سیروس احمدی نوحدانی

مقدمه: شهرستان خور و بیابانک با داشتن شرایط جغرافیایی و توپوگرافی ویژه، چشمهها، آبشارها ، تنو ع گیاهان دارویی ، حیات وحش و ابنیه تاریخی ، دارای ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران است. برنامه ریزی راهبردی می تواند یکی از شیوه های بهره برداری از این فرصتها باشد. بنابراین هدف پژوهش، شناخت اولویتهای راهبردی توسعه اقتصادی با تاکید بر اکوتوریسم در شهرستان خور و بیابانک اصفهان بود. ابزار و روشها: در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، جمعآوری اطلاعات با روش كتابخانهای و میدانی انجا م ش د و با نمونه گیری دردسترس، دو گروه شامل گردشگران به تعداد ۱۵۰ نفر و کارشناسان گردشگری بهتعداد ۳۰ نفر انتخاب شدند. برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها، تهدیدها و تكمیل اطلاعات به متخصصان مراجعه و فهرستی از راهبردها تهیه شد. برای انتخاب راهبردهای توسعه اقتصادی از مدل SWOT استفاده شد و داده ها با نرم افزار GIS تحلیل شدند. یافته ها: در عوامل خارجی EFAS، "متنوع سازی جاذبه های بوم گردی" با وزن 0/069 به عنوان اولین فرصت و "تخریب محیط زیستی و ایجاد خسارت به آثارتاریخی" با وزن 0/053 به عنوان مهمترین تهدید بود. در ماتریس عوامل داخلی (IFAS) مهمترین نقطه قوت، "تنوع جاذبههای اکوتوریستی در منطقه" با وزن 0/069 و "کمبود زیرساختهای محیط ی و کالبدی " با وزن 0/063 به عنوان مهمترین نقطه ضعف بود. استراتژی تغییر جهت برای این شهرستان در راهبرد رقابتی (ST) قرار داشت. نتیجه گیری: راهبردهای "توسعه همکاری سازمانهای درگیر در اداره جاذبه های گردشگری، توجه به مشارکت مردم، افزایش تبلیغات برای معرفی آثار گردشگری متقاضیان بوم گردی و جذب گردشگر در طول سال با تنوع بخشی در ارایه گونه های مختلف بومگردی"، مهمترین راهبردهای توسعه اقتصادی گردشگری شهرستان خور و بیابانک اصفهان هستند.

ا چیدمان فضایی عناصر سازمان فضایی در صورتی به توسعه پایدار منجر خواهد شد که سه جزء اصلی محیط زیست، رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی با تاکید بر انسان محوری در آن مد نظر قرار گرفته باشد . به منظور شناسایی عدم تعادل ها در پراکنش فضایی، بهره گیری از روش های مناسب که توانایی ترکیب شاخص های گوناگون را در سازمان فضایی داشته باشد حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهش در مرحله اول تبیین عوامل استراتژیک تاثیرگذار بر مدیریت سیاسی فضای جغرافیایی شهرستان اراک از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی و در مرحله دوم سطح بندی این عوامل براساس اهمیت و میزان تاثیر گذاری شان توسط روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) جهت مدیریت اصولی فضای جغرافیایی شهرستان اراک است. نوع تحقیق براساس هدف کاربردی توسعه ای و براساس ماهیت و روش، توصیفی است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، اینترنتی و مصاحبه استفاده شده است . برای تجزیه و تحلیل یافته های پرسش نامه ای روش AHP ، و برای وزن دهی عوامل نرم افزار 11 EXPERT CHOICE که نرم افزاری تخصصی برای تجزیه و تحلیل فرآیند سلسله مراتبی است، به کار رفتند. بعد از تعیین اهمیت هر یک از عوامل، وجود زمینه های مناسب توسعه بازرگانی با وجود پایانه های بار و مسافر و گمرک و سایت نمایشگاهی بین المللی در اراک، بهره برداری ناپایدار و بیش از ظرفیت منابع، وجود بازارهای هدف به ویژه در کشورهای همسایه، نابه سامانی بازار و نابه هنگام بودن برخی سیاست های حمایت از تولیدات بخش کشاورزی به عنوان مهم ترین عوامل داخلی و خارجی شهرستان شناخته شدند.

