عباس صدری

این پژوهش با دو هدف اصلی شامل اقدامات صورتگرفته توسط دانشگاهها در جهت استقرار مدیریت دانش و شناسایی مولفههایی برای استقرار مدیریت دانش از طریق ارائه یک مدل است. تحقیق پیشرو از نوع کیفی و نظریه دادهبنیاد است. برای گردآوری دادهها سه روش مورد استفاده قرار گرفته است: پژوهش اسنادی، گروههای کانونی و مصاحبه عمیق. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید و متخصصان مدیریت دانش بودکه به صورت هدفمند و به شیوه موارد خاص یا یگانه، یک گروه کانونی متشکل از 6 نفر از اساتید دانشگاه انتخاب گردید. همچنین برای انجام مصاحبه عمیق، 4 نفر از اعضاء هیئت علمی و دو نفر از متخصصان حوزه مدیریت دانش به صورت هدفمند (موارد خاص و یگانه) انتخاب شدند. برای تحلیل دادههای پژوهش از روش کوربین و اشتراوس برای کدگذاری استفاده شد که شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که چالشهای متعددی برای استقرار مدیریت دانش در دانشگاههای ایران وجود دارد که در این پژوهش به 10 مورد اشاره شده است. بیشتر چالشها را میتوان به عدم وجود فرهنگ سازمانی مناسب، عدم وجود نیروی انسانی آموزشدیده، ضعفهای مدیریتی و عدم وجود زیرساختهای مناسب مربوط دانست. همچنین سه مولفه اصلی در استقرار مدیریت دانش شناسایی شد: مدیریت، فرهنگ سازمانی و زیرساخت (منابع انسانی و تجهیزاتی) که زیرمولفههای گوناگونی برای هر یک تدوین شد. برایند گروه کانونی در پژوهش، تدوین مدلی است که میتواند در استقرار مدیریت دانش در دانشگاهها راهگشا باشد. همچنین برنامههایی پیشنهادی عنوان شدهاند که دانشگاهها بنا به ماموریت خود میتوانند از این برنامهها استفاده کنند.

این مقاله به بررسی وضعیت توسعه انسانی و فرهنگی کشورهای اسلامی با تأکید بر دو شاخص نرخ سواد در بین بزرگسالان و ضریب نفوذ اینترنت می پردازد. به این ترتیب، از میان متغیرهای گوناگونی که شاخص توسعه انسانی و فرهنگی بر مبنای آنها محاسبه می شوند، این دو شاخص مورد تأکید قرار گرفته اند. پرسش اصلی این مقاله عبارت است از اینکه وضعیت توسعه انسانی و توسعه فرهنگی با تأکید بر دو نرخ سواد و ضریب نفوذ اینترنت در کشورهای اسلامی چگونه است؟ به منظور پاسخ گویی به پرسش های اصلی و فرعی تحقیق، از دو روش مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و تحلیل داده های موجود استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که کشورهای اسلامی در دهه های اخیر توانسته اند نرخ شاخص توسعه انسانی و نرخ سواد خود را بهبود بخشند؛ هرچند اختلاف زیادی بین کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اسلامی واقع در آفریقا در این زمینه وجود دارد. دلیل اصلی این امر وضعیت مناسب کشورهای حوزه خلیج فارس در متغیرهای اقتصادی مانند درآمد سرانه ناخالص داخلی است که این متغیر توانسته است بر ضریب نفوذ اینترنت در این کشورها نیز بیافزاید. همچنین درمجموع، بسیاری از کشورهای اسلامی فاصله بسیار زیادی با استانداردهای جهانی در حوزه توسعه انسانی و ضریب نفوذ اینترنت دارند.

شایستگی هر نظام آموزشی منوط به توانمندی ها و قابلیت های حرفه ای معلمان آن است. اجلاس بین المللی تعلیم و تربیت، در سال 1996، آموزش و پرورش را بهترین انتخاب و کلید طلایی برای رویارویی با چالش های اجتماعی موجود معرفی کرد. از آن جا که تحقق هر آرمانی در آموزش و پرورش در گروِ معلم (در مقام نیروی انسانی) است و هیچ اصلاحی نمی تواند بدون همکاری و مشارکت معلمان موفق در تغییرات بنیادی محقق شود. این تحقیق افزون بر آنکه با رویکرد پدیدارشناختی و با هدف ثبت تجربه های معلمان موفق در ایجاد نشاط علمی و جو یادگیری عمیق و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به بررسی علل موفقیت پرداخته، به شایستگی ها و صلاحیت های حرفه ای از زاویه دید این معلمان بر مبنای مفاهیم موجود سند تحول نیز توجه کرده است. یافته های این مرحله از پژوهش بیانگر تجربه مشترک آنان، عوامل ارتباط مؤثر و ایجاد انگیزه، تسلط علمی معلم بر محتوای درسی، تنوع در شیوه های تدریس با رویکرد تسهیل فرایند یادگیری، به کارگیری فناوری آموزشی، نظارت بر فرایند یادگیری دانش آموزان و پرورش تفکر است که این یعنی در نهایت، رابطه محبت آمیز معلم با دانش آموزان و به کارگیری مباحثه هم به عنوان روش تدریس و هم یادگیری مشارکتی با استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می تواند برای آموزش مؤثر در قرن بیست و یک راهگشا باشد. بررسی سند طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت معلم (مصوّب 1394) نشان دهنده توجه به شایستگی های کلیدی (شایستگی های معطوف به دانش موضوعی (CK)، دانش تربیتی (PK)، دانش موضوعی-تربیتی (PCK) و دانش عمومی(GK) است؛ در برنامه درسی تربیت معلم به بسیاری از شایستگی های حرفه ای مدنظر معلمان موفق و اثربخش در تحقیق حاضر توجه شده است، امّا نکته مهم چگونگی دستیابی به این شایستگی ها در میدان عمل است و راه حل در کارورزی و کارآموزی دانشجو-معلمان با رویکرد استاد- شاگردی زیر نظر انجمن حرفه ای معلمان موفق و اثربخش است که با تفویض اختیار و واگذاری بخشی از مسئولیت دانشگاه فرهنگیان و با تمرکزگریزی در کاهش بدنه ساختاری این نظام، می توان از پتانسیل و توانمندی سرمایه انسانی موجود در نظام آموزشی بهره برد.

