روشنک نیک پور

این مطالعه به مقایسه کاربرد نظریه آزمون کلاسیک در مقابل نظریه سؤال پاسخ در اعتباریابی پرسشنامه درگیری تحصیلی دانشجویان پرداخته است. حجم نمونه این پژوهش 750 دانشجو (265 پسر و 485 دختر) بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه های تهران انتخاب شدند. به دلیل موجود نبودن نسخه فارسی پرسشنامه ابتدا ترجمه و تحلیل محتوایی آن توسط متخصصان صورت پذیرفت. سپس، روا سازی آن از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و پایایی آن با استفاده از تتای ترتیبی انجام شد. در ادامه، قدرت تمیز و قابلیت قبول و همچنین، منحنی ویژگی های سؤال و تابع آگاهی کل آزمون هم از طریق نرم افزار R بررسی شد. تحلیل پارامترهای سؤال و آزمودنی ها مشخص کرد این پرسش نامه قادر به تمیز بین افراد ازلحاظ مفهوم درگیری هستند. همچنین، بر اساس نظریه آزمون کلاسیک و نظریه سؤال می توان به خوبی مشخص ساخت که کدام سؤال ها بهتر درگیری اجتماعی و درگیری تحصیلی را اندازه گیری می کنند. از نظر نظریه آزمون کلاسیک میزان دقت دو پرسش نامه بر اساس تتای ترتیبی مناسب است و نظریه آزمون کلاسیک نمی تواند نحوه پاسخ دهی افراد در گروه های بالاتر و پایین تر را به سؤالات درگیری اجتماعی و درگیری تحصیلی نشان داده و مقایسه کند. در نهایت، بر اساس مجموع شاخص های برازش می توان دریافت که داده ها با مدل مفروض هماهنگی دارند.

این پژوهش با هدف ارزیابی اثر بخشی آموزش با رویکرد محاوره ای، بر ارتقاء نظریه ذهن و تاثیر آن بر مهارت های فراشناختی خواندن انجام شد.جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان مدارس پسرانه شهرستان شیراز (مقطع دبستان) بود. در یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون به همراه پیگیری، تعداد 44 دانش آموز پسر ( 24 دانش آموز پایه چهارم در مطالعه اول و 20 دانش آموز پایه سوم در مطالعه دوم) به ترتیب به روش نمونه گیری خوشه ای و نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان در هر یک از گروه ها، پرسشنامه فراشناخت خواندن، آزمون درک مطلب و تکلیف نظریه ذهن (داستان های عجیب) را تکمیل کردند. در مطالعه اول 24 دانش آموز پسر پایه چهارم در دو گروه آموزش و گواه  به تصادف توزیع و در چهار جلسه آموزشی شرکت کردند. در مطالعه دوم 20 دانش آموز پسر پایه سوم در دو گروه آزمایش و گواه توزیع شدند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل نمرات افزوده مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو مطالعه، صرف نظر ازتوانایی درک مطلب،کودکان گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه، عملکرد بالاتری در نمرات مربوط به نظریه ذهن داشتند. علاوه بر آن  تعمیم اثر آزمایشی به دلیل تحولی بودن مهارت های فراشناختی خواندن، تنها در دانش آموزان  9 تا 10 سال  مشاهده شد.

هدف پژوهش حاضر شناخت چگونگی اسناد حالتهای ذهنی، پیش بینی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان (خدا، فرشته و جادوگر) و چگونگی تحوّل آنها در کودکان بود. 150 کودک (79 دختر و 71 پسر) 3 تا 7 ساله از مهدکودکها و مراکز پیش دبستانی شهر شیراز انتخاب شدند. برای هر کودک، دو تکلیف باور غلط (خانة عروسک و محتوای شگفت انگیز) به شیوة انفرادی اجرا شد و چگونگی پیش بینی رفتار عاملها براساس باور های غلط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که کودکان رفتار جادوگر (عامل غیرانسان) را شبیه به عامل انسان پیش بینی می کنند. در مورد دیگر عوامل غیرانسان) فرشته و خدا)، نتایج با یافته های مربوط به جادوگر همسو نبودند. به عبارت دیگر، از دیدگاه کودکان این عوامل با کمترین سطح باور غلط عمل می کنند. در مجموع، نتایج حاکی از آن بود که با افزایش سن، کودکان به شیوه های متفاوتی رفتار عاملهای انسان و غیرانسان را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد که فرهنگ و آموزه های خانواده نقش بسزایی در پیش بینی رفتار عاملها و تفکیک آنها دارند.

امروزه استفاده از اینترنت، در حوزه های وسیعی، در حال افزایش است. محیط های بر خط نفوذ فزاینده ای بر گستره زندگی انسان دارد. به همین لحاظ، مساله پیامدهای استفاده از این ابزار ارتباطی توجه پژوهشگران حوزه روانشناسی و جامعه شناسی را به خود معطوف کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین احساس تنهایی و استفاده از اینترنت با پیشایندی ادراک حمایت اجتماعی بود. شرکت کنندگان در پژوهش جمعاً 436 دانشجو شامل 225 دانشجوی دختر و 211 دانشجوی پسر از دانشگاه های شهر شیراز بودند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش، از فرم کوتاه شده مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی برای بزرگسالان(دیتوماسو و همکاران،2004)، ادراک حمایت اجتماعی (زیمت و همکاران، 1988) و پرسشنامه سرگرمیهای اینترنتی استفاده شد. روایی و پایایی این ابزارها به ترتیب با استفاده از تحلیل عوامل و ضریب آلفای کرونباخ احراز شد. مدل فرضی با استفاده از رگرسیون متوالی همزمان و بر اساس مراحل پیشنهادی بارون و کنی تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن بود که ادراک حمایت اجتماعی به طور مستقیم پیش بینی کننده منفی ضعیفی برای استفاده از اینترنت است. همچنین احساس تنهایی خانوادگی و اجتماعی، نقش واسطه ای بین ادراک حمایت اجتماعی و میزان استفاده از اینترنت دارند. نکته جالب توجه اینکه احساس تنهایی خانوادگی میزان استفاده از اینترنت را به گونه مثبت و احساس تنهایی اجتماعی میزان استفاده از اینترنت را به گونه منفی پیش بینی می کرد. نتایج پژوهش حاضر مؤید نقش واسطه گری احساس تنهایی خانوادگی و اجتماعی در پیوند حمایت اجتماعی و میزان استفاده از اینترنت بود. در مجموع یافته ها اهمیت نقش حمایت اجتماعی و احساس تنهایی را در میزان استفاده از اینترنت نشان داد.