مهدی اسماعیل تبار

هدف از اجرای این پژوهش، ارائه الگویی مطلوب مدیریتی برای مطبوعات در جمهوری اسلامی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، کمی و کیفی (آمیخته) و از نظر نحوه اجرا، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه ی آماریِ تحقیق حاضر، شامل دو دسته می باشد. دسته نخست مدیران مسؤول دعوت شده از سوی معاونت مطبوعاتی که در جلسات کارگروه تخصصی شرکت کرده بودند که از آن ها برای تعیین عناصر و اهمیت آن ها جهت طراحی الگو استفاده شد. دسته دوم متخصصان و پیشکسوتان برتر مطبوعات ایران که به دعوت معاونت  مطبوعاتی برای بررسی آینده مطبوعات در جلسات تخصصی، حاضر شده بودند که از آن ها برای اعتبار الگوی تحقیق استفاده شد. از 45 نفر جامعه آماری گروه اول حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 40 نفر تعیین شد. همچنین حجم نمونه برای اعتبار سنجی مدل، از شیوه هدفمند 40 نخبه عرصه مطبوعات استفاده شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل اسناد بالادستی، متن سخنرانی ها، مصاحبه ها و ابلاغیه های صادره از امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات، دو پرسشنامه محقق ساخته بوده است. نتایج تحقیق نشان داد؛ در بررسی اسناد، گفتگوها، سخنرانی های امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی، 9 سیاست کلان از دیدگاه امام خمینی (ره) و 13 سیاست کلان از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی شناسایی شد. افزایش سطح سواد رسانه ای، پیشینه عظیم تمدن ایرانی اسلامی، استقبال عمومی و مستمر مردم از مطبوعات، کاهش انحصار در تولیدات فرهنگی (مطبوعاتی)، افزایش تعداد کارشناسان حوزه مطبوعات و افزایش ضریب نفوذ اینترنت در ایران به ترتیب مهمترین نقاط قوت وضعیت مطبوعات در ایران بوده اند. دخالت مستقیم دولت، ضعف قانون مالکیت، ضعف اخلاق مطبوعاتی، نبودن استقلال اقتصادی مطبوعات و مدیریت تمرکزگرا در عرصه مطبوعات به ترتیب به عنوان مهم ترین نقاط ضعف وضعیت مطبوعات در ایران بوده اند. افزایش سریع شبکه های اجتماعی، توسعه رسانه های الکترونیکی، گسترش زیرساخت های اطلاعاتی و ارتباطی و گسترش رشته های تحصیلی در حوزه رسانه به ویژه در تحصیلات تکمیلی به ترتیب به عنوان مهم ترین فرصت های وضعیت مطبوعات در ایران بوده اند. حضور جدی نداشتن مطبوعات ایران در سطوح بین المللی، مقبولیت نه چندان مطبوعات بین المللی، ضعف تسلط بر زبان های بین المللی در عرصه مطبوعات کشور و مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم و تهاجم فرهنگی به ترتیب به عنوان مهم ترین تهدیدهای وضعیت مطبوعات در ایران بوده اند. الگوی ارائه شده در بخش های اصول و اهداف سیاست گذاری مطبوعات، چارچوب نظری، نقاط ضعف مطبوعات، نقاط قوت مطبوعات، فرصت های مطبوعات، تهدید های مطبوعات، فرآیند اجرایی و راهبردها از نظر متخصصان با 99 درصد اطمینان مورد تأیید قرار  گرفته است.