بررسی عوامل مؤثر بر زمان توقف اتوبوس ها در ایستگاهها و پیش بینی آن در سیستم حمل و نقل اتوبوسرانی …(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمان توقف اتوبوسها در ایستگاهها، یکی از پارامترهای تأثیرگذار بر کیفیت برنامه‌ریزی حمل و نقل در سیستم اتوبوسرانی است. شناسایی عوامل موثر بر زمان توقف اتوبوسها و پیش‌بینی دقیق آن علاوه بر ارایه برنامه‌های دقیق تر، منجر به ارایه سیاستهای مناسبی برای کاهش زمان توقف و افزایش رضایت مسافران سوار بر وسیله نقلیه و منتظر در ایستگاهها می‌شود. در این مقاله، با مطالعه سیستم اتوبوسرانی شهر تهران، عوامل بالقوه موثر بر زمان توقف اتوبوسها در ایستگاهها شناسایی شده و با استفاده از تحلیل رگرسیونی، تأثیر بخشی از عوامل شناسایی شده مانند تعداد مسافران سوار و پیاده شده، بر زمان توقف اندازه‌گیری شده است. برازش توابع مختلف بر داده‌های جمع‌آوری شده از سیستم اتوبوسرانی شهر تهران، تابع غیرخطی از تعداد مسافران سوار و پیاده شده، بدون درنظر گرفتن جنسیت مسافر و دری که از آن پیاده یا سوار می‌شوند را به عنوان مناسب ترین تابع برای پیش‌بینی زمان توقف با ضریب تعیین 9/87 درصد نتیجه داده است. همچنین بررسی میکروسکوپی فرآیند توقف و تحلیل آماری پارامترهای موثر بر آن مانند زمان و تعداد مسافران سوار و پیاده شده منجر به توسعه مدل شبیه‌سازی گسسته پیشامدی از فرایند توقف اتوبوسها در ایستگاهها شده است. از مدل شبیه‌سازی طراحی شده برای بررسی تأثیر سیاستها و عوامل دیگری که امکان مطالعه آنها بر اساس داده‌های جمع‌اوری شده نیست، از قبیل نحوه پرداخت کرایه بر زمان توقف استفاده شده است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد تغییر در نحوه پرداخت کرایه از سیستم بلیت کاغذی به پرداخت الکترونیکی حدود 23 درصد زمان توقف اتوبوسها را در ایستگاهها کاهش می‌دهد.