سامان ایزدمهر

یکی از موارد مغفول مانده در سازمان های ورزشی توجه به بازنشستگی و داشتن الگوی مناسب برای بازنشستگی نیروی انسانی با کمترین آسیب به سازمان می باشد. بنابراین تحقیق پیش رو با هدف کلی تحلیل مسیر الگوی بازنشستگی نیروی انسانی در وررزش انجام گرفت. روش پژوهش حاضر روش آمیخته (کیفی و کمی) است که از لحاظ هدف در زمره تحقیقات اکتشافی و از لحاظ نتیجه جزء تحقیقات بنیادی و کاربردی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل خبرگان مرتبط با موضوع بوده و نمونه گیری در این بخش به صورت هدفمند و تکنیک گلوله برفی انجام شد. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه مدیران و کارشناسان ورزشی، مربیان ورزشی بود ه به صورت تصادفی ساده نمونه گیری شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش مصاحبه (بخش کیفی) و پرسشنامه (بخش کمی) بود. مصاحبه به روش نیمه ساختار یافته انجام شد و از نتایج مصاحبه ها برای ساخت پرسشنامه استفاده شده و بعد از تایید روایی و پایایی توزیع گردید. به منظور تحلیل مسیر مدل بازنشستگی نیروی انسانی در ورزش از تحلیل معادلات ساختاری با کمک نرم افزار Smart PLS نسخه 3 استفاده شد. اصلاح ساختار و کاهش نیروهای مازاد بر شاخص های شفاف و منطقی بر برنامه ریزی و اجرای طرح آمایش و جذب و بازنشستگی نیروی انسانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد (01/0=p)، همچنین شایسته سالاری و جانشین پروری بر شاخص های شفاف و منطقی بر برنامه ریزی و اجرای طرح آمایش و جذب و بازنشستگی نیروی انسانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد. می توان گفت که بدون داشتن برنامه مناسب برای بازنشستگی نیروی انسانی و تامین نیروهای جایگزین، در بلند مدت سازمان از سرمایه های ارزشمند خالی خواهد شد.

تحقیق پیش رو با هدف کلی طرحی الگوی بازنشستگی نیروی انسانی با تاکید بر شایستگی منابع انسانی و ویژگی های فردی در ورزش انجام گرفت. روش تحقیق آمیخته با استفاده از شیوه های کیفی و کمی بود که در سال 1400 انجام شد. در بخش کیفی از روش مصاحبه اسمی و در بخش کمی از روش ساختاری تفسیری استفاده شد. جامعه آماری شامل خبرگان ورزش و منابع انسانی بودند. شرط خبرگی در این تحقیق داتشن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد و حداقل 10 سال سابقه کاری در حوزه ورزش بود. نمونه های تحقیق به روش هدفمند انتخاب شده و مصاحبه ها تا اشباع نظری ادامه یافت. بعد از 14 مصاحبه اطلاعات به اشباع رسید اما برای اطمینان تا 18 مصاحبه ادامه یافت. 381 کد از تعداد 18 مصاحبه احصاء شد که بعد از حذف کدهای تکراری 82 کد باز منحصر به فرد برای الگوی بازنشستگی نیروی انسانی در سازمان های ورزشی باقی ماندند. نتایج تحلیل داده های تحقیق نشان داد که 8 مقوله اصلی شامل توسعه فرآیندهای آموزش نیروی انسانی، برنامه ریزی و اجرای طرح آمایش و جذب و بازنشستگی نیروی انسانی، ارزیابی مستمر کارکنان، شناسایی نیروهای کارآمد و بهبود دوره های کارورزی، بهبود محیط شغلی کارکنان و افزایش کیفیت کاری، اصلاح ساختار و کاهش نیروهای مازاد بر اساس شاخص های شفاف و منطقی، شایسته سالاری و جانشین پروری و مدیریت دانش به عنوان عوامل بازنشستگی نیروی انسانی در ورزش وجود دارد و بر اساس آن ها الگوی کمی و کیفی بازنشستگی بهینه نیروی انسانی در ورزش کشور طراحی شد.

 هدف از انجام این تحقیق، بررسی رابطه ساده و چندگانه کیفیت زندگی کاری و سلامت روان دبیران تربیت بدنی و سایر دبیران مقطع متوسطه شهر کرج در سال تحصیلی89-1388 بود.       این تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. حجم نمونه را 240 نفر تشکیل دادند. از پرسشنامه کیفیت زندگی کاری بر اساس الگوی والتون و  پرسشنامه سلامت روان (GHQ-28) به عنوان ابزار تحقیق استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری و تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) با نرم افزار کامپیوتری «SPSS»  استفاده شد.            نتایج تحقیق نشان داد که ضرایب همبستگی بین کیفیت زندگی کاری با سلامت روان در دبیران تربیت بدنی(43/0r=، 001/0p=) و سایر دبیران (29/0r=، 0001/0p=) رابطه مثبت و معنی داری داشت. همچنین تمام مولفه های کیفیت زندگی کاری به جز مولفه پرداخت منصفانه و کافی در دبیران تربیت بدنی و مولفه وابستگی اجتماعی زندگی کاری در سایر دبیران، با سلامت روان رابطه مثبت و معنی داری داشتند. طبق نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون با روش ورود مکرر، ضریب همبستگی چند متغیری برای ترکیب خطی مؤلفه کیفیت زندگی کاری با سلامت روان در دبیران تربیت بدنی برابر با 55/0= MR و30/0= RS در سطح 01/0p= ، در سایر دبیران برابر با 41/0= MR و 17/0= RS  درسطح 00011/0p=  معنی دار بود. همچنین طبق نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون با روش مرحله ای مشاهده شد که تنها مؤلفه توسعه قابلیت های انسانی پیش بینی کننده برای سلامت روان دبیران تربیت بدنی و مؤلفه های محیط کاری ایمن و بهداشتی و فضای کلی زندگی به ترتیب پیش بینی کننده برای سلامت روان دبیران غیر تربیت بدنی بودند.