و متخصصان بسیاری قرار گرفته است. با توجه به اینکه توسعه صادرات و ایجاد منافع مشترک اقتصادی با سایر کشورها توانسته ضمانتهای لازم برای امنیت شرکتها و کشور را فراهم کند، لذا در این پژوهش به بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی با گرایش صادراتی و عملکرد صادراتی پرداخته شده است و اطلاعات مالی 160 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1392 تا 1396، با استفاده از روش آماری در قالب یک پژوهش همبستگی و موردبررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد رابطه مثبت و معنیداری بین دوره تصدی مدیرعامل، روابط سیاسی و تمرکز مالکیت با گرایش صادراتی وجود دارد. همچنین بین استقلال هیئتمدیره و تمرکز مالکیت با عملکرد صادراتی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. رابطه معنیداری بین دوره تصدی مدیرعامل و روابط سیاسی با عملکرد صادراتی یافت نشد.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش و تاثیر شاخص های کیفیت حسابرسی بر میزان اصلاحات سود حسابرسی شده پرداخته شده است. روش شناسی پژوهش: فرضیه های پژوهش بر اساس داده های گردآوری شده از 128 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1393 تا 1397 با استفاده از تحلیل رگرسیون داده های ترکیبی مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: نتایج آزمون نشان داد که بین دوره تصدی حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت با میزان اصلاحات سود حسابرسی شده رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد؛ اما بین حق الزحمه حسابرس، اندازه حسابرس و رتبه حسابرس با میزان اصلاحات سود حسابرسی شده رابطه منفی و بی معنی وجود دارد. جهت تجزیه وتحلیل بیشتر، تأثیر کیفیت حسابرسی بر اصلاحات حسابرس که منجر به کاهش سود می شود نیز بررسی شد. شواهد حاکی از آن است که دوره تصدی حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت رابطه مثبت معنی دار و اندازه حسابرس و رتبه حسابرس رابطه منفی معنی دار با اصلاحات کاهشی سود حسابرسی دارند.  اصالت/ارزش افزوده علمی: در این پژوهش از پنج شاخص دوره تصدی حسابرس، اندازه حسابرس، رتبه حسابرس، تخصص حسابرس در صنعت و حق الزحمه حسابرس به عنوان معیار کیفیت حسابرسی استفاده شده است.

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر معاملات غیر عادی معامله گران آگاه بر نقد شوندگی سهام می پردازد. در این پژوهش از نوسان در حجم معاملات غیر عادی سهامداران حقوقی قبل از مجمع عمومی صاحبان سهام جهت اندازه گیری رفتار متفاوت معامله گران آگاه استفاده شده است. همچنین برای اندازه گیری نقد شوندگی سهام از دو شاخص ارزش معاملات و نسبت روزهای باز معاملاتی استفاده شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش، 123 ش رکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1391 تا 1396 انتخاب گردید و با استفاده از رویکرد داده های ترکیبی، فرضیه های پژوهش آزمون شدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین معاملات غیر عادی معامله گران آگاه و نقد شوندگی سهام رابطه معنی داری وجود ندارد. این موضوع می تواند نشان دهنده رفتار ناهمگن سهامداران حقوقی (به عنوان یکی از قدرتمندترین بازارگردان های بازار سرمایه) در رابطه با نقد شوندگی سهام باشد و نتیجه آن نارضایتی سهامداران خرد برخی از شرکت ها خواهد بود.

هدف: با توجه به سند چشم انداز بازار سرمایه ایران، این بازار می تواند به مرکز مالی اسلامی در خاورمیانه مبدل شود. این امر به حمایت از حقوق سرمایه گذاران از طریق ساماندهی، حفظ و توسعه بازاری شفاف، منصفانه و کارا برای انواع اوراق بهادار نیاز دارد. شفافیت و کاهش عدم تقارن، موجب کاهش ریسک در بازار سرمایه شده و امکان جذب بیشتر سرمایه گذار را فراهم می کند. به همین منظور، پژوهش حاضر به بررسی عدم تقارن اطلاعات ناشی از نگه داشت اخبار بد توسط شرکت ها و نقش آن بر رضایتمندی سهامداران می پردازد. روش: در این پژوهش از میزان بازده غیرعادی سهام قبل و بعد از تاریخ مجمع عمومی در راستای بررسی عدم تقارن اطلاعاتی استفاده شده است. برای اندازه گیری رضایتمندی سهامداران نیز از دو شاخص ارزش معاملات و نسبت روزهای باز معاملاتی استفاده شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش، 123 ش رکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1390 تا 1396 انتخاب شده و با استفاده از رویکرد داده های ترکیبی، فرضیه های پژوهش آزمایش شدند. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین استراتژی ناشی از نگه داشت اخبار بد و ارزش معاملات رابطه معنا داری وجود ندارد، اما بین استراتژی ناشی از نگه داشت اخبار بد و نسبت روزهای باز معاملاتی رابطه منفی معنا داری وجود دارد. نتیجه گیری: پیش بینی می شود به واسطه استفاده از استراتژی نگهداری اخبار بد از سوی شرکت ها، میزان رضایتمندی سهامداران کاهش یافته و در بلندمدت به منافع همه گروه های درگیر آسیب جدی وارد شود.

مالیات ها به عنوان یک منبع درآمد قابل اطمینان همواره مورد توجه دولتمردان بوده است، اما از آنجایی که این ابزار پراهمیت دولت اختلالاتی در اقتصاد ایجاد می کنند اقتصاددانان به فکر افتادند که پایه های مالیاتی جدیدی را معرفی کنند که کمترین عدم کارایی را در سیستم اقتصادی ایجاد نماید. بین انواع مالیات ها مالیات های سبز از چنین ویژگی برخوردارند. با بررسی ادبیات نظری اقتصاد محیط زیست، کالاهای عمومی و مالیات سبز می توانند به عنوان ابزارهای اقتصادی در جهت کاهش مصرف حامل های انرژی و حفظ محیط زیست شناخته شود و همچنین از لحاظ کارایی اقتصادی در قالب یک ابزار مناسب مالی برای اقتصاد ایران پیشنهاد می گردد.