محمد خسروی

این پژوهش ، یک مطالعه آمیخته – اکتشافی واز بعد هدف ، کاربردی - توسعه ای است و هدف آن شناسایی مولفه ها، شاخص ها، سنجه هاجهت ارزیابی سرمایه فکری درشرکت های دانش بنیان می باشد. در بخش کیفی با کمک مصاحبه های نیمه ساختار یافته به ارزیابی عمیق تر ادراک و نگرش جامعه هدف پرداخته شد. علاوه بر آن از طریق بررسی ادبیات تحقیق (مطالعه زمینه ای) اطلاعات لازم در رابطه با اهداف پژوهش کسب شد و از طریق روش دلفی و پرسشنامه خبرگی توسط ۱۲ نفر از اساتید و صاحب نظران و مدیران شرکت های دانش بنیان مدل مفهومی تایید و پرسشنامه جهت آزمون، نهایی گردید. در بخش کمی پژوهش، داده های حاصل از بخش کیفی در قالب یک پرسشنامه تدوین و توسط 153 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری پردیس تهران تکمیل گردید ونهایتاً 4 مولفه سرمایه انسانی -سرمایه ساختاری -سرمایه ارتباطی سرمایه نوآوری و ۱۷ شاخص و ۷۸ سنجه های مرتبط با آن شناسایی و طبقه بندی شدند و با استفاده از الگوی معادلات ساختاری روابط بین مولفه ها مورد سنجش و تایید نهایی قرار گرفت.

سازمان ها به عصر اقتصاد مبتنی بر دانش وارد شده اند، اقتصادی که در آن دانش و دارایی های نامشهود مهم ترین مزیت های رقابتی سازمان ها شناخته شده است. یکی از اجزای دارایی های نامشهود، سرمایه فکری است که تاثیر مهمی بر عملکرد و پیاده سازی اهداف استراتژیک سازمان ها دارد. سرمایه فکری عامل اصلی ایجاد ارزش در شرکت ها است و شرکت ها درحال حرکت به سمت خلق ارزش از طریق سرمایه فکری موجود در سازمان می باشند که شامل دانش افراد، خلاقیت، شهرت سازمان، ظرفیت های سازمانی، روابط با مشتریان، عرضه کنندگان، فناوری اطلاعات است. از این رو، پیاده سازی سرمایه فکری در شرکت های دانش بنیان از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا هدف اصلی این مطالعه، ارائه الگوی پیاده سازی سرمایه فکری در شرکت های دانش بنیان است. در این راستا، بعد از بررسی مبانی نظری و مصاحبه های گسترده با خبرگان، مولفه هاوشاخص های پیاده سازی سرمایه فکری در شرکت های دانش بنیان شناسایی گردید. سپس از طریق روش تحلیل ساختاری تفسیری، مدل کلی پژوهش ارائه شده و با رویکرد AHP فازی، سنجه های هرکدام از شاخص های پیاده سازی مدل، وزن دهی و اولویت بندی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که عوامل زیرساختی و داشتن اهداف و برنامه های بلندمدت نقطه آغازین پیاده سازی سرمایه فکری در شرکت های دانش بنیان می باشد که با شکل دادن فرآیندهای صحیح از نوآوری و رویکردهای نوین در این شرکت ها حمایت های جدی شده و در گام آخر به ارتقای رابطه با ذی نفعان مختلف پرداخته شود.