آیکونوگرافی(۱)، نظریه ای هویت گرایانه در مباحث جغرافیای سیاسی است که بر نقش نیروهای معنوی در بقای کشور بیش از سایر نیروها اهمیت قایل است و در دوره های ضعف یک کشور نمود بیشتری می یابد. ایران که در قرن نوزدهم بسیار ضعیف بود، برای تحکیم بقای خود وسیله ای نداشت، و از سوی قدرت های برتر جهانی (روسیه و بریتانیا) مستقیماً تهدید می شد. رقابت این دو قدرت در بازی بزرگ، سراسر سرزمین های ایرانی را در بر گرفت و در نهایت در اثر نبردها، تحمیل قراردادها، فشارهای سیاسی، اقتصادی و ژئوپلیتیک قدرت ها، بسیاری از این سرزمین ها از ایران جدا شدند. در این پژوهش با مراجعه به کتاب ناسخ التواریخ به عنوان یک اثر معتبر دوره قاجاریه، ضمن اشاره به مناسبات سرحدات ایرانی با حکومت مرکزی، به برخی درخواست های آنان برای باقی ماندن در تنه اصلی کشور از دیدگاه آیکونوگرافی می پردازیم. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد سرزمین های ایرانی در نتیجه رقابت و توسعه طلبی قدرت ها از کشور جدا شده است.

آن روبرت-ژاک تورگو بارون اولنمتولد 10 می 1727 در پاریس است که در تاریخ 18 مارس 1781 وفات یافت. وی سیاستمدار و اقتصاددان فرانسوی است. وی در کلیسا و در سوربن تحصیل کرد. وی هوادار تئوری های لیبرال کسنی و گورنای بود. وی به سمت وزیر امور دریایی سپس بازرس کل امور مالیه پادشاه فرانسه لویی شانزدهم منصوب شد. اما تلاشهای وی برای کاهش بدهی ملی و بهبود زندگی مردم با شکست مواجه شد. منتقدین وی را مردی ساده، شریف، قانونمدار، عاشق عدالت، حقیقت و در واقع یک ایده​آلیست و دانشمند معرفی کرده اند. از آنجا که دو مقاله تورگو در سال 1751 منتشر شده و تورگو در آن ابعاد وسیعی برای مطالعات جغرافیای سیاسی مطرح کرده است، لذا ترجمه و انتشار مقاله تورگو ضروری به​نظر رسید و بدین ترتیب سابقه علم جغرافیای سیاسی به زمانی خیلی عقب​تر از آنچه که تاکنون مطرح می​شد، باز می گردد. در اینجا لازم است که از آقای دکتر حافظ​نیا که متن دو مقاله را اختیار مترجم قرار داد و تلاشهایی که ایشان برای اعتلای جغرافیای سیاسی به​عمل می آورند، سپاسگزاری نمایم. متن این مقاله بعدها در کتابی در مورد آثار تورگو با تغییراتی اندک منتشر شد که این تغییرات در متن ترجمه به نحو زیر مشخص شده است. مطالبی که در [] قرار گرفته، مطالبی هستند که در متن اصلی نبوده و در متن کتاب سال 1843م اضافه شده یا تغییر یافته اند. مطالبی که در {} قرار داده شده اند، در متن اصلی تورگو بوده اما در متن کتاب سال 1843م حذف شده اند. این مقاله در سال 1751م منتشر شده است.

فرانسه در دو دهه گذشته تغییرات قابل توجهی داشته و متخصصان ژئوپلتیک سعی کرده اند با رویکردی ژئوپلتیک این تحولات را تحلیل کنند. بر اساس طراحی سیاسی و اداری این کشور، منطقه بندی، روابط قدرت میان جمعیت های محلی سرزمینی را به شدت تغییر داد. حدود بیست سال طول کشید تا این طراحی جدید قدرت در دورنمای سیاسی فرانسه استقرار یابد. قوانین تمرکززدایی به هیچ وجه اختیارات کمون ها و دپارتمان ها را به نفع مناطق کاهش نداد، بلکه در برخی موارد موجب تقویت آنها شد. شوراهای دپارتمان ها نیز از این وضعیت سود بردند (تا جایی که گفته شد دپارتمان ها پس از منطقه بندی قدرت مندتر شدند).