نفیسه رییسی مبارکه

پژوهش در شعر عربیِ سعدی به هیچ روی چه از لحاظ کیفیّت و چه از لحاظ کمیّت هم تراز اشعار فارسی این شاعر پرآوازه ایرانی نیست، این سخن در تصحیح و شرح متنِ این اشعار آشکارتر است. کتاب بررسی اشعار عربی سعدی بر مبنای نقد کاربردی برای نخستین بار در سال 1395 در انتشارات دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به چاپ رسید. امیر مقدّم متّقی مؤلّف کتاب کوشیده است، در پژوهشِ خویش، اشعار عربی سعدی را براساس نظریه پژوهشی ای با نام نقد کاربردی بسنجد. او این نقد را، از انواع نقد عملی برمبنای تأثیر بر خواننده معرفی می کند. کتاب او در سال 1397 به چاپ دوم رسید. نویسنده مطالب کتاب را در سه فصل، گردآورده است. ابتدا چارچوب نظری بحث، سپس زندگی و آثار سعدی و در پایان بررسی اشعار عربی سعدی را بر مبنای نقد کاربردی تدوین کرده است. در این مقاله کوشش بر این است که کتاب یاد شده در چهار محورِ ساختار پژوهشی، سعدی شناسی، مستندسازی اطلاعات و مراجع درون متنی، خطاها و نارسایی های محتوایی توصیف، تحلیل و نقد شود. شیوه پژوهشی نارسا و بی سامان، نظریه پژوهشی نادرست و بی توجّهی نویسنده به اصل ارجاع در پژوهش، نویسنده را از تدوین کتابی علمی و دانشگاهی که شعر عربی سعدی را به مخاطب بازشناسد، دور کرده است.

در میان انواع ادبی، طنز متعهّدترین نوع ادبی است و هنگامی که در اثر شاعر یا نویسنده ای به ظهور می رسد، بن مایه هایی از تعهّد اجتماعی و اعتراض در اندیشه های او نمود می یابد. نظامی گنجه ای را نیز می توان از شاعران طنزپرداز با گرایش های اجتماعی به شمار آورد که با نگاهی اعتراض آمیز از طنز به منزله ابزاری هنری برای بیان اندیشه های خویش و اصلاح ناهنجاری های اجتماعی بهره می گیرد. این پژوهش در پی دانستن ارتباط شرایط جامعه و روزگار نظامی در کنار منش و کنش خاصّ شاعر با گفتمان طنزآمیز و انتقادی اوست، بنابراین نویسنده می کوشد پس از استخراج نمونه های طنزآمیز شعر او از خمسه، ویژگی های محتوایی و سبکی طنز او را بشناساند و در نهایت شگردهای طنزآفرینی او را با نمونه معرفی کند. روند پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی است و با رویکردی انسان گرایانه انجام می پذیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که طنز نظامی، تراژیک است و نگاه معترض شاعر به جامعه و ظلم و بی عدالتی آن، طنز او را به طنزی تلخ و گزنده تبدیل کرده و حالتی پنهانی و غیرمستقیم به آن بخشیده است. آگاهی اجتماعی شاعر، مضامین و حکایات طنزآمیزاو را با بیان نتایج اخلاقی به پایان می برد. بستر مناظره جایگاه مناسبی برای طنز رندانه نظامی است و «روباه» و «کُرد» پربسامدترین تیپ های طنزآمیز شعر اوست.

