یاسر جلالی

در اغلب کشورهای اروپایی از آغاز دهه 90، اصلاحات اساسی سیاست اجتماعی و بازارکار آغاز شده است. این تغییرات ایجاب می کند که تحولات مدل های ملی متفاوت از دو منظر تحلیلی مختلف مطالعه شوند. یکی وابستگی به مسیر طی شده (که دلالت بر ادامه تفاوت های اولیه دارد) و دیگری همگرایی (یعنی ادغام در یک مدل واحد). این مقاله مدل های ملی فرانسه و انگلستان را مورد مقایسه قرار می دهد. اصول بنیادین حمایت اجتماعی و سیاست بازارکار در هر کشور در اوایل دهه 90 متفاوت بود، با این حال در پایان دهه 90 و آغاز دهه بعد هر دو کشور اصلاحات بسیاری را تجربه کردند. این مقاله نشان می دهد که گرچه انگلستان و فرانسه مسیرهای نهادی متفاوتی را دنبال می کنند، با این وجود در پایان دوره مورد مطالعه نوعی همگرایی در جهت سیاست های اجتماعی و سیاست های اشتغال مبتنی بر عرضه شغل پدیدار می شود. بنابراین، ظاهراً نظریه وابستگی به مسیر طی شده در فهم تحولات نظام های ملی بسیار معنا دار است، اما این نظریه باید در کنار انواع دیگر تغییر در نظر گرفته شود، تغییراتی که همگرایی کارکردی سیستم هایی که در آغاز متفاوت بوده اند را میسر می سازد. تئوری نهادگرای جدید به ویژه کار نورث(1990) احتمالاً اساس این چارچوب عمومی که در بر دارنده بینشی در خصوص نقش عوامل غیررسمی به ویژه ایده ها است را تشکیل می دهد.

در این مقاله با استفاده از تئوری نخبگان قدرت و با رویکردی نهادی، گروه قدرت در شهر تهران مطالعه شده است. سؤال اصلی این است که آیا اداره کنندگان سازمان های مهم شهر، یک گروه نخبه قدرت را تشکیل می دهند؟ و آیا می توان مدعی شد که این گروه به طور متشکل بر مسائل اجتماعی شهر تأثیرگذار است؟ این پژوهش برای مطالعه قدرتمندان، بر سازمان های دولتی اداره کنندة شهر متمرکز می شود و سران این سازمان ها را به عنوان نخبة قدرت در نظر می گیرد. روش انجام تحقیق عبارت از مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبه با افراد مورد نظر است. مطالعه عملکرد، تصمیم گیری ها و روابط افراد، در نظر گرفتن چند حادثة خاص و نیز جمع آوری اطلاعات حول مشخصات اجتماعی افراد، مجموع داده های ما را تشکیل می دهند.

این مقاله یک زمینه تحلیلی را برای فهم امر جهانی بسط می دهد به گونه ای که امنکان استفاده از داده ها، مفاهیم و روش های جامعه شناختی را حتی زمانی که برای پرداختن به امر جهانی طراحی نشده اند فراهم می شازد. این مقاله سه نمونه مختلف از وضعیت ها را در جایی که امر ملی یکی از زمینه های امر جهانیست مورد آزمون قرار می دهند. کیک از آنها دورنی کردن یا محلی کردن دینامیسم های جهانی در درون امر ملی است. دومی؛ متشکلی از صورت بندی هایی است که گرچه جهانی هستند. و سومی: نمونه عبارت از ملی زدایی از آن چیزیست که به طور تاریخی به عنوان امر لی بر ساخته شده و ممکنست هنوز به عنوان امر ملی تجربه شده و مورد اشاره قرار گیرد، زمانی که در حقیقت دیگر چنین نیست. تمرکز بر چنین فرآیندها و دینامیسم های نیمه ملی جهانی شدن نیازمند روش های تحقیق و نظریه پردازی هایی است که نه تنها مقیاس های جهانی بلکه مقیاس های نیمه ملی را به مثابه مؤلفه های فرآندهای جهانی بکار می گیرند.