منوچهر نجمی

بحران کووید-19 چالش های بی شماری را برای کسب وکارهای کوچک و متوسط گردشگری سلامت ایجاد نموده است و بقای بسیاری از آنها را مورد تهدید قرار داده است. ذهن آگاهی سازمانی مفهومی است که به سازمان ها کمک می کند تاحدامکان از وقوع بحران و اتفاقات غیرمنتظره پیشگیری کرده و در صورت وقوع این رخدادها، به سرعتت آنها را مهار نموده و آسیب های احتمالی را به حداقل برسانند. این پژوهش با درنظرگرفتن اهمیت مدیریت بحران برای کسب وکارهای گردشگری سلامت و باهدف بررسی چگونگی مدیریت بحران کرونا در کسب وکارهایی با ذهن آگاهی بالا صورت گرفته است. پژوهش پیش رو، با رویکرد اکتشافی به روش کیفی و به صورت مطالعه موردی چندگانه در صنعت گردشگری سلامت انجام شده است. سازمان های موردمطالعه پیش از دعوت به مصاحبه از نظر سطح ذهن آگاهی سازمانی مورد سنجش قرار گرفتند. برای پاسخ به سؤال تحقیق، 11 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران ارشد این کسب وکارها انجام و نتایج با روش تحلیل مضمون استخراج گردید. در نهایت پنج مقوله اصلی شامل «حفظ آمادگی و ظرفیت سازی در دوران پیشابحران»، «ایجاد فرهنگ سازمانی یادگیرنده»، «مدیریت تغییر و رهبری انگیزه بخش»، «اولویت قائل شدن برای نوآوری» و «حفظ چابکی» شناسایی شدند.

هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل موثر بر یکپارچه سازی واحدهای سازمانی در فضای دانشگاهی، به طور خاص یکپارچه سازی واحد «پشتیبانی» با واحد «منابع انسانی» می باشد. در مبانی نظری یکپارچه سازی، به یکپارچه سازی دو واحد پشتیبانی و منابع انسانی کمتر پرداخته شده است. به ویژه به نظر می رسد این موضوع در فضای دانشگاهی با ویژگی های خاص خود مانند نوع رهبری، ساختار حاکمیت، ذی نفعان و فرهنگ متفاوت نسبت به سایر سازمان ها، نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. این پژوهش با رویکرد کیفی در یکی از دانشگاه های تهران انجام شده است. برای پاسخ به سوالات تحقیق، 23 مصاحبه نیمه ساختار یافته با متخصصان این حوزه، مدیران ارشد و میانی فعلی و پیشین این دو واحد و سایر افراد کلیدی مرتبط که با روش گلوله برفی انتخاب شده اند انجام گرفته و نتایج با روش تحلیل مضمون استخراج شده است. پنج مضمون اصلی که نشان دهنده عوامل مؤثر بر  یکپارچه سازی دو واحد مذکور در فضای دانشگاهی هستند شناسایی شده اند که شامل «همراهی مدیران و مسئولین در سطوح مختلف با طرح یکپارچه سازی»، «فرهنگ و ارزش های موجود»، «قوانین و رویه های اداری دانشگاه»، «ساختار» و «توافق عام» می باشند.

نوع برداشت مصرف کنندگان از برندها، عامل کلیدی در برقراری ارتباط بلند مدت بین تولید کننده و مشتری است. بنگاه ها باید بدانند وجهه برند آن ها در میان برند های رقیب از دیدگاه مشتریان چگونه است تا بتوانند آن را به تصویر مورد نظر مشتری نزدیک کنند. وجهه برند نقش مهمی را در ایجاد ارزش ویژه برند ایفا می کند.از آن جایی که وجهه برند دارای ابعاد مختلف و پیچیده ای است و مشتریان نمی توانند نظرات و احساسات خود راجع به یک برند و به تبع آن انگیزه خود برای خرید را به وضوح بیان کنند، لذا باید روش مناسبی برای سنجش وجهه برند در اختیار بنگاه باشد. علی رغم اهمیت وجهه برند برای بنگاه ها، محققان بازار، یک روش منسجم را برای سنجش آن به کار نبرده اند. در این تحقیق با استفاده از مدل مفهومی کلر [1] (1993)، مفهوم وجهه برند به روشنی مشخص شده، روشی منسجم و جامع جهت شناسایی و سنجش ابعاد تشکیل دهنده آن ارائه می شود و برای تعیین اعتبار این روش، چهار برند مختلف در سه گروه محصول [2] از صنعت لوازم خانگی کوچک، در میان پرسنل خانم بیمارستان پارسیان آزموده می شود که طبق نتایج به دست آمده از تحقیق، اعتبار این روش تأیید می شود. [1] Keller [2] Product Categories

در این پژوهش بر اساس مقایسه تطبیقی انجام شده بین استانداردهای 2000 : 9000 ISO با رویکردهای گوناگون ارائه شده از سوی اندیشمندان مشهور جهان مانند مینگ، کرازبی،... و نیز جایزه کیفیت اروپا و جایزه ملی کیفیت مالکوم بالدریج آمریکا هفت معیار اصلی و عناصر فرعی هر یک از این معیارها شناسایی شدند و ضمن تعیین نقاط اشتراک، افتراق معیارها، عناصر رویکردهای TQM بر اساس فوق و الزامات و راهنماییهای استانداردهای 2000 : 9000 ISO برخوردداری این استاندارد از رویکردی توانمند و جامع مشخص شد. در ادامه بر پایه معیارها و عناصر شناسایی شده دو ابزار در قالب پرسشنامه که از جنبه محتوا مشابه‌اند، برای اندازه‏گیری سطح و میزان اجرای TQM در سازمانهای اجرا کننده TQM و نظرخواهی از خبرگان کیفیت توسعه داده شد. به کمک آزمونهای آماری پایانی و اعتبار این ابزارها از جمله اعتبار ساختاری آنها با استفاده از تجزیه و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفته و تأیید شده است. در نهایت با تجزیه و تحلیل داده‏های جمع‏آوری شده از این ابزارها، اقدام به تعیین شکافهای موجود در خصوص میزان و سطح اجرای عناصر TQM در سازمانهای مورد مطالعه با توجه به دیدگاه و نظرهای خبرگان کیفیت در خصوص اهمیت و اولویت این معیارها و عناصر شد. نتیجه به‌دست آمده می‏تواند در جهت نیل به استقرار بهینه مدیریت کیفیت جامع در سازمانها و مؤسسات تولیدی و خدماتی کشور سودمند واقع شود.