در این مقاله کوشش بر این است که کتابشناسی لالایی های ایرانی ارائه شود. کتابشناسی حاضر شامل 347 کتاب، مقاله و پایان نامه در این موضوع است. در دسترس بودن چنین فهرستی می تواند در سازمان دهی، تدوین و تحلیل لالایی های ایرانی از منظرهای گوناگون چون زبانشناسی، ادبیات، جامعه شناسی، روانشناسی و حوزه های تربیتی یاری رسان باشد. در این مقاله کوشش بر این است که کتابشناسی لالایی های ایرانی ارائه شود. کتابشناسی حاضر شامل 347 کتاب، مقاله و پایان نامه در این موضوع است. در دسترس بودن چنین فهرستی می تواند در سازمان دهی، تدوین و تحلیل لالایی های ایرانی از منظرهای گوناگون چون زبانشناسی، ادبیات، جامعه شناسی، روانشناسی و حوزه های تربیتی یاری رسان باشد. در این مقاله کوشش بر این است که کتابشناسی لالایی های ایرانی ارائه شود. کتابشناسی حاضر شامل 347 کتاب، مقاله و پایان نامه در این موضوع است. در دسترس بودن چنین فهرستی می تواند در سازمان دهی، تدوین و تحلیل لالایی های ایرانی از منظرهای گوناگون چون زبانشناسی، ادبیات، جامعه شناسی، روانشناسی و حوزه های تربیتی یاری رسان باشد. در این مقاله کوشش بر این است که کتابشناسی لالایی های ایرانی ارائه شود. کتابشناسی حاضر شامل 347 کتاب، مقاله و پایان نامه در این موضوع است. در دسترس بودن چنین فهرستی می تواند در سازمان دهی، تدوین و تحلیل لالایی های ایرانی از منظرهای گوناگون چون زبانشناسی، ادبیات، جامعه شناسی، روانشناسی و حوزه های تربیتی یاری رسان باشد. در این مقاله کوشش بر این است که کتابشناسی لالایی های ایرانی ارائه شود. کتابشناسی حاضر شامل

دستورِ آموزشی، بخشِ مهمی از آموزشِ زبان فارسی به غیر فارسی زبانان است که اصول و پیچیدگی های این رویکرد، همواره نقد و بررسی ویژه ای را در پی دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر به ارزیابی و نقدِ محتوای دستوری کتاب های آموزش نوین زبان فارسی بر پایه رویکرد دستور آموزشی می پردازد. به این منظور، ابتدا مجموعه کتاب های یادشده، از جنبه محتوای دستوری توصیف شدند. سپس، محتوا، روش، شیوه ارائه مطالب، مخاطب و تمرین های دستوریِ کتاب بر مبنایِ مهمترین ویژگی های دستور آموزشی تحلیل گردیدند. این ویژگی ها، مشتمل بر همراهیِ آموزشِ دستور و واژه، بافت مداری، طرح دستوری و آموزشِ چرخه ای و تدریجی هستند. در پایان، نارسایی های دستوریِ مجموعه، در پنج حوزه نادرستی ها، نام گذاری اصطلاح های دستوری، جمله های نمونه و نگارش، ارزیابی و نقد شدند. یافته های پژوهش نشان داد قواعدِ دستورِ آموزشی، بازتابِ نافرجامی در این مجموعه دارد. همچنین، محتوای دستوری این کتاب ها غیر منطقی و نارسا است و صورتی چرخه ای و تدریجی ندارد. علاوه بر این، اساسِ محتوایی دستور در این مجموعه، فراتر از هر دیدگاه و رویکردی، از دستور زبانِ درستِ فارسی، دور شده و نیازمندِ ویرایش های اساسی است.

یادگیری مهارت های زبانی، بدون شناخت درست از فرهنگ، ناپایدار و نارساست. این پژوهش بر اهمیت تدریس فرهنگ در زبان آموزی و چالش های انتقال نادرست آن در کتب آموزش زبان فارسی به انگلیسی زبانان تأکید دارد و پس از مرور جایگاه آموزش زبان فارسی در انگلستان و آمریکا، کتاب های آموزش زبان فارسی این دو کشور را از دیدگاه پرداختن آنها به فرهنگ ایرانی، تقسیم و تحلیل می کند. مقاله با معرفی خُلقیات ناپسندی که در این کتاب ها به ایرانیان نسبت داده شده، ادامه می یابد. نسبت دادن چنین خُلقیاتی به هر ملتی، به دور از چهارچوب منطقی زبان آموزی، درک متقابل و احترام به جامعه اهل آن زبان است. در پایان مقاله، راهکارهایی برای انتقال صحیح فرهنگ و پرهیز از فرهنگ ستیزی ارائه شده است.