احمدرضا یوسف پور دهاقانی

به کارگیری شیوه های تمرین بهبود و سرعت یادگیری افراد مبتدی در مهارت های اجرایی مانند تیراندازی از موضوعات نوین در پژوهش های اخیر است. هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر یک دوره تمرین مقاومتی و نوروفیدبک بر بهبود شاخص های تیراندازی مرتبط با عملکرد شناختی در افراد مبتدی بود. برای این منظور با بهره گیری از طرح پیش آزمون-پس آزمون و با استفاده از سیستم امتیازدهی الکترونیکی، عملکرد تیراندازی 25 نفر از افراد مبتدی، در گروه های مختلف، قبل و بعد از 12 جلسه تمرینات مقاومتی و نیز تقویت موج SMR در ناحیه C4 و تقویت موج آلفا در ناحیه F3، مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار گرف پدپریسم9 و با در نظر گرفتن 5 درصد خطای اندازه گیری، انجام و مشخص شد که مداخلات تمرینی موجب افزایش امتیاز تیراندازی در گروه های مقاومتی(P=0.0011)، مقاومتی-نوروفیدبک(p<0.0001)و نوروفیدبک(P=0.0014)؛ کاهش سرعت تیراندازی در گرو های مقاومتی(P=0.0014)، مقاومتی-نوروفیدبک(P<0.0001) و نوروفیدبک(P=0.0372)، افزایش پایداری اسلحه در گروه های مقاومتی(p=0/0005)، مقاومتی-نوروفیدبک(P<0/0001) و نوروفیدبک(P=0.0293) گردید؛ اما میزان ردیابی هدف تغییر معناداری نداشت. همچنین آزمون تعقیبی بین گروهی در پس آزمون نشان داد تغییرات شاخص سرعت تیراندازی در گروه مقاومتی-نوروفیدبک نسبت به گروه مقاومتی(P=0.0124) و شاخص پایداری اسلحه در گروه مقاومتی- نوروفیدبک نسبت به گروه مقاومتی(P=0.0315) و نوروفیدبک(p=0/0001) بهتر بوده است. با توجه به اهمیت قدرت عضلانی و کارکردهای مغز در خصوص عملکرد مناسب فرد تیرانداز و با توجه به نتایج این پژوهش در خصوص ارتقاء شاخص های مرتبط با تیراندازی، می توان گفت به کارگیری شیوه های تمرینی تقویت عضلات و بهبود عملکرد امواج مغز مرتبط با مهارت تیراندازی، بخشی از فرآیند یادگیری و ارتقاء مهارت در این رشته را بهبود می بخشد.

مقدمه: اختلالات خواب در جوامع نظامی شایع است و به نوبه خود بر کارکردهای شناختی فرد اثرگذار است. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر یک دوره محرومیت از خواب بر میزان توجه انتخابی، تمرکز، تلاشمندی و نمره تیراندازی افراد نظامی بود. روش: 10 نفر از سربازان یک مرکز نظامی به صورت تصادفی انتخاب شدند و ضمن محرومیت 30 ساعته از خواب، عملکرد توجه، تمرکز و تلاشمندی ایشان (با استفاده از آزمون d2) و همچنین نمره تیراندازی آنها به وسیله تفنگ بادی، ارزیابی و با عملکرد قبل از آن مقایسه شد. نتایج: داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس در سطح معنی داری 05/0 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنی دار امتیاز تیراندازی (003/0=p) شد. ازطرفی میزان مؤلفه های مرتبط با توجه، تمرکز و تلاشمندی، یا کارایی کل آزمودنی ها )11/0p=)، یا میزان نمره خطا (31/0=p) و تمرکز (23/0=p) تغییر معنی داری نداشتند. بحث: به طورکلی می توان گفت که هر چند محرومیت از خواب درنظر گرفته شده، موجب اختلال در توجه، تمرکز و تلاشمندی افراد نظامی نشد؛ ولیکن نمره تیراندازی آنها را به طور معنی دار کاهش داد و این کاهش امتیاز حاکی از مستقل بودن عوامل ذهنی در رابطه با محرومیت از خواب آزمودنی های این تحقیق بوده است.