کامران رحیم اف

با وجود پیشرفت های مهم در زمینه افزایش ایمنی در آزادراه ها، توجه به اهمیت تصادفات در آزادراه ها و هزینه های انسانی و اقتصادی ناشی از آنها، لزوم مطالعه و مدل سازی در زمینه تصادفات آزادراهی را برای شناخت عوامل مؤثر در شدت تصادفات اجتناب ناپذیر می-نماید. در این تحقیق آزادراه تهران-کرج به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است و اطلاعات مورد نیاز در خصوص تصادفات این آزادراه مربوط به سا ل های 1384 تا 1387 از سازمان ها و نهادهای ذیربط مختلف گردآوری شده است. با توجه به ماهیت رخداد حوادث رانندگی، پارامترهای متعددی در بروز این گونه حوادث و شدت آنها نقش دارند. در این تحقیق روش رگرسیون ترتیبی مورد استفاده قرار گرفته و نحوه تأثیر عوامل مختلف در شدت تصادفات با استفاده از معیارهای آماری توضیح داده شده است. برای انجام مدل سازی از نرم-افزار SPSS استفاده شده است. براساس نتایج بررسی اثر متغیرهای مختلف بر شدت تصادف و نتایج حاصل از مدل های ارایه شده در این مطالعه، عواملی نظیر هوای صاف، حجم ترافیک کمتر از 4000 وسیله نقلیه در ساعت، رانندگان دارای کمتر از 35 سال و عدم رعایت فاصله طولی از جمله عواملی هستند که نقش عمده ای در افزایش شدت تصادفات داشته اند.

تابلوهای پیام متغیر(vms) از زمره تجهیزات کنترل ترافیک هستند که به منظور ارائه اطلاعات به رانندگان، در طول مسیر مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلوها به صورت های متفاوتی نصب می گردند. در طریقه نصب دروازه ای، تابلو به وسیله پایه هایی که در دو طرف جاده واقع شده است، به صورت کاملاً حمایت شده برروی مسیر سواره رو قرار می گیرد . درحالتی دیگر، تابلو به واسطه پایه ای در قسمت شانه راه نصب می شود ؛ در شیوه سوم تابلو با حمایت پایه ای که در شانه تعبیه گردیده به صورت طره ای برروی مسیر سواره رو تعبیه می شود . اطلاعات نمایش داده شده برروی تابلوهای پیام رسان متغیر که به صورت پویا عمل می کنند، از طریق مرکز کنترل و یا در محل نصب تابلو، برنامه ریزی می شوند. به طورکلی این گونه تابلوها به منظور تاثیرگذاری بر رفتار رانندگان جهت بهبود جریان و عملکرد ترافیک استفاده می شوند. نمونه هایی از اطلاعاتی که عمدتاً از طریق تابلوهای پیام متغیر در اختیار رانندگان قرار می گیرند شامل زمان سفر میان مبادی و مقاصد مشخص، وضعیت تراکم ترافیک در کریدورهای بزرگراهی، اطلاعات مرتبط با محل کارگاه های عملیات عمرانی، اطلاعات در رابطه با وقایع خاص و ارائه راهنمایی های موردنیاز برای رانندگان، اطلاعات مرتبط با عملیات تعمیر و نگهداری در کریدورهای بزرگراهی، اطلاعات مربوط به پیش بینی شرایط جوی خاص و قریب الوقوع و اطلاع رسانی درخصوص حوادث اتفاق افتاده در مسیر می باشند. در مجموع همان گونه که نیاز ترافیکی ایجاب نموده است، امروزه باتوجه به اهمیت روزافزون کنترل ترافیک و سیستم های حمل و نقل جاده ای و انتقال اطلاعات و گزارش های لحظه ای وضعیت مسیرها به رانندگان، جایگاه ویژه ای برای تابلوهای اعلام پیام متغیر ایجاد گردیده است.

در ترافیک، آموزش یکی از سه ضلع مثلث ترافیک بوده و اصول ترافیک را تشکیل می دهد. اصل آموزش در ترافیک متضمن دامنه گسترده ای از آموزش های ترافیک، شامل: آموزش های کلاسیک در مقطع کودکستان، پیش دبستان، دبستان،... و آموزش فرهنگ ترافیک از طریق وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها و آموزش های تخصصی و حرفه ای مانند آموزش به استفاده کنندگان از راه نظیر رانندگان، سرنشینان، عابران پیاده و... است. در این تحقیق با توجه به میزان احتمال خطر در عرصه ترافیک برای کودکان و لزوم اصلاح یا تغییر رفتار در این قشر سنی به جهت حفظ ایمنی آنان، مباحثی در خصوص نقش آموزش و فرهنگ سازی در تغییر یا اصلاح در عملکرد و دانش و آموخته های کودکان این مقطع سنی مورد بررسی و پژوهش به صورت تجربی قرار گرفته است. از آنجا که عملکرد افراد، حاصل دانش و درک مفاهیم لازم از محرک های بیرونی در سطح جامعه است، بنابراین تحقیق حاضر در سه بخش دانسته ها، رفتار و مفاهیم ترافیکی تقسیم بندی شده است و برای هر بخش ابزار اندازه گیری با تعدادی سوال به گونه پرسشنامه طراحی شده رفتار عملی کودکان در محیط های شبیه سازی شده مشاهده گردیده است. کودکان مورد تحقیق در دو گروه آزمایش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی به صورت چند مرحله ای از مقطع پیش دبستان شهر تهران انتخاب شدند. با تحلیل آماری نتایج به دست آمده با استفاده از روش آماری- توصیفی، استنباطی انجام شده که نتایج آن به شرح ذیل است: - آموزش، در ارتقای آگاهی های کودکان از خطرات احتمالی ناشی از تصادفات در عرصه ترافیک، تاثیر مستقیم و مثبتی دارد. - آموزش، در ارتقا و تصحیح رفتار ترافیکی کودکان اثر مستقیم و مثبتی دارد. - آموزش، در ارتقا و درک کودکان از مفاهیم ترافیکی اثر مستقیم و مثبتی دارد.

