سید علی نقی خرازی

روش حل مسأله یکی از روشهای یادگیری است که هم در زندگی روزمره و هم در کشف مسائل پیچیده علمی کاربرد دارد.در آموزش وپرورش نیز میتوان دانش آموزرا در موضع حل مسأله قرار داد.یادگیری از طریق حل مسأله نوعی یادگیری فعال وعمیق است وفرد را برای برخورد با تجارب واقعی زندگی آماده میسازد.شیوه حل مسأله ممکن است روشمند یا اکتشافی باشد.شیوه های روشمند مسیر مطمئن واز پیش طراحی شده ای برای رسیدن به پاسخ در اختیار حل کننده مسأله قرار میدهند. در روشهای اکتشافی ‘برعکس‘طرح مدوّنی در اختیار حل کننده مسأله نیست‘بلکه باید راههای مختلف را خود برگزیده آزمایش کند تا به پاسخی احتمالی دست یابد. در این مقاله‘تلاش شده است که روشهای اکتشافی حل مسأله با عناوینی چون روش کاهش تفاوت‘روش تحلیل وسیله-هدف‘روش کارمعکوس‘وروش استفاده از تمثیل مورد بحث قرار گرفته و برنامه هایی که با استفاده از این روشها در دنیا تجربه شده به اختصار بیان شود.

در مدت یک قرنی که از عمر مطالعه علمی حافظه انسان می گذرد روشهای متعدد و گوناگونی برای آزمایش و سنجش حافظه مورد استفاده قرار گرفته که برخی با شکست روبرو بوده و بعضی از توفیق برخوردار گردیده اند. هدف مقاله حاضر آشنایی با روشهای عمده آزمایش و سنجش حافظه است و در کنار آن برخی تفسیرها درباره نتایج آزمایشها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. از نظریه ها و الگوهای حافظه نیز تا آنجا که به روشهای آزمایش مربوط بوده سخن رفته است.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر نوع مدرسه، رشته تحصیلی و منطقه محل سکونت در ادراکات فعالیت های کلاسی و اهداف پیشرفت دانش آموزان است. بدین منظور، نمونه ای به حجم 571 آزمودنی از دبیرستان های مناطق مختلف تهران انتخاب شدند. آزمودنی های یاد شده ازجهت نوع مدرسه (عادی، دولتی و غیرانتفاعی)، رشته تحصیلی (ریاضی فیزیک و ادبیات و علوم انسانی) و منطقه محل سکونت (شمال و جنوب تهران) تفکیک شدند. پرسش نامه های ادراکات فعالیت های کلاسی (جنتری و همکاران، 2002) و اهداف پیشرفت میدگلی و همکاران (1998) پس از احراز روایی و پایایی، توسط آزمودنی ها تکمیل شدند. نتایج نشان داد که تمام مولفه های ادراکات محیطی کلاسی (علاقه، لذت، چالش و انتخاب) و اهداف پیشرفت (تبحری ، عملکردی رویکردی و عملکردی اجتنابی) دو به دو با هم دیگر رابطه دارند (01/0>p). با اجرای تحلیل واریانس چند متغیری مشخص شد که میانگین مولفه های علاقه و انتخاب در رشته های ریاضی فیزیک و علوم انسانی، باهم تفاوت داشتند (05/0>p)، اما سایر اثرات ساده معنادار نبود. اثرات تعاملی رشته و منطقه در مولفه های ادراکات محیطی کلاسی (علاقه، لذت، چالش و انتخاب) و اهداف پیشرفت (تبحری، عملکردی رویکردی و عملکردی اجتنابی)، اثرات تعاملی رشته و نوع مدرسه در مولفه های ادراکات محیطی کلاسی (علاقه، لذت، چالش و انتخاب) و اهداف پیشرفت (تبحری)، و نوع مدرسه و منطقه در مولفه های ادراکات محیطی کلاسی (علاقه، لذت، چالش و انتخاب) و اهداف پیشرفت (تبحری)، معنادار بود (05/0>p). سایر تعامل ها معنادار نبود.

توسعه روزافزون اقتصادی و صنعتی ژاپن با پیشرفت علوم انسانی‘ خاصه علوم تربیتی همراه بوده است. چنانکه آمار نشان می دهد درصد قابل توجهی از دانشجویان ژاپنی در رشته های علوم انسانی به تحصیل اشتغال دارند. به تناسب این موقعیت در سالهای اخیر در زمینه مطالعات روانشناسی تربیتی ژاپن شاهد تحقیقات گسترده ای بوده است. مقاله حاضر گزارشی است از این تلاشها و تحقیقات.

مقاله حاضر گزارشی است از عملکرد شناختی-حرکتی در نوجوانی 13 ساله که به دنبال تصادف اتومبیل دچار صدمه وسیع در نواحی گیجگاهی و پیشانی چپ گردیده است.دراین گزارش‘بهبودی بیمار از لحاظ نظری با توجه به کشفیات اخیر در علوم عصبی خصوصاً ترمیم پذیری و رشد مغز مورد بحث قرار میگیرد. به علاوه‘محیط مثبت و حمایت کننده موجود برای بیمار مورد بحث‘بر اهمیت عوامل روانی-اجتماعی در تسریع سیر توانبخشی تأکید دارد.