میر محمد اسعدی

شناخت عوامل مؤثر در حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری سلامت ازطریق بازاریابی گردشگری سلامت با هدف جبران بخشی از خسارت واردشده به صنعت گردشگری در همه گیری کووید-19 ضروری است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی جامع از فراترکیب عوامل مؤثر در حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری سلامت و شناسایی اثرگذارترین عوامل انجام شده است. پژوهش از نوع اکتشافی و کاربردی است و در دو گام انجام شده است. در گام نخست، با مرور نظام مند پژوهش های پیشین و استفاده از روش فراترکیب عوامل مذکور مشخص و طبقه بندی شدند. در گام دوم، گراف روابط علّی معلولی با استفاده از نگاشت شناختی فازی ترسیم و مؤثرترین عوامل مشخص شدند. نمونه آماری 12 نفر از خبرگان بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند. یافته های گام اول بیانگر 46 عامل در 9 بعد بود. ابعاد مذکور (به استثنای متغیرهای جمعیت شناختی) برای رسم گراف وارد گام دوم پژوهش شدند. براساس یافته های پژوهش، تأثیرگذارترین ابعاد در گراف به ترتیب عبارت اند از: تأثیرات مثبت (75/2) و منفی ادراک شده از گردشگری سلامت (72/2)، سطح درگیری ساکنان در گردشگری سلامت (16/2)، عملکرد ادراک شده دولت و مقصد (80/1)، نظر ساکنان درباره گردشگری سلامت (52/1)، اعتماد (06/1)، شاخص های وابستگی ساکنان (80/0) و درنهایت، نگرش ساکنان درباره کیفیت زندگی و محل اقامت (08/0). درمجموع، نتایج علاوه بر افزایش دانش نظری به منظور بازاریابی مؤثرتر گردشگری سلامت کاربرد دارد.

گردشگری یکی از حوزه های اقتصادی است که با سرعت فزاینده ای در حال پیشروی است و حجم قابل توجهی از درآمد، اشتغال و تولید ملی را به خود اختصاص داده است. فناوری اطلاعات نیز با سرعت روزافزونی در بخش های مختلف زندگی انسان نفوذ کرده و به عنوان یکی از مؤلفه های اثرگذار در حوزه های مختلف کسب وکار به شمار می آید. گردشگری نیز تحت تأثیر نفوذ فناوری اطلاعات قرارگرفته و موضوع گردشگری الکترونیک حاصل ترکیب این دو حوزه است. با توجه به وجود جاذبه های متنوع گردشگری در استان یزد و همچنین لزوم بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی، در این تحقیق اقدام به شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری الکترونیک و روابط علی میان آن ها در این منطقه شده است. با استفاده از ادبیات تحقیق و روش دلفی تلاش شده مهم ترین عوامل زیرساختی در این زمینه شناسایی شده و سپس اقدام به تهیه مدل مفهومی روابط میان عوامل مذکور گردد. سپس با بهره گیری از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری مدل تهیه شده آزمون گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد کیفیت نرم افزارها نقش میانجی گری کامل در رابطه میان سایر سازه ها با توسعه گردشگری الکترونیک دارد. می توان گفت موفقیت در این زمینه منوط به حمایت های دولتی، کیفیت سیستم های اطلاعاتی و زیرساخت ها است اما این تأثیرگذاری از طریق ویژگی های نرم افزارهای طراحی شده معنا می یابند.

مقدمه: با توجه به لزوم و اهمیت بازاریابی سبز در شرایط زیست محیطی عصر حاضر و عرصه رقابتی گردشگری و همچنین پیامدهای سبزشویی ادراک شده، پژوهش حاضر به شناسایی راهکارهایی با هدف کاهش سبزشویی ادراک شده و مصونیت از اتهامات مربوطه برای بازاریابان اقامتگاه های سبز گردشگری پرداخته است. روش تحقیق: بر این اساس، از مصاحبه عمیق با خبرگان بهره گرفته شد، نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد و تا رسیدن به اشباع ادامه یافت. تجزیه وتحلیل داده ها نیز به روش گراندد تئوری انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد راهکارهای کلی در این زمینه عبارت هستند از صداقت و تناسب در عمل و ادعا، ارائه شفاف اطلاعات سبز و اطمینان از صحت ادراکات گردشگر که هرکدام دربردارنده مقوله های فرعی و شاخص های مربوطه است. بحث : بنابراین، مطابق با راهکارهای ارائه شده، ضروری است بازاریابان سبز، علاوه بر این که از هر گونه ارتکاب به سبزشویی پرهیز می کنند و شواهد لازم درخصوص بررسی صحت ادعا را در دسترس قرار می دهند، ادراکات گردشگر در این خصوص را نیز بررسی و برای رفع هر گونه سوء برداشت احتمالی تلاش کنند. نتیجه گیری: پیروی از راهکارهای مذکور می تواند راهنمایی برای بازاریابان اقامتگاه های سبز (در ارائه ادعاهای سبز مؤثرتر و صادقانه تر و محافظت از اقامتگاه های سبز واقعی در مواجهه با اتهامات سبزشویی و پیامدهای آن) و مبنایی برای پژوهش های آتی باشد.

زمینه و هدف: بررسی بهترین روش ها برای زنده ماندن در بحران، به گونه ای که کمترین ضرر را در صنعت گردشگری داشته باشد، امری مسلم است و قرار گرفتن کشور ایران در منطقهٔ بحران خیز خاورمیانه ضرورت ارائهٔ الگوی مدیریت بحران را دو چندان می کند. به منظور یافتن راهکاری مناسب در پذیرفتن بحران و ارائهٔ اقدامات کاربردی، عامل مسئولیت اجتماعی شرکتی بررسی شد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد تحلیل محتوا است و جمع آوری داده ها از مطالعهٔ ادبیات تحقیق و مصاحبهٔ عمیق با خبرگان انجام شد. نمونه گیری به روش هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و با استفاده از نرم افزار اطلس و غور در روابط مضامین نتایج به دست آمد. یافته ها: شاخص های مدیریت منابع انسانی، مدیریت درآمد، ارتباطات بحران، رویکردهای جایگزین ارائهٔ خدمات و مشروعیت اجتماعی، که برگرفته از پذیرفتن شیوه های راهبردی مسئولیت اجتماعی است، نشان از اثربخشی بالای این عوامل در بحران های گردشگری دارد. بحث: تشکیل گروه مدیریت بحران، تعیین بازار هدف، انطباق بازار و شبیه سازی محصولات و خدمات، اعتمادسازی در گردشگری ایران بررسی شد. نتیجه گیری: مسئولیت اجتماعی شرکتی با شاخص های کلیدی و نمونه هایی از شاخص های فرعی به ترتیب ارائه می شود: در شاخص کلیدی مدیریت منابع انسانی، تمایل به بهتر شدن کارها و بهبود رقابت پذیری؛ در شاخص مدیریت درآمد، بهبود بهره وری و بهینه سازی قیمت؛ در شاخص ارتباطات بحران، تأثیر گذاری در اخلاق حرفه ای و کاهش آثار منفی در ذی نفعان؛ در شاخص رویکردهای جایگزین ارائه خدمات، انعطاف پذیری و بهینه سازی محصول و، در شاخص مشروعیت اجتماعی، ارزش مشترک و حفظ محیط زیست را ارائه می دهد.

وجه تمایز بحران کروناویروس از سایر بحران های پدیدار شده، گستره ی همه گیری آن بوده است، به گونه ای که همه ی کشورهای جهان تحت تاثیر این ویروس قرار گرفتند. بحرانی که خصوصیت فاجعه آمیز را با خود به همراه دارد، بحرانی که صرفاً در زمینه صنعت گردشگری منجر به نابودی یک میلیون شغل به طور روزانه می شود و جان هزاران انسان را در اقصی نقاط جهان به مخاطره انداخته است. در شرایط امروز، بحران ها و مدیریت آن ها مسئله ای مهم تلقی می شود که ارتباطاتی نیز با گردشگری و فعالیت های آن دارد و به نظر می رسد که صنعت گردشگری با دارا بودن ویژگی هایی که آن را از دیگر صنایع جدا می سازد، همواره در معرض بحران های مختلف است که این امر می تواند احتمال وقوع و میزان بروز بحران در این صنعت را شدت بخشد. این موضوع مستلزم استراتژی و مدیریت مناسب بحران است. مقاله ی حاضر باتوجه به وسعت این بحران، یک پژوهش اکتشافی- کاربردی است. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون (تم) انجام گرفته است. براساس میزان فراوانی هر عامل در مفاهیم استخراج شده از مصاحبه ها، مهم ترین راه های برون رفت از بحران کرونا، طرح اقدام تبلیغات اعتمادسازی، بخشودگی مالیات و پرداخت یارانه کمکی و حمایتی دولت، ضرورت جدی گرفتن دانش مدیریت بحران و تشکیل تیم مدیریت بحران، طرح تعیین بازار هدف در سطح داخلی و بینالمللی، توسعه گردشگری داخلی به منظور تحریک تقاضا در پهنه کشور، طرح تهیه برنامه اقدام در کشورهای هدف، طرح انطباق بازار و شبیه سازی محصولات به تقاضای گردشگران تعیین شد.