"موضوع میانگین سر فاصله زمانی اعزام قطارها یکی از مهم ترین شاخص‌های اثر گذار بر زمان انتظار مسافران است. برای ایجاد تناسب منطقی در خدمات‌دهی سیستم‌های همگانی باید نرخ سرویس‌گیری مسافران از سیستم با نرخ ورود آنها هماهنگ شود. در این مقاله بر مبنای شاخص‌های شناسایی شده اثر گذار بر زمان انتظار مسافران در محیط مطالعات موردی شبکه مترو تهران، اقدام به بررسی‌های میدانی و آمارگیری از حجم مسافران ورودی، زمان پیاده روی از محل ورود به ایستگاه تا روی سکو، زمان انتظار برای سوار شدن به قطار، فاصله بین ورود قطار‌ها به ایستگاه و غیره.... از سیستم مترو شده است و سپس با توجه به فرآیند مدل‌سازی شاخص‌ها، نحوه عملکرد و بهره برداری سیستم مترو تهران برای دوره زمانی 6 الی 10 صبح ( اوج صبحگاهی یک روز میان هفته) شبیه‌سازی شده و در ادامه با مقایسه داده‌های حاصل از عملیات میدانی آمارگیری و خروجی‌های شبیه‌سازی، اقدام به تعیین اعتبار مدل و بررسی صحت مدل شده است. با توجه به مدل شبیه‌سازی طراحی شده و انجام فرآیندهای مدل‌سازی شاخص‌ها و کالیبراسیون آن، رابطه ریاضی بین زمان انتظار مسافران در ایستگاه‌ها با سر فاصله زمانی اعزام بین قطارها در شرایط مختلف به تعداد خطوط مترو و به تفکیک مسیرهای رفت و برگشت به دست آمد. بر مبنای فرآیندهای اعتبارسنجی، حداقل انطباق خروجی‌های مدل شبیه‌سازی با نمونه‌برداری آماری انجام شده با دقت 95% حاصل شد و نسبت زمان انتظار به سر فاصله زمانی قطارها به‌طور میانگین برای طول دوره زمانی شبیه‌سازی در کل شبکه به میزان 6/0 مشخص شد. "

"در این تحقیق، اقدام به مدل‌‌سازی ریاضی زمان تأخیر مسافران مترو براساس مدت زمان انتظار آنها در ایستگاه‌ها با استفاده از الگوریتم تصمیم‌گیری چندشاخصه شد و با روش رگرسیون غیر خطی چند متغیره، مدل بهینه‌سازی آن برای عوامل مؤثر طراحی شد. بر این اساس، در ابتدا به شناسایی ارتباط منطقی هریک از پارامترها و شاخص‌های تأثیرگذار با شرایط ایستگاه بر مبنای مطالعات موردی در متروی تهران، پرداخته شد و سپس با یافتن رابطه معنی‌دار، درجه وابستگی و میزان اثرگذاری آنها با مقوله زمان تأخیر در ایستگاه‌ها و متوسط زمان انتظار مسافران با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه تعیین شد. در نهایت، در قالب سناریوهای تصمیم‌گیری مختلف، مدل بهینه‌سازی ریاضی برای تأخیر مسافران در ایستگاه به ازاء کاهش زمان انتظار مسافران به دست آمد. در نتیجه، ضمن به دست آوردن درجه تأثیرگذاری میزان و اهمیت شاخص‌های مورد بررسی، با دقت بیش از 96 درصد، نرخ بهبود تابع هدف یعنی متوسط زمان تأخیر براساس زمان انتظار مسافران در تمام ایستگاه‌ها به ازاء هر واحد بهبود در متغیرهای مورد بررسی شامل شاخص‌های نرخ بهره‌برداری از گیشه‌های فروش و گیت‌های کنترل بلیت، سرفاصله‌های زمانی اعزام قطارهادر خطوط مختلف، ظرفیت هر قطار و همچنین نرخ ورود مسافران به ایستگاه‌ها مشخص شد."