آزیتا ستار

مقدمه: کیفیت زندگی کاری دارای اهمیت به­سزایی است و احتمالا تاثیرهای روانی و اجتماعی بر پرسنل بخش به جای می­گذارد. از این رو، هدف اساسی این پژوهش، شناسایی رابطه­ی بین کیفیت زندگی کاری و بهداشت روانی مدیران مدارس شهر خرم­آباد بود. روش­کار: پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه­ی تحقیق شامل 130 نفر از مدیران مدارس شهر خرم­آباد بود که با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­ای متناسب در سال تحصیلی 90-1389 انتخاب شده بودند. برای گردآوری داده­ها از دو فرم پرسش­نامه­ی کیفیت زندگی کاری و بهداشت روانی استفاده شد. داده­ها با استفاده از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون، تی مستقل، تحلیل واریانس یک سویه و با کمک نرم­افزار SPSS تحلیل شدند. یافته­ها: بین کیفیت زندگی کاری مدیران و بهداشت روانی پرسنل بخش همبستگی مستقیم وجود داشت (00001/0>P). هم­چنین نتایج نشان داد که مدیران مرد در مقایسه با مدیران زن از نظر کیفیت زندگی کاری (00001/0>P) و نیز بهداشت روانی (006/0=P) وضعیت مطلوب­تری داشتند، اما بین مدیران مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه تفاوتی در ارتباط با متغیرهای کیفیت زندگی کاری و بهداشت روانی مشاهده نشد. نتیجه­گیری: چنان چه کیفیت زندگی کاری مدیران مدارس افزایش یابد، محیط کاری مطلوب­تری برای پرسنل بخش فراهم آمده و از این رو بهداشت روانی آنان افزایش می­یابد.

روش شناسی مورداستفاده در این مطالعه کیفی از نوع پدیدارشناسی است. جامعه آماری، شامل کلیه مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 96-95 بود که تعداد آن ها اعم از زن و مرد شامل 142 نفر بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب نفر اول و برای انتخاب سایر افراد از فن گلوله برفی استفاده شد و با توجه به روش اشباع، تعداد افراد مصاحبه شونده 20 نفر تعیین شد. مشارکت کنندگان 20 نفر از مدیران مجرب و باسابقه مدارس آموزش وپرورش استان لرستان بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود و جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. در تحلیل یافته ها ابتدا با مرور و بازنگری متن مصاحبه ها، مفاهیم و عبارات معنی دار استخراج شدند؛ در مرحله بعد از تجزیه وتحلیل و کدگذاری، یافته ها نشان داد که 2 مؤلفه (عوامل سازمانی و عوامل فردی) بیشترین تأثیر را بر توانمندسازی مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد دارد. بر این اساس، محقق بر اساس مبانی نظری تحقیق، پیشینه ی توانمندسازی و تجزیه وتحلیل حاصل از مصاحبه، الگوی توانمندسازی را ارائه نمود.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در استقرار مدرسه زندگی در مدارس ابتدایی است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. نمونه آماری پژوهش 302 نفر از آموزگاران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه بازپاسخ تعیین شاخص های استقرار مدرسه زندگی ویژه متخصصان و پرسش نامه محقق ساخته مدرسه زندگی ویژه آموزگاران با ضریب آلفای کرونباخ89 /0 بود. تجزیه وتحلیل داده ها به روش تحلیل عاملی و با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. تغییر نگاه والدین، دانش آموزان، معلمان و نظام آموزش وپرورش به مدرسه؛ نیروی انسانی مجرب و خلاق؛ طراحی برنامه درسی جامع؛ تغییر فرایند یاددهی و یادگیری؛ تجدیدنظر در اهداف آموزشی و درسی؛ هماهنگ کردن با بخش های مختلف (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) جامعه؛ تغییر ساختار آموزش وپرورش از نظام بسته به نظام باز؛ فضای آموزشی متناسب؛ تغییر در محتوای آموزشی و تخصیص بودجه مناسب، عوامل استقرار مدرسه زندگی را تبیین کردند.  

هدف: مطالعه حاضر در صدد آزمون مدل ارتباطی بین رهبری معنوی و بهزیستی سازمانی با میانجی گری مثبت اندیشی در بین مدیران مدارس ابتدایی می باشد.مواد و روش ها: نوع مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این مطالعه را کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد تشکیل می دادند که تعداد91 مدیر و 231 نفر از معلمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده ها به وسیله پرسش نامه رهبری معنوی فرای(2005) و پرسش نامه بهزیستی سازمانی(1393) و پرسش نامه مثبت اندیشی اینگرام و ویسنیکی(1998) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و lisrel و روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد.یافته های پژوهش : نشان داد که میزان بهزیستی سازمانی مدارس ابتدایی با رهبری معنوی و مثبت اندیشی رابطه داشته است. به گونه ای که بهزیستی هم به صورت مستقیم(54/0=β) با رهبری معنوی و هم غیر مستقیم یعنی از طریق مثبت اندیشی(61/0=β) ارتباط دارد. برازش کلی مدل نشان داد که نسبت خی دو به روی درجه آزادی برابر 71/2 بود که بیانگر این است که برازش مدل موکداً تایید می گردد. نتیجه گیری: مدیران مدارس برای ایجاد فضای همراه با بهزیستی سازمانی سعی نمایند که ابتدا با ارائه ی چشم انداز مفیدو ایمان/ امید و تعهد سازمانی و برقراری ارتباط نوع دوستانه به معلمان و محیط کاری، موجبات هرچه بیش تر بهزیستی در مدارس را فراهم کنند. زیرا از این طریق می توانند هم دستیابی به اهداف والای آموزشی را تسهیل نمایند و هم موجب عملکرد و بازخورد آموزشی مناسب تری گردد.