مسعود بخشی

در این مقاله با محوریت گونه شناسی عام و چهارگانه حکمرانی جسوپ (دستوری، مبادله ای، گفتگویی و همبستگی)، مسائل کلان دانشجو در نظام تربیتی حاکم بر دانشگاه های کشور مورد بازخوانی قرار گرفته و نکات اصلاحی ای برمبنای حکمرانی اسلامی دانشگاهی ارائه شده است. به همین منظور و با عنایت به فقدان طرح مناسبی از مسائل کلان تربیتی مرتبط با دانشجویان در اسناد آموزش عالی، با استفاده از روش «تحلیل مضمون»، این مسائل از نظام نامه تربیتی و برنامه ریزی درسی دانشگاه امام صادق علیه السلام به دست آمده و پاسخ های مقتضی در قالب گونه شناسی منتخب ارائه شده با استفاده از روش «نظر متخصص»، و در «مصاحبه» با برخی نخبگان آموزش عالی، پاسخ منتخب به دست آمده است که نتیجه آن تلاش برای ارائه حکمرانی دانشگاهی اسلامی بر مبنای پاسخ های مذکور است. نتیجه به دست آمده اینکه گونه غالب حکمرانی نظام تربیتی دانشگاهی دستوری با ویژگی هایی نظیر برنامه درسی ازپیش تعیین شده، آموزش یکسان، هدایت تحصیلی ضابطه محور، انجام امور دانشجویان براساس قوانین مشخص و... است؛ درحالی که دیگر الگوهای حکمرانی نظام تربیتی (مبادله ای، گفتگویی و همبستگی) دارای نکات و پاسخ های قابل توجهی به مسائل کلان دانشجویی هستند که در نظام تربیتی فعلی نادیده گرفته شده است و استفاده از آنها و تحلیل این مسائل در قالب فراحکمرانی، می تواند حکمرانی دانشگاهی اسلامی را بهتر محقق سازد.