محمدرضا کارگر شورکی

ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه در حال حاضر با چالش های بزرگ اقتصادی و اجتماعی مهمی از جمله بیکاری تورم کاهش میل به مشارکت اجتماعی و ... مواجه است . دولت ایران نیز جهت رفع یا کاهش موارد مذکور سعی نموده است برنامه هایی را اجرا نماید اما با توجه به گستردگی موضوع و همچنین نیاز به منابع مالی و امکانات فراوان تقویت سازمان های غیر دولتی جهت رفع این مشکلات ضرورت می یابد و بایستی در فرایند توسعه کشور به آنها به عنوان نهادهایی تصمیم ساز و تصمیم گیر توجه شود . ...

مشابه بسیاری از کشورهای دیگر، ایران نیز طی سالهای اخیر شاهد رشد بیکاری جوانان بوده است. هدف این مقاله، فهم جامعه شناختی علل بیکاری جوانان بیکار شهر کرمانشاه به شیوه ی کیفی و بارویکرد نظریه زمینه ای است. مشارکت کنندگان 19 نفر از جوانان بیکار کرمانشاهی هستند که به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه عمیق است. تحلیل داده ها با کمک روش نظریه ی زمینه ای استراوس و کوربین انجام گرفته است که شامل کدگذاری باز، محوری و گزینشی می باشد. نتایج حاکی از این است که عوامل بیکاری جوانان شامل 104 مفهوم، 33 زیر مقوله، 11 مقوله ی اصلی و یک مقوله ی هسته با عنوان، دوگانه ی بیکاری ساختاری و اشتغال پذیری پایین است که در این مطالعه در قالب مدل پارادایمی ارائه شد. نتایج نشان داد جوانان جویای کار به دلیل شرایط علّی از جمله ضعف نهادی-مدیریتی، عدم نظام مندی جهت ایجاد شغل، جنسیت زدگی؛ شرایط زمینه ای از قبیل محدودیت های خانوادگی ، کیفیت پایین سرمایه انسانی و شرایط مداخله گری همچون ارزش گذاری نادرست شغلی و دافعه ی روستایی، با دوگانه ی بیکاری ساختاری و اشتغال پذیری پایین مواجه هستند. در چنین وضعیتی افراد با دو راهبرد کنشی متناقض چون انفعال و ناکارآمدی و میل به تغییر و پیشرفت به کنار آمدن و یا مقابله با مسئله ی بیکاری خود اقدام می کنند. ضرورت هم افزایی و حمایت همه جانبه نهادهای مرتبط و مسئول در راستای بهبود فضای کسب و کار و افزایش فرصت های شغلی جوانان در کرمانشاه توصیه ی جدی این مقاله است.

از دست دادن غیرارادی شغل و یا عدم توانایی در به دست آوردن شغل با مشکلات بی شماری برای فرد، خانواده ها و جامعه ارتباط دارد. تجارب افراد از بیکاری با توجه به بستر نهادی هر جامعه در گروه های مختلف اجتماعی می تواند متفاوت باشد. پژوهش حاضر با هدف شناخت پیامدهای بیکاری روی زندگی جوانان با رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 19 نفر از مردان و زنان بیکار 34-20 ساله شهر کرمانشاه جمع آوری شده است. شیوه نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی است. در این مطالعه تجارب بیکاری در پنج درون مایه اصلی تنش های روانی، اضمحلال هویت فردی و اجتماعی، مشکلات مالی، تضعیف نقش های خانواده و فرسایش سرمایه اجتماعی شناسایی شدند. یافته ها نشان داد بیکاری مهم ترین منبع استرس و نگرانی است. محدودیت مالی ناشی از بیکاری بر تصمیمات ازدواجی و فرزندآوری، کیفیت زندگی، روابط زوجین و تعاملات اجتماعی جوانان سایه افکنده است. تجربه مشترک پاسخگویان این مطالعه نشان داد نداشتن شغل چیزی فراتر از ناتوانی برای تأمین هزینه های زندگی است. افراد بیکار نه تنها شغل خود، بلکه بسیاری از ابعاد هویت فردی و هویت اجتماعی را ازدست رفته و جایگاه خود را در نظام خانوادگی و اجتماعی تضعیف شده می بینند. لذا در کنار سیاست گزاریهای کلان اقتصادی اتخاذ مقررات مربوط به بیمه بیکاری، ارائه آموزش های لازم جهت توانمند سازی افراد و مهارت های کاریابی، آموزش های فنی و مهارتی رایگان یا ارزان قیمت برای هدایت افراد به سمت فعالیت های خوداشتغالی اهمیت دارد.