این پژوهش با هدف بررسی جایگاه اشتغال دانشآموختگان مهارتی آم وزش ه ای فن ی و حرف ه ای و ک ار و دانش در شهر شیراز انجام گرفت. روش تحقیق، روش توصیفی پیمایشی بود . در این پژوهش نمون ه ای370 نفره با روش نمونهگیری طبقهای تصادفی و با بهرهگی ری از ج دول تعی ین حج م نمون ه کرس ی و مورگ ان انتخاب شد. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه محق ق س اخته اس تفاده ش د ک ه روای ی آن از طری ق روای ی محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برابر با 89 /0 برآورد شد. برای تحلیل دادهها از تکنیکه ای آم ار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، نمودار و درصد) و آزمونه ای اس تنباطی ( و کلم وگروف اس میرنوف ) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهدکه فقط11.8 درصد از دانشآموختگان ب ا م درک دی پلم، در مش اغل فردی، به صورت قراردادی و تمام وقت مشغول شدهاند. اکثر دانشآموختگان رضایت شغلی کمی دارند، ب ین شغل و رشته تحصیلی اکثر دانشآموختگان تناسبی وجود ندارد، درآمد اکثر دانشآموختگ ان 201 هزارتوم ان به بالاست، آموزشهای فنیو حرفهای و کار و دانش در حد کم به نیازهای شغلی اف راد پاس خگو هس تند و مهارتهای آموختهشده در هنرستانها کاربردی در شغل دانشآموختگان ندارد و برای انج ام وظ ایف ش غلی اصلاً کافی نیستند. نتیجه اینکه، در شرایط فعلی ارتباطی بین آم وزش ه ای رس می فن ی و حرف ه ای و ک ار و دانش با اشتغال وجود ندارد

کارایی و اثر بخشی آموزشکده های فنی و حرفه ای و علمی- کاربردی در دو دهه اخیر مورد تردید قرار گرفته است. از آنجا که میزان کارایی و اثربخشی دوره های کاردانی با میزان جذب فارغ التحصیلان به بازار کار، ایجاد اشتغال و کیفیت ارائه خدمت در محیط کار همبستگی دارد، کارکردهای دوره کاردانی اساساً باید معطوف به بازار کار باشد. از طرفی چون جهت گیری و نگرش جامعه ما معطوف به تحصیل در دوره های بالاتر آموزش عالی است، بحث اشتغال فارغ التحصیلان این مقطع تحصیلی و مهارت هایی که منجر به چنین اشتغالی می گردد مورد بی مهری قرار گرفته است. در طی چند دهه گذشته سیاستمداران و برنامه ریزان آموزشی ساز و کار های جدیدی را برای بالا بردن کارایی و اثربخشی آموزش های دوره کاردانی طراحی و به اجرا در آورده اند، اما به نظر می رسد این تلاش ها چندان تاثیر گذار نبوده است.  در این مقاله سعی شده با ارائه پیشنهاد ایجاد آموزشکده های کارآفرین از طریق رویکردی تلفیقی زمینه لازم برای ادامه تحصیل فارغ التحصیلان دوره های کاردانی، همزمان با اشتغال مولد، فراهم شود. به نظر می رسد ایجاد زمینه های خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی و توسعه مهارت های منجر به اشتغال نه تنها نافی کارکردهای دوره کاردانی برای ورود به سطوح بالاتر آموزش عالی نیست، بلکه می تواند منجر به ایجاد قابلیت ها و توان های بیشتری برای ورود به آموزش های عالی در سطح بالاتر گردد. در این مقاله ابعاد جدیدی از آموزشکده کارآفرین مطرح و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.  

شرح احوال و افکار منطقی و فلسفی و کلامی نجم الدین دبیران کاتبی قزوینی و معرفی آثار وی موضوع رساله است. کاتبی تحت تأثیر افکار امام فخر رازی بوده و از اینرو به شرح کتابهای محصل و ملخص وی می پردازد. کتاب « المفصّل فی شرح المحصل » در مبحث الهیات و تصحیح آن بخش دوم رساله را تشکیل می دهد و در آن به طرح مباحثی چون امور عامه ، علت و معلول ، مقولات ، اثبات واجب الوجود و احکام نفس ناطقه می پردازد. نگارنده معتقد است که کاتبی همچون فخر درایراد شبهه قوی بوده است هر چند خود نظریه تازه ای را ارائه نداده